با شتاب گرفتن توسعه اقتصاد دیجیتال در جهان بهدنبال شیوع کووید ۱۹، بار دیگر توجه دولتهای جهان به توسعه فناوری اینترنت نسل پنجم(5G) جلب شده است. با اینکه این فناوری میتواند در کشورهای پیشرفته اروپایی بهدلیل وجود زیرساختهای صنعتی، بیشترین تأثیرگذاری را داشته باشد اما برگ برنده 5G در دست کشورهای آسیایی است و انتظار میرود منطقه آسیا – اقیانوسیه تا سال 2025 به بزرگترین منطقه5G در جهان تبدیل شود.
نیمی از اتصالهای 5G در آسیا
اما چرا آسیا – اقیانوسیه در مسابقه توسعه 5G از اروپا پیشی گرفته است؟ نتایج تحقیقات GSMA نشان میدهد که تا سال ۲۰۲۵، نیمی از اتصالهای جهانی 5G در منطقه آسیا – اقیانوسیه (APAC) و امریکا خواهند بود در حالی که این رقم برای اروپا تنها ۳۰درصد تخمین زده شده است. اروپا در بسیاری از شاخصها با منطقه آسیاپاسیفیک اختلافاتی فاحش دارد بهعنوان مثال در اروپا به ازای هر یک میلیون نفر تنها ۱۰ ایستگاه 5G مستقر شده درحالی که این رقم در کره جنوبی به هزار و ۵۰۰ ایستگاه برای هر یک میلیون کاربر میرسد. علاوه بر آن، در اروپا تنها یک درصد از آنتنها و ایستگاههای 4Gبه فناوری5G ارتقا یافتهاند درحالی که در کره جنوبی شاهد ارتقای ۹۹درصد این ایستگاهها هستیم.
همچنین حتی در زمینه تعداد کاربران اینترنت 4G نیز اروپا بسیار عقبتر از آسیا – اقیانوسیه است، درحالی که در سال ۲۰۱۹ تعداد کاربران اینترنت 4G در اروپا ۷۰درصد بود این رقم در کشورهای عضو منطقه آسیا – اقیانوسیه ازجمله چین و کره جنوبی از ۹۰درصد نیز فراتر رفت. یکی دیگر از مشکلات اروپا در زمینه توسعه 5G، مقابله با اعتقادات ریشهای غلط با این موضوع بوده است. بسیاری از اروپاییها اعتقاد دارند امواج اینترنت5G سبب شیوع کووید ۱۹ شده است به همین دلیل هم تاکنون شاهد به آتش کشیده شدن آنتنهای 5G در برخی از این کشورها بودهایم. البته تلاشهای زیادی انجام شده تا نگاه کاربران اروپایی نسبت به این موضوع تغییر کند و راه توسعه سریعتر 5G هموارتر شود. درمقابل باید گفت که در منطقه آسیا – اقیانوسیه تا حد زیادی نیاز به اینترنت5G احساس میشود که یکی از دلایل آن، افزایش جمعیت سالمند این منطقه و نیاز به دسترسی آسان سالمندان به پزشک، سرویسهای پزشکی و… عنوان شده است. شاید بتوان گفت تنها فناوری که میتواند به این نیاز گسترده در منطقه پاسخی مناسب بدهد، فناوری5G است. جالب اینجاست که کاربران نیز این نیاز را حس میکنند و بیصبرانه در انتظار استفاده از آن هستند که اینْ یکی از تفاوتهای اصلی برخی کاربران آسیایی و اروپایی به شمار میرود.
کاهش رشد جمعیت نیز یکی دیگر از چالشهای این منطقه است که به نظر میرسد گره مشکلات و چالشهای مربوط به آن، تنها با کمک همین فناوری باز میشود. این موضوع نیاز دولتها به اتوماسیون با کمک 5G و مقابله با کمبود احتمالی نیروی کار در بخشهای تولیدی را در آینده برجستهتر میکند. افزایش مهاجرت از مناطق روستایی به شهری در این منطقه نیز سبب ایجاد کلانشهرهای زیادی در این منطقه خواهد شد و دولتها و بخش خصوصی نیاز دارند با راهکارهای دیجیتال و مبتنی بر 5G به این نیازها پاسخ بدهند تا سریع تر به نتیجه برسند. پاندمی کووید ۱۹ نیز دیگر چالش بزرگ برای منطقه آسیا – اقیانوسیه بوده است که نیاز به پهنای باند بیشتر برای دورکاری و سرعت بالاتر اینترنت را نمایانتر کرده است. این منطقه درواقع میخواهد با تجهیز به فناوری5G در برابر پاندمی یا اپیدمیهای احتمالی بعدی مجهزتر باشد و راحتتر به مردم کمک کند.
چین پیشتاز فناوری5G
GSMA درتازهترین گزارش خود آورده است منطقه آسیا – اقیانوسیه تا سال 2025 به بزرگترین منطقه5G در جهان تبدیل خواهد شد و طبق این گزارش کشورهای استرالیا، چین، ژاپن و کره جنوبی در ردههای بالایی جدول کشورهای عضو این منطقه از نظر این شاخص قرار دارند. راهاندازی شبکههای تجاری 5G در این بازارها در سال 2019 سبب شد تا پیشبینی شود که تعداد اتصالهای 5G در این منطقه تا سال 2025 به رقم 675 میلیون اتصال برسد.
