وزیر نیرو افزایش ناگهانی دما و استخراج غیرقانونی رمزارزها را دو علت اصلی خاموشیهای اخیر در کنار عامل خشکسالی عنوان کرد و با بیان این که ۲ هزار مگاوات از افزایش مصرف برق امسال مربوط به استخراج غیرقانونی رمزارز است، از نهادهای مربوطه خواست تا به زودی در این باره تدبیری بیندیشند.
رضا اردکانیان، وزیر نیرو در نشست علنی امروز مجلس گزارشی درباره علت قطعیهای مکرر برق در کشور ارائه داد و سه عامل را مقصر خاموشیها دانست. او خشکسالی را عامل اول قطعیهای اخیر دانست و گفت: « امسال حجم مفید مخازن سدها که نیروگاه برق آبی دارند نسبت به پارسال ۵۰ درصد کاهش یافته است و این موضوع کاهش ۳۵۰۰ مگاواتی ظرفیت برق را به همراه داشته است.»
وی در ادامه افزود: «اتفاق دوم گرمای زودرس است، زودتر گرمشدن هوا موجب شده دستگاههای سرمایشی هم زودتر به کار بیفتند و نیروگاهها نیز توان خروجی کمتری داشته باشند»
اردکانیان عامل غافلگیری بعدی جهت مصرف برق را، استخراج رمزارزها دانست. او برای روشن کردن مفهوم استخراج رمزارز برای افکار عمومی، از عنوان «صادرات انرژی» برای این موضوع استفاده کرد و گفت:
«اگر استخراج کننده با مجوز این کار را میکند صادرات انرژی انجام میدهد و اگر پنهانی دست به استخراج بزند، این کار غیرقانونی است. زمانی که تولید رمزارز به صورت پنهانی صورت گیرد مصرف انرژی بیشتر میشود زیرا باید دستگاههای استخراج را در محلی پنهانی قرار دهند و برای خنک کردن آنها به مصرف انرژی بیشتری نیاز است.»
سهم بالای ایران از مصرف انرژی رمزارزها
وزیر نیرو با اشاره به این که با کمک نیروی انتظامی از تیر ماه سال ۱۳۹۹ تا فروردین ۱۴۰۰، بیش از ۲۶۰۰ مرکز استخراج رمزارز و ۱۷۵ هزار دستگاه ماینر کشف شده است، مدعی شد براساس گزارشهای جهانی، ۱۰ درصد از انرژی مصرفی استخراج رمزارزهای کل جهان در ایران بوده و این میزان به معنای صرف ۲ هزار مگاوات انرژی برق است، در حالی که واحدهای دارای مجوز استخراج رمزارزها تنها ۳۲۰مگاوات مصرف دارند.
به گفته اردکانیان، جمعبندی کمیته مربوطه توسط شورای امنیت کشور و همچنین شورای عالی امنیت ملی معطوف به این است که افزایش دما و رمزارزها علت اصلی خاموشیها هستند. او ابراز امیدواری کرد با همکاری قوه قضاییه به موضوع استخراج غیرقانونی رمزارزها پرداخته خواهد شد.
وزیر نیرو با بیان این که در سال ۹۹ اوج مصرف برق ۴۵ هزار مگاوات بوده اما در سال جاری به ۵۴ هزار مگاوات رسیده است، گفت:
«۹ درصد افزایش مصرف برق مربوط به دستگاههای سرمایشی، ۲ هزار مگاوات مربوط به دستگاههای استخراج رمزارز و ماینرها، ۲ هزار مگاوات مربوطه به رشد مصرف در صنایع بزرگ و افزایش یک میلیون مشترک سالانه و اندکی مربوط به مصرف چاههای کشاورزی است.»
او با تاکید بر این که استخراج رمزارزها باید نظاممند شود از نمایندگان مجلس خواست تا در این زمینه اقدامات لازم را انجام دهند:
«برای هر بیتکوین باید ۳۰۰ مگاوات ساعت انرژی مصرف شود که این مقدار معادل قطعی برق یک شبانه روز ۳۰ هزار مسکن است. تردیدی ندارم که رمزارزها میتوانند درآمد ارزی ایجاد کنند؛ اما به گفته معاون وزارت صمت، از ۲ هزار نفر مراجعه کننده، تنها ۹۹ نفر پرونده برای استخراج رمزارز تشکیل دادهاند. از همین روی باید این کار را نظاممند کنیم و مانع این شویم که در شرایط گرما و کرونا این فعالیت به صورت غیرمجاز ادامه پیدا کند.»
تولید رمزارزها بهانه است
در ادامه این جلسه، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس توضیحات وزیر نیرو در خصوص قطعی برق را قابل قبول ندانست و معتقد بود اردکانیان سوء مدیریت خود را پشت تولید رمزارزها پنهان کرده است.
محمدرضا پورابراهیمی در رابطه با رمزارزها و میزان برق مصرفی دستگاههای ماینر بیان کرد:
«این موضوع هفته گذشته در دستور کار کمیسیون اقتصادی مجلس قرار گرفت و مطابق گزارش رسمی بانک مرکزی کشور، کل میزان مصرف برق برای ماینرهای مجوزدار حدود ۳۰۰ مگاوات است و به همین میزان مصرف ماینرهای غیرمجاز است، بنابراین میزان برق مصرفی دستگاه های استخراج رمزارزها در کل به ۶۰۰ مگاوات می رسد. اما شما آقای وزیر؛ سوءمدیریت وزارت نیرو را پشت این موضوع پنهان کردید.»
بزرگتر شدن مشکلات رمزارزها با تداوم بلاتکلیفی
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس نیز با بیان این که در زمینه رمزارزها دو بحث تولید و تبادل وجود دارد، گفت:
«در بخش تولید رمزارزها، وزارت صنعت مسئولیت دارد اما در حوزه تبادل اگر رمز ارزها را ارز محسوب کنیم بانک مرکزی و اگر دارایی دیجیتال محاسبه کنیم وزارت اقتصاد مسئول است. با توجه به مصرف انرژی برای استخراج رمزارزها وزارت نیرو نیز در این حوزه مسئولیت دارد.»
او در ادامه افزود: «سوال ما از دولت این است چرا در محلی که ۲ هزار مگاوات انرژی مصرف میشود و حجم ارزی و دارایی ریالی وجود دارد لایحه نمی دهد، چرا دولت بخشنامهای صادر نمیکند تا تکالیف وزارتخانهها مشخص شود.»
قالیباف با تاکید بر این که به دلیل عدم تصمیم گیری دولت در زمینه رمز ارزها دچار بحران هستیم، اذعان داشت مجلس در خصوص رمزارزها طرحی را آماده کرده اما اولویت اول این است که دولت در این خصوص لایحه ارائه کند یا در طرح مجلس اظهارنظر نمایند.
او معتقد است تداوم بلاتکلیفی موجود روز به روز مشکلات این حوزه را بزرگتر میکند.