نوشته: یوسف ابوطالبی - طیف

اتصالات هم به سرنوشت ترک‌سل دچار شد تا حاصل آمدن و رفتن اتصالات به ایران از دست دادن 4 ماه فرصت طلایی برای ارائه خدمات نسل سوم در کشور باشد. گفتگوی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با یکی از رسانه‌های حوزة ICT در نیمه‌های اردیبهشت‌ماه حاکی از این بود که کنسرسیوم تأمین اتصالات به تعهد خود مبنی بر پرداخت نیمی از حق پروانه تا این تاریخ عمل نکرده و به همین دلیل از دور مزایده اپراتور سوم کنار گذاشته شده است.

اعلام خبر حذف اتصالات از مزایده آن هم در گفتگو با یک روزنامه و نه از سوی یک منبع رسمی، اطلاع‌رسانی نامناسب مزایده اپراتور سوم را از آغاز تا به امروز کامل کرد. ضمن آنکه گمانه‌زنی‌های چندماهه حذف اتصالات از دور مزایده اپراتور سوم هم به حقیقت پیوست. در این نوشتار نه قصد داریم و نه مجال آن را که مشکلات فرآیند اجرای مزایده اپراتور سوم را به نقد بکشیم. اما آنچه امروز حائز اهمیت است، این است که نباید بیشتر از این فرصت را از دست داد و باید هرچه سریعتر تکلیف برنده مزایده اپراتور سوم را مشخص کرد.

بنا به قاعده معمول مزایده، وقتی برنده اول از مزایده کنار گذاشته می‌شود، باید برنده دوم جایگزین برنده اول شود؛ البته در مزایده اپراتور دوم کمی متفاوت عمل شد! در آن زمان با مصوبه مجلس مبنی بر لزوم در اختیار داشتن سهام حداکثری برای شریک ایرانی، ترک‌‌‌سل حاضر به همکاری نشد و MTN شریک خارجی برنده دوم جایگزین شد. درحالیکه وضعیت برای اپراتور سوم متفاوت است. چرا که کنسرسیوم اول (تأمین اتصالات) از دور مزایده کنار گذاشته شده است که شامل شریک ایرانی هم خواهد بود. به همین جهت پس از اعلام کنار گذاشتن تأمین اتصالات، مذاکرات سازمان تنظیم مقررات با کنسرسیوم زین ایران که نفر دوم مزایده شده بود برای جایگزینی اتصالات آغاز شد، اما یک مانع در این بین وجود داشت!

یکی از شرایطی که در زمان اعلام نام برنده مزایده اپراتور سوم وجود داشت این بود که رقم پیشنهادی برنده اول می‌بایست حداقل 5درصد از رقم پیشنهادی نفر بعدی بیشتر باشد، موضوعی که اتصالات با پیشنهاد رقم قابل توجه بیش از 5300میلیون دلار نسبت به اپراتور کویتیzain  حائز آن شد. دکتر محامدپور، معاون وزیر ارتباطات نیز در مصاحبه با یکی از رسانه‌ها با اشاره به این موضوع تأکید کرده است چنانچه نفر دوم اختلاف قیمت خود را با برنده اول به کمتر از 5 درصد نرساند، دولت باید درباره چگونگی واگذاری امتیاز اپراتور سوم تلفن همراه تصمیم‌گیری کند.

در این بین، سخنگوی کنسرسیوم Zain هم با اشاره به تغییر شرایط بازار اعلام کرد که Zain قصد دارد در پیشنهاد مالی خود برای حضور در بازار ایران بازنگری کند. از سوی دیگر، مدیرعامل شرکت مبین یکی از اعضای کنسرسیوم عمان‌تل (کنسرسیوم سوم مزایده) هم اعلام کرد این کنسرسیوم حاضر است به کلیه تعهدات مالی تأمین اتصالات عمل کند و جایگزین آن شود. این خبر را به فال نیک می‌گیریم؛ چرا که حالا کار رگولاتوری برای انتخاب سریعتر برنده مزایده آسان‌تر شده است. چنانچه برنده دوم حاضر به قبول تعهدات مالی تأمین اتصالات باشد، اولویت با برنده دوم یعنی کنسرسیوم زین ایران است، در غیر این صورت کنسرسیوم سوم- عمان‌تل- می‌تواند با همان شرایط، برنده مزایده باشد.

پیش‌بینی آینده غیر ممکن است؛ اما برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری و تغییرات احتمالی آینده در وزارت ICT ممکن است ماجرای پرونده اپراتور سوم را به درازا بکشاند، موضوعی که نه تنها زمان ارائه خدمات نسل سوم از سوی اپراتور سوم را طولانی می‌کند، بلکه با توجه به دوره حفاظت دوساله‌ای که در پروانه در نظر گرفته شده است، ارائه این خدمات از سوی دو اپراتور فعلی و همچنین عرضه خدمات موبایل را برای اپراتورهای WiMAX نیز به تأخیر می‌اندازد.

مشترکین کشور ثمره حضور اپراتور دوم در بازار تلفن همراه کشور یعنی رقابتی شدن بازار، کاهش قیمت سیم‌کارت و شکستن صف‌های طولانی دریافت سیم‌کارت را با تأخیر چشیده‌‌اند. بهتر است بیش از این برای ارائه سرویس‌های نسل سوم تأخیر نکنیم.