گفتنی است این تعداد اتصال بیش از نیمی از کل اتصالهای 5Gجهان خواهد بود که انتظار میرود در سال 2025 در دنیا برقرار باشد. برخی دلیل موفقیت آسیا در مسابقه اینترنت 5G را وجود کشوری مانند چین بهعنوان یکی از پیشتازان این عرصه میدانند اما برخی دیگر از محققان معتقدند این موضوع نشان از درک حساسیت موضوع توسط کشورهای منطقه دارد. برخی نیز معتقدند که حرکت آسیا به سمت پیشرفتهترین شبکههای پهن باند موبایل نشان دهنده آگاهی آنان از ارزش روزافزون اکوسیستم تلفن همراه برای اقتصاد منطقه است. در همین راستا پیشبینی میشود میزان سرمایهگذاری اپراتورهای تلفن همراه از سال 2018 تا سال 2025 در حوزه ارائه خدمات نسل پنجم، به حدود 370 میلیارد دلار برسد. در این گزارش آمده است که تا سال 2025 یک سوم کل ارتباطات نسل پنجم دنیا در چین جریان خواهد داشت و 24 کشور منطقه آسیا – اقیانوسیه نیز از این خدمات بهرهمند میشوند.
همچنین انتظار میرود ارزش بازار زیرساخت 5G در جهان از ۱.۰۴میلیارد دلار در سال ۲۰۱۹ به ۱۵۲.۵۶میلیارد دلار در سال ۲۰۲۷ برسد که نشان از رشد ۸۶۰۶ درصدی «نرخ رشد سالانه مرکب»(CAGR) در فاصله سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۷ دارد و بخش عمده این افزایش ارزش نیز از منطقه آسیا -اقیانوسیه نشأت میگیرد.
همچنین باید گفت که بخش صنعت در جهان بیشترین تأثیر را از 5G خواهد گرفت بنابراین کشورهایی با زیرساختهای صنعتی بیشتر و مجهزتر بیشک باید با افق دید بازتری برای توسعه اینترنت نسل پنجم در کشور خود تلاش داشته باشند و با موانع آن مقابله کنند.
گفته میشود «نرخ رشد سالانه مرکب»(CAGR) برای فعالان حوزه 5G از سال ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۴، حدود ۴۶.۴ درصد خواهد بود. «نرخ رشد سالانه مرکب»(CAGR) میانگین نرخ رشد سالانه یک سرمایهگذاری است که در دورهای طولانیتر از یک سال انجام میپذیرد. در حقیقت این شاخص عددی، بیانگر نرخ ثابت رشد سرمایه و روشی برای محاسبه ساده و آسان نرخ بازگشت سرمایه است. گفتنی است همراه با توسعه فناوری اینترنت نسل پنجم فرصتهای شغلی در زمینه اتوماسیون، هوش مصنوعی، تحول دیجیتال و… در منطقه رو به افزایش است و میتوان گفت که اینترنت اشیا(IOT) یکی از این فرصت هاست که در عصر فناوری 5G ضامن ایجاد فرصتهای شغلی متعددی در آسیا – اقیانوسیه و جهان خواهد بود.
عملکرد موفق آسیا در 4G
در منطقه آسیا همچنین شاهد رشد سریع اینترنت4G بودهایم و پیشرفتهترین بازارهای اینترنت نسل چهارم را در این منطقه شاهد هستیم که از آنها میتوان به ژاپن و کره جنوبی اشاره کرد. هندوستان، اندونزی، تایلند و ویتنام نیز از کشورهای آسیایی محسوب میشوند که در زمینه فناوری4G موفقیتهای قابل توجهی کسب کردهاند. انتظار میرود تا سال 2025 حدود 62 درصد از اتصالهای تلفن همراه در آسیا روی شبکه 4G و 14درصد از این ارتباطهای تلفن همراه نیز بر بستر اینترنت نسل پنجم تلفن همراه(5G) برقرار شود.
«مت گرنرید» مدیرکل GSMA در این باره گفته است: منطقه آسیا – اقیانوسیه طی سال های اخیر، مهاجرتی بسیار سریع را به شبکههای پهن باند تلفن همراه و همچنین تلفنهای هوشمند تجربه کرده است و با ورود به عصر 5G قرار است نقشی پیشگام در جهان ایفا کند. وی ادامه داد: طی چندسال آینده اپراتورهای تلفن همراه در آسیا سرمایهگذاری حدود 200 میلیارد دلاری برای به روزرسانی و توسعه شبکههای 4G و همچنین راهاندازی شبکههای جدید 5G به منظور تسریع در رشد اقتصادهای دیجیتالی آسیا و جوامع مختلف خواهند داشت. همچنین وقتی پای تعداد کاربران تلفن همراه به میان میآید باز هم میبینیم که منطقه آسیا – اقیانوسیه دست بالاتر را در جهان دارد.در این گزارش آمده است که بیش از نیمی از کاربران تلفن همراه جهان در منطقه آسیا پاسیفیک (آسیا- اقیانوسیه) زندگی میکنند که این موضوع بیشتر بهدلیل دو بازار بزرگ تلفن همراه یعنی چین و هندوستان رقم خورده است. انتظار میرود که تا سال 2025 در منطقه آسیا -اقیانوسیه تعداد کاربران تلفن همراه به 3.2 میلیارد نفر برسد.