هزینه رجیستری موبایل با تغییر قوانین پیرامون گوشی مسافری، افزایش داشت و به نظر میرسد این افزایش قیمت در ساعات اولیه با اختلال مواجه بوده و مبالغ پرداخت شده بسیار بالاتر از حد واقعی خود بوده است. این موضوع طی چند ساعت تصحیح شده اما ترکش این مشکلات گریبانگیر عدهای از مردم شده است چرا که آنها هزینههای مازادی برای رجیستری خود پرداخت نمودهاند.
با افزایش چشمگیر هزینه رجیستری در روز چهارشنبه، بسیاری از دارندگان موبایل گوشیهای مسافرتی خود را با هزینههای سرسامآوری رجیستری کردند؛ نرخهایی که پس از گذشت ساعاتی و در عصر همان روز، قیمت متعادلتری پیدا کردند. به نظر میرسد این افزایش ناگهانی قیمتها و تصحیح آنها، مشکلاتی را برای دارندگان موبایل مسافرتی ایجاد کرده است.
«علی» یکی از فروشندگان محصولات اپل است که در گفتگو با دیجیاتو از مشکل عجیبی که با سامانه همتا پیدا کرده صحبت میکند؛ مشکلی که گریبانگیر او و دیگر فروشندگان موبایل و برخی دارندگان موبایل مسافرتی شده است. آنها صبح روز چهارشنبه و بعد از انتشار اخبار پیرامون قوانین جدید رجیستری تصمیم به ثبت کردن گوشیهای خود میکنند و با رقمی بالا مواجه میشوند: «با وجود اینکه قیمت بیشتر از حد انتظار بود ولی آن را پرداخت کردیم مبادا دوباره با افزایش قیمت مواجه شویم.»
علی به عنوان مثال برای گوشی آیفون ۱۰ خود رقمی معادل ۳ میلیون و سیصد هزار تومان هزینه رجیستری (گمرکی) پرداخته و یکی دیگر از دوستانش برای رجیستری گوشی Samsung Galaxy A50 بیش از ۶۰۰ هزار تومان پرداخت کرده است. غافل از اینکه در این ساعات اولیه، سایت دچار مشکلی شده و نرخهایی بیشتر از حد مصوب را محاسبه کرده است. مشکل سامانه، عصر همان روز حل میشود و قیمتها در کمتر از چند ساعت کاهش مییابد اما در همین چند ساعت افراد زیادی گوشیهای خود را با رقمی بسیار بالا رجیستر کردهاند. علی میگوید:
«وقتی دیدیم که هزینههای رجیستری کاهش داشته نمیدانستیم باید به کجا زنگ بزنیم. تنها شمارهای که ما فروشندگان داریم یک شماره شش رقمی سامانه همتا است. سه بار با کارشناسان این مرکز صحبت کردم و هر بار گیجتر شدم. میگویند با سازمان مربوطه صحبت کنید که نمیدانم کجاست.»
گوشی ایفون X که امروز صبح ۶۳۳هزار تومان بود یک دفعه ظهر با افزایش نزدیک به ۵ برابری به دومیلیون و هشتصد هزار تومان رسید و هم اکنون که شب است قیمت رجیستر آن یک میلیون و پانصد و هشتاد هزار تومان شد.
این فروشنده موبایل میگوید قوانین جدیدی که وضع شده هیچ تغییری در بازار خرید و فروش پاسپورت انجام نداده و اگر هدف حذف این موضوع بوده، تیر به جای اشتباهی برخورد کرده است: «صرفا موبایل گران شده و جیب مردم خالیتر. بعد از دو سال که نرخها داشت به ثبات میرسید دوباره همه چیز به هم ریخته است. همین الان هم همکاران روزی چهل پنجاه پاسپورت از دست صاحبان آنها و با رضایت آنها خریداری میکنند چرا که گوشی مسافرتی بالاخره اختلاف قیمت با گوشی شرکتی دارد و از آن طرف بعد از اعلام این قوانین جدید، نرخ گوشیهای شرکتی محصولات اپل نیز به دلایلی که برای خود من هم نامشخص بوده، بالا رفته است.»
این فروشنده موبایل با اشاره به افزایش قیمت گوشیهای اپل با گارانتی، به دیجیاتو میگوید: «از همان روز چهارشنبه، واردکنندگان این گوشیها قیمت محصولاتشان را دو تا سه میلیون افزایش دادند و معلوم نیست چرا این کار را کردند و هیچ نظارتی هم روی قیمتگذاری آنها صورت نمیگیرد. به عنوان مثال آیفون ۱۱ پرو مکس ۲۰ میلیونی ناگهان ۲۳ میلیون و پانصد هزار تومان قیمت خورد.» به گفته علی حالا بازار دست دوم گوشیهای اپل نیز شاهد رشد قیمت است:
«گوشیهای دست دوم که رجیستر شدهاند، ارزش زیادی پیدا کردند. گوشی دست دو آیفون ۱۰ با ۲۵۶ گیگابایت حافظه اگر ۹ میلیون بود، حالا بالای ۱۱ میلیون قیمت دارد و گوشی دست دو آیفون XS Max با ۲۵۶ گیگابایت حافظه نیز اگر یازده و نیم بود الان حدود ۱۴ میلیون قیمت میخورد.»
این فروشنده باور دارد که اقدامات اخیر پیرامون واردات گوشی مسافری صرفا یک جنگ اعصاب بین خریداران و فروشندگان راه انداخته است، فروشندگانی که به گفته او صرفا با لفظ دلال و قاچاقچی از سوی دولتمردان یاد میشوند: «کدام قاچاقچی؟ ما که گمرکی را میپردازیم، چه فرقی دارد داخل مرز یا لب مرز؟»
مرتضی دیگر فروشنده موبایل نیز در گفتگو با دیجیاتو از این موضوع میگوید که مجبور است بیخیال مبلغی که اضافه پرداخت کرده، بشود: «چندبار با سامانه همتا تماس گرفتم و نمیدانم باید از کجا پیگیر شوم. میگویند مانند عوارض ماشین است و حالا شانس شما در آن ساعت عوارض عوض شده و بعدا باز تغییر یافته و کاهش داشته است. ما با هیچ جایی طرف نیستیم به جز یک تلفن گویا که در برخی موارد به ما میگویند این موضوع یک باگ بوده و در برخی مواقع میگویند یک قانون بوده.»
مرتضی میگوید واردات مسافری گوشی با اینکه دیگر آنچنان به صرفه نیست ولی برای برخی مدلها، مجبور هستند که گوشی مسافری وارد بازار کنند: «حالا که این قوانین جدید رخ داده اما احتمالا شاهد کاهش آمار مدلهای خاصی از موبایل باشیم و این کمیابی به بالا رفتن کاذب قیمت این مدلها دامن خواهد زد.»
از آنسو یکی از کارشناسان سامانه همتا در گفتگو با دیجیاتو ضمن اظهار بیاطلاعی از تغییرات قیمتی فاحش صبح و عصر چهارشنبه، میگوید اگر بر فرض چنین اتفاقی هم رخ داده باشد؛ این موضوع خارج از اختیارات سامانه همتا است: «اگر هم این اتفاق افتاده و پرداختی یک شخص بیشتر از رقم معین بوده، باید از طریق امور فنی گمرک موضوع را پیگیری کند. این موضوع احتمالا ناشی از خطای پیمانکار گمرک در محاسبه قوانین جدید و رقمهای جدید بوده و پاسخگوی آن نیز باید خود گمرک باشد.»