پخش مناظرههای زنده تلویزیونی میان نامزدهای انتخاباتی یکی از مهمترین روشهای درگیر کردن مخاطبان با جریان انتخابات است که در نهایت به تضارب آرا و افزایش مشارکت نیز کمک میکند. اما حالا که این روزها خبر غیررسمی پخش نشدن مناظرههای انتخاباتی تلویزیون به گوش میرسد، این احتمال از سوی برخی از کارشناسان رسانه مطرح شده است که پلتفرم ها و شبکه های اجتماعی از جمله اپلیکیشن تازهنفس «کلاب هاوس»، میتوانند جایگزین خوبی برای داغ نگه داشتن بازار انتخابات باشند.
با پُررنگ شدن فرضیه احتمالی حذف مناظرههای انتخاباتی تلویزیون، شبکههای اجتماعی که در دوران کرونا فرصت عرض اندام بیشتری یافتند، از جایگاه ویژهتری در میان مخاطبان بهرهمند شدهاند. بهویژه اپلیکیشن «کلاب هاوس» که امکان گفتوگوهای چندنفره را نیز فراهم کرده است. در این میان حضور برخی از چهرههای سیاسی همچون وزیر امور خارجه و ارتباطات در اتاقهای گفتوگوی «کلابهاوس» میتواند مُهر تاییدی بر رسمیت بخشیدن به این اپلیکیشن باشد.
هرچند که در روزهای اخیر احتمالاتی مبنی بر فیلترشدن شبکه اجتماعی «کلابهاوس» نیز مطرح شده است؛ اما برخی طرح این موضوع را بازارگرمی برای جلب توجه بیشتر مخاطبان به این شبکه اجتماعی عنوان میکنند و در عین حال عدهای هم بر این باورند که فیلتر شدن این شبکه اجتماعی میتواند از فراهم شدن بستری نامطمئن در زمینه گفتوگوهای اجتماعی و سیاسی جلوگیری کند.
در همین راستا بهروز بهزادی، روزنامهنگار پیشکسوت و رئیس شورای سیاستگذاری روزنامه اعتماد در گفتوگو با ایسنا در پاسخ به این پرسش که آیا شبکههای اجتماعی میتوانند بستر مناسبی برای برگزاری مناظرههای انتخاباتی باشند، اظهار کرد: با پیشرفت تکنولوژی و با توجه به خواست جامعه، مدل ارتباطهای دونفره و چندنفره در آینده در اختیار شبکههای اجتماعی همانند «کلابهاوس» قرار میگیرد. بنابراین جوامع حتی از رادیو و تلویزیون عبور میکنند و به سمت رسانههای اجتماعی میروند و این یک اتفاق جهانی است. در واقع جریانی است که در خیلی از کشورهای دیگر شروع خواهد شد و ما نیز به ناچار به این جریان میپیوندیم. در این میان آنهایی که سودای بستن و از کار انداختن این اپلیکیشنها را دارند نیز خیلی زود متوجه میشوند که نمیتوانند برخلاف جریان روز شنا کنند؛ چراکه این رود، جاری شده است و ما هم باید به آن بپیوندیم.
او در پاسخ به این پرسش که تا چه اندازه گسترش شبکههای اجتماعی در ایران را منوط به عملکرد ضعیف شبکه های رادیو و تلویزیونی میداند، خاطرنشان کرد: اینکه تلویزیون ما ضعیف عمل میکند، جای شک ندارد. در ضعیف بودن عملکرد تلویزیون همین بس که آگهیدهندهها دیگر دلشان نمیخواهد با این رسانه همکاری داشته باشند. پیشتر تلویزیون بخش زیادی از درآمد خود را از طریق تبلیغات کسب میکرد، اما الان بیشتر به دنبال بودجههای دولتی است.
این روزنامهنگار پیشکسوت در ادامه اظهار کرد: شبکههای اجتماعی جدید بستر راحتتری برای گفتوگو و سوال و جواب بدون سانسور هستند؛ آن هم در شرایطی که تلویزیون در کشور ما همانند قطاری است که آهسته از این روستا به آن روستا میرود و قطارهای دیگر با سرعت ۳۰۰ و ۴۰۰ کیلومتر در ساعت حرکت میکنند.
بهزادی همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا طرح مباحث مهم سیاسی و اجتماعی در شبکههای اجتماعی میتواند منجر به سطحی شدن این مباحث شود؟ یادآور شد: چه بخواهیم و چه نخواهیم این اتفاق خواهد افتاد و رسانههای اجتماعی به هرحال محلی خواهند بود که انتخابات نیز در آنها برگزار میشود. در سالهای آینده که زیاد هم دور نیست، تمام اَکتها در شبکههای اجتماعی صورت خواهد گرفت. این رسانههای اجتماعی هستند که در آینده مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را پوشش خواهند داد و طبیعتا کشورها، قوانینی برای شبکههای اجتماعی خواهند نوشت و ما نیز ناچار به چنین کاری هستیم.
او در پاسخ به این پرسش که آیا کشاندن مباحث سیاسی و اجتماعی انتخابات ۱۴۰۰ به شبکههای اجتماعی، در نهایت می تواند منجر به افزایش مشارکت شود، گفت: شبکههای اجتماعی میتوانند در مفاهمه بحثهای انتخاباتی تاثیر داشته باشند که برخی از این مفاهیم در جهت شرکت نکردن در انتخابات و برخی هم در جهت شرکت کردن است. به شخصه قبول ندارم که شبکههای اجتماعی میتوانند باعث افزایش استقبال از انتخابات شوند؛ چراکه استقبال از انتخابات بستگی به میزان رضایت جامعه دارد.