واتیکان به عنوان قلب مسیحیت کاتولیک در جهان که همواره اندیشههای خود را در راستای اشاعه مذهب بروز داده است اخیراً با ادغام تفکرهای مذهبی و فناوریهای نوین سعی دارد بیش از هر زمان دیگر توجه جوانان را جلب کند. دولت واتیکان چند روز قبل نخستین تسبیح الکترونیکی خود را بهصورت رسمی عرضه کرد تا کاتولیکها آسانتر از همیشه عبادتهای روزانه شان را انجام دهند.
این تسبیح که در خانواده فناوریهای پوشیدنی قرار میگیرد به اپلیکیشن کاربردی ویژهای که برای آن طراحی شده است متصل میشود و سپس کاربران میتوانند هنگام عبادات یومیه، دانههای تسبیح را به حرکت درآورند و شمارش دقیق ذکرهای قراِئت شده را از دست ندهند.
ورود فناوری به دنیای مذهب از جمله اتفاقاتی است که کمتر مورد توجه قرار گرفته بود. با این توضیح کارشناسان این نگرانی را مطرح کردهاند که تسبیح الکترونیکی واتیکان راه هکرها به دنیای مذهب را باز کرده است تا از این پس هویت کاربران مذهبی در دنیای سایبری به خطر بیفتد.
این تسبیح الکترونیکی
واتیکان هفته گذشته بهصورت رسمی تسبیح الکترونیکی خود را با نام eRosary معرفی کرد و توضیح داد این ابزار برای بالا بردن هرچه بیشتر دقت مسیحیان عرضه شده است. این تسبیح که 110 دلار قیمت دارد همچنین قرار است حضور نوجوانان و جوانان را در دنیای مذهب پررنگتر کند و در قالب یک ابزار مدرن، عبادت را برای مسیحیان آسانتر کند. تسبیح الکترونیکی واتیکان هماکنون در فروشگاه اینترنتی آمازون عرضه شده است و البته سایت اینترنتی رسمی واتیکان نیز آن را بهصورت آنلاین به فروش میرساند.
تسبیح هوشمند بهگونهای طراحی شده است که کاربران میتوانند آن را مانند دستبند بپوشند و پس از لمس علامت صلیب روی آن، سیستم الکترونیکی تسبیح را فعال کنند. مهرههای سیاه تسبیح الکترونیکی بهصورت صیقلی در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند و در مجموع 10 مهره برای تسبیح هوشمند مسیحیان در نظر گرفته شده است. هر زمان که کاربر یکی از این مهرهها را به حرکت درمیآورد، دادههای مربوط به آن روی اپلیکیشن موبایلی ذخیره میشود و نشان میدهد که کاربر چه تعداد از ذکر مربوطه را قرائت کرده است.
تسبیح سنتی که مسیحیان کاتولیک از آن استفاده میکنند مهرههای متفاوتی دارد که هر کدام از آنها برای یکی از اذکار مورد استفاده قرار میگیرند. در تسبیح هوشمند هم این اتفاق لحاظ شده است و شکل ظاهری مهرههای eRosary این قانون را رعایت میکند. این تسبیح هوشمند بهصورت بیسیم به اپلیکیشن موبایلی مخصوص خود متصل میشود. در این اپلیکیشن دستورالعمل صوتی، تصاویر مرتبط و محتوای شخصی مربوط به کاربر موجود است.
اپلیکیشن eRosary با همین نام بهصورت رایگان روی آیفون و گوشیهای اندرویدی نصب میشود و واتیکان ادعا میکند که این مجموعه سختافزاری و نرمافزاری گام مؤثری در پیشبرد اهداف مذهبی آنها محسوب میشود.
زمانی که دستگاه فعال میشود، کاربران میتوانند گزینههای مختلف برای دعا کردن را پیش روی خود ببینند و سپس این تسبیح بهصورت هوشمند از ابتدا تا انتهای دعا با آنها همراه میشود و تا پایان مراسم مربوطه کاربر را همراهی میکند. محتوای اپلیکیشن مخصوص این تسبیح هوشمند به زبانهای انگلیسی، ایتالیایی و اسپانیایی ارائه شده است و البته واتیکان میگوید که در به روزرسانیهای بعدی از زبانهای دیگر در این اپلیکیشن پشتیبانی میکند.
واتیکان این تسبیح هوشمند را تحت «شبکه جهانی دعای پاپ» (WPN) و بهعنوان بخشی از طرح جامع «کلیک برای دعا کردن» ارائه کرده است. این طرح در اصل یک شبکه دیجیتال محسوب میشود که تمامی مسیحیان در سراسر جهان را به یکدیگر متصل میکند و در قالب یک شبکه اجتماعی کاربردی، ارتباط میان آنها را فراهم میآورد. مدیر توسعه طرح این هفته در جریان یک کنفرانس مطبوعاتی توضیح داد: «پروژه دیجیتالی واتیکان بهترین سنت معنوی کلیسا را بهصورت جامع در اختیار تمامی مسیحیان جهان قرار میدهد و از آخرین پیشرفتهای دنیای فناوری بهره میبرد تا مسیحیان جهان گرد هم بیایند و به یکدیگر متصل شوند».
هک کردن تسبیح هوشمند
در حالی که از زمان معرفی تسبیح هوشمند کمتر از یک هفته میگذرد، رسانههای خبری اعلام کردند واتیکان از روشهای آسان هک کردن این ابزار با خبر شده و به این نتیجه رسیده است که هکرها میتوانند از طریق همین ابزار کوچک به همه اطلاعات شخصی کاربران دسترسی پیدا کنند. این نخستین نگرانی سایبری در دنیای مسیحیت محسوب میشود و کشیشهای کاتولیک را بسیار نگران کرده است.
مرکز «اطلاعات امنیتی فیدوس» که در اصل یک شرکت ارائه دهنده خدمات مشاوره امنیت سایبری محسوب میشود به تازگی با انتشار بیانیهای اعلام کرد که پس از انجام بررسیهای اولیه، روشهای بسیار ساده برای هک کردن تسبیح هوشمند را شناسایی کرده است. نقص موجود به هکرها امکان میدهد تمامی اطلاعات شخصی کاربر از جمله شماره تلفن، تاریخ تولد، جنسیت، قد و… را به دست آورند و سپس از طریق اپلیکیشن مربوطه وارد گوشی کاربر شوند.
«اندرو مابیت» بنیانگذار و مدیرعامل شرکت فیدوس در این خصوص گفت: «یکی از محققان ما از روی کنجکاوی تصمیم گرفت نخستین تسبیح هوشمند مسیحیان را بررسی کند و در کمتر از 10 دقیقه توانست راههای هک کردن این تسبیح را شناسایی کند».
به گفته فیدوس، مهمترین نگرانی این است که تسبیح هوشمند به هکرها امکان میدهد براحتی رمز عبور کاربر را شناسایی کنند و بدون ارسال هرگونه ایمیل آلوده یا روشهای پیچیده، این رمز عبور را در اختیار بگیرند.
گفتنی است اپلیکیشنی که برای این تسبیح هوشمند ساخته شده است از یک رابط نرمافزاری ویژه با سیستم پشتیبان خود استفاده میکند. زمانی که این سیستم درخواست خود را به آدرس پست الکترونیکی کاربر ارسال میکند، امکان خواندن رمز عبور او براحتی فراهم میشود.
«پدر فردریک فورنوس» از کشیشهای اعظم واتیکان که مدیر بینالمللی «شبکه جهانی دعای پاپ» محسوب میشود توضیح داد که برنامهنویسان واتیکان این نقص امنیتی را تأیید میکنند و هماکنون دست به کار شدهاند آن را برطرف کنند. او میگوید در به روزرسانی جدیدی که بزودی منتشر میشود این نقص امنیتی برطرف خواهد شد.
شرکت فیدوس همچنین متوجه شد که اگرچه حدس و گمانهای نامحدودی برای شناسایی رمزهای عبور وجود دارد، ولی هکرها میتوانند کدهای پین یا رمزهای عبور ساده رابراحتی شناسایی کنند. این اتفاق معمولاً از طریق بازیابی اطلاعات پنهان و با آزمون و خطاهای مکرر صورت میگیرد. با این حال سخنگوی واتیکان اعلام کرده است که هیچ گونه نگرانی در این زمینه وجود ندارد و پیش از آنکه مسیحیان اپلیکیشن تسبیح هوشمند را روی گوشیهای خود نصب کنند، نسخه به روز شده آن منتشر خواهد شد. تسبیح هوشمند واتیکان که 110 دلار قیمت دارد در یک شرکت تایوانی بهنام GadgTek ساخته شده است. این تسبیح از فناوری بیسیم بلوتوث پشتیبانی میکند و تمامی مراسمهای مذهبی و دعاهای روزانه کاربران را پشتیبانی میکند. برای نخستین تسبیح الکترونیکی مسیحیان سیستم دریافت بازخورد نظرات کاربران، کمپینهای توسعه دهنده اپلیکیشن و بولتن الکترونیکی در نظر گرفته شده است تا واتیکان براحتی بتواند به درخواستها و نیازهای مسیحیان پاسخ دهد.