آیا بیتکوین اقتصاد «ال سالوادور» را نابود می‌کند
نجیب ابوکیله، رئیس جمهور جوان السالوادور، یک هفته پیش قانونی را به مجلس ارائه کرد که براساس آن بیتکوین به ارز رایج این کشور تبدیل میشود. السالوادور کوچکترین کشور آمریکای مرکزی و از جمله معدود کشور‌هایی است که ارز خاص خود را ندارد و دلار آمریکا ارز رسمی این کشور محسوب میشود.
تنها با خواندن همین چند خط این سوال برای خواننده ایجاد میشود که چرا کشوری به این کوچکی به بیتکوین رجوع کرده و تبدیل شدن بیتکوین به ارز رایج به چه معنا خواهد بود؟ ابتدا بیایید مختصری درمورد اقتصاد ال سالوادور صحبت کنیم.
السالوار کشور کوچکی در آمریکای مرکزی است که تنها ۰.۰۵ درصد از تولید ناخالص جهانی را تامین می کند. منبع اصلی درآمد السالوادور معامله و تجارت با آمریکا است. این کشور سال ۲۰۰۱ ارز بومی خود یعنی «کولون» (Colon) که نامش از کریستوف کلمب گرفته شده را کنار گذاشت و دلار آمریکا را به عنوان ارز رایج برگزید. رسمی شدن دلار در واقع با هدف مقابله با تورم و افزایش تجارت با آمریکا انجام شد.
از آنجایی که عمده معاملات السالوادور با آمریکا انجام می‌گیرد و دلار نسبت به بسیاری از ارز‌ها از ثبات و قدرت بالایی برخودار است این تصمیم دولت السالوادور منطقی به نظر می‌رسد.
پس با این تفاسیر السالوادور که پیش از این هم ارