آمریکا، چین و ژاپن، غول‌های ثبت اختراع در دنیا، هواوی با اختلاف در صدر
شرکت‌های چینی در سالهای اخیر با رشد‌ی تصاعدی، درحال تصاحب جایگاه اول آمریکا در تعداد ثبت اختراع هستند.سالهای زیادی ایالات متحده به‌لطف شرکت‌های آمریکایی به‌خصوص شرکت‌های تولیدکننده فناوری، در حوزه ثبت اختراع پیشتاز بوده است. اما حالا در روز‌های آغازین دهه دوم قرن ۲۱، آمریکایی‌ها در زمینه ثبت اختراع نیز از حمله چینی‌ها در امان نمانده‌اند و پس از ۴۰ سال چین به‌لطف هواوی به‌سرعت به این جایگاه نزدیک میشود.
طبق آمار منتشر شده در مارچ ۲۰۱۹، ایالات متحده آمریکا با ۵۶ هزار و ۱۴۲ اختراع ثبت شده، رتبه اول ثبت اختراع دنیا را در سال ۲۰۱۸به خود اختصاص داده است. چین با ۵۳ هزار و ۳۴۵ و ژاپن با ۴۹ هزار و ۷۰۲ پتنت در رتبه‌های بعدی قرار دارند. پیش‌بینی‌ها خبر می‌دهند که چین در تعداد ثبت پتنت در سال ۲۰۲۰ از آمریکا عبور خواهد کرد. در این میان شرکت چینی هواوی با ۵ هزار و ۴۰۵ ثبت اختراع و با اختلاف ۲ برابری نسبت به رده دوم، در صدر جدول شرکت‌های برتر ثبت پتنت قرار دارد.
منبع: WIPO Statistics Database – مارچ ۲۰۱۹
معاهده همکاری ثبت اختراع یا (Patent Cooperation Treaty) و یا به اختصار PCT، پیمان بین‌المللی است که زیر نظر سازمان جهانی مالکیت فکری WIPO فعالیت می‌کند. بر اساس این معاهده، چنانچه اختراعی در PCT ثبت شود، امکان حمایت از آن در کلیه کشورهای عضو وجود دارد. به زبان ساده‌تر مخترع تنها با ارائه یک اظهارنامه، می‌تواند فرایند ثبت در کلیه کشورهای عضو را بر اساس همان اظهارنامه و با توجه به حق تقدم دنبال کند.
در حال حاضر (سال ۲۰۱۹ میلادی) ۱۵۳ کشور از جمله کشور ایران عضو این معاهده هستند و شرایط استفاده از مزایای حمایت بین‌المللی از اختراع را برای اعضای خود فراهم می‌کنند.
هواوی، مخترع صدر نشین
آمار اختراعات ثبت شده در معاهده همکاری ثبت اختراع در سال ۲۰۱۹ که توسط سازمان جهانی مالکیت فکری WIPO منتشر شده نشان می‌دهد شرکت‌های تولیدکننده فناوری‌های دیجیتالی، برترین ثبت کنندگان اختراع در این معاهده بوده‌اند. شرکت‌هایی مانند هواوی، میتسوبیشی، اینتل، کوالکام، زد‌تی‌ای، سامسونگ و ال‌جی جزو ده شرکت برتری بوده‌اند که بیشتر نوآوری‌ها را در سال ۲۰۱۹ به ثبت رسانده‌اند. در جدول زیر لیست کامل ۵۰ شرکت برتر ثبت‌کننده اختراع در سال ۲۰۱۸ را مشاهده می‌کنید. این لیست در مارچ ۲۰۱۹ توسط سازمان WIPO منتشر شده است که از اینجا می‌توانید گزارش کامل آن را به‌صورت فایل PDF دانلود کنید.
حضور هواوی در صدر، خود بزرگ‌ترین شگفتی این لیست است که باعث میشود برنامه‌ریزی بلندمدت این شرکت برای تصاحب جایگاه سامسونگ در صدر بازار فروش گوشی‌های هوشمند برای ما خیلی دور از ذهن نباشد. به‌خصوص که یکی دو سالی هست در جایگاه دوم پرفروش‌ترین برندهای چهان قرار گرفته‌اند. اما از آن جالب‌تر حضور دیگر برند چینی یعنی ZTE در جایگاه پنجم و یک رده بالاتر از سامسونگ است. این نشان از سرمایه‌گذاری عظیم چینی‌ها در حوزه تحقیق و توسعه دارد که نتیجه آن را هم می‌توانیم در افزایش سهم برندهای چینی از بازار فروش گوشی‌های هوشمند ببینیم. شرکت BOE، دیگر برند چینی تولیدکننده قطعات موبایل مانند صفحه‌نمایش و محصولات وابسته به اینترنت اشیا نیز یک رده پایین‌تر از سامسونگ و در جایگاه هفتم قرار دارد. این احتمال وجود دارد که برند‌هایی همچون سامسونگ، IBM و کوالکام که سال‌ها صدرنشین این لیست بودند از سال ۲۰۲۰ به بعد دیگر جزو ۱۰ برند اول این لیست نباشند. اگر، چینی‌ها به سرمایه‌گذاری و رشد بیشتر ادامه دهند و دیگر شرکت‌ها مانند سامسونگ علاقه‌ای برای بیشتر هزینه کردن در این زمینه نداشته باشند. تنها یک دلیل وجود دارد که با وجود عملکرد ضعیف ال‌جی در حوزه موبایل، نام این برند جزو ۱۰ برند اول لیست قرار گرفته است. بازار لوازم‌خانگی. ال‌جی در چندسال گذشته در سراسر جهان به‌خصوص در اروپا، جایگاه ویژه‌ای را در حوزه لوازم‌خانگی به‌دست آورده و آینده درخشانی در این حوزه پیش رویش قرار دارد.
اما تعجب‌برانگیز‌تر از حضور برندهای تازه نفس چینی در جای‌جای این لیست، حضور گوگل در رتبه ۲۴ و اپل در جایگاه آخر است. البته این را در نظر داشته باشید که حضور نداشتن این برندهای بزرگ و میلیارد دلاری جزو برترین‌ها، لزوما به معنی عملکرد ضعیف یا رو به افول بودن این شرکت‌ها نیست. بلکه می‌تواند یک‌بار دیگر نشان دهنده سرمایه‌گذاری عظیم و رشد سرسام‌آور و دور از انتظار شرکت‌های چینی باشد. جنگی که مشخصا بین آمریکا و چین شکل گرفته و تنها مربوط به دنیای فناوری هم نیست و این روز‌ها به اوج خود رسیده است.
جنگ همه جانبه چین و آمریکا
از سال ۱۹۷۸و آغاز دوران ثبت پتنت، آمریکا با ۳۱.۱ درصد از کل درخواست پتنت‌های ثبت شده، بیشترین میزان را به خود اختصاص داده است. از این حیث ژاپن با ۱۷.۳ درصد، آلمان با ۱۰.۴ درصد، چین با ۸.۱ درصد و کره‌جنوبی با ۴.۶ درصد در رتبه‌های دوم تا پنجم قرار دارند. این ۵ کشور روی هم رفته بیش از ۷۰ درصد از درخواست پتنت‌های دنیا را به خود اختصاص داده‌اند. در میان این ۵ شرکت از سال ۱۹۷۸ تا به امروز، چین بالاترین درصد رشد را داشته است. چین تا قبل از سال ۲۰۱۸ و در مجموع ۴۰ سال گذشته تنها ۸.۱ درصد از درخواست‌های ثبت شده را به خود اختصاص داده بود درحالی که سال ۲۰۱۸ به‌تنهایی ۲۱.۱ درصد از کل درخواست‌های ثبت شده متعلق به چین بوده است. این آمار رشد پیش‌بینی می‌کند که در سال ۲۰۲۰، چین از آمریکا عبور خواهد کرد. در بین شرکت‌های ثبت‌کننده پتنت، شرکت ژاپنی پاناسونیک در طول این ۴۰ سال با ۳۴ هزار و ۸۱ پتنت ثبت شده در صدر قرار دارد. هواوی از چین در حالی با ۳۳ هزار و ۸۹۹ پتنت دوم است که این روند را تنها از سال ۲۰۰۰ میلادی آغاز کرده است. شکل زیر رشد تصاعدی چین تنها در سال ۲۰۱۸ در مقایسه با کل ۴۰ سال گذشته را نشان می‌دهد.
این پیش‌روی چینی‌ها بیش از همه به رشد چشمگیر شرکت هواوی برمی‌گردد و متاثر از سرمایه‌گذاری‌های عظیمی است که در سالهای اخیر در زمینه تحقیق و توسعه داشته‌اند. هواوی، به‌عنوان صدرنشین لیست ثبت‌کنندگان اختراع در سال ۲۰۱۸ در سالهای گذشته بیشترین هزینه‌های خود را روی بخش تحقیق و توسعه گذاشته است. در سال ۲۰۱۲ این شرکت ۲۹.۷ میلیارد یوان چینی (نزدیک به ۴ میلیارد دلار) را صرف تحقیق و توسعه کرد و هزینه های آن را سال به سال افزایش داد. در سال ۲۰۱۸ این شرکت بیش از ۱۰۰ میلیارد یوان چینی (نزدیک به ۱۴ میلیارد دلار) را صرف تحقیق و توسعه کرد.
منبع: وب‌سایت ideatovalue
در چارت بالا که در سایت ideatovalue منتشر شده است، آمار ۲۵ شرکت برتر که در سال ۲۰۱۸ بیشترین هزینه را در بخش تحقیق و توسعه خود انجام داده‌اند را می‌بینید؛ آمازون، آلفابت (شرکت مادر گوگل)، سامسونگ، مایکروسافت، هواوی، اینتل و اپل همگی به‌عنوان شرکت‌های تکنولوژی جزو ۱۰ شرکت برتر این لیست قرار دارند. در این بین برتری عددی شرکت‌های آمریکایی و به طبع آن برتری در ثبت‌اختراع نسبت به سایر کشور‌ها را مشاهده می‌کنید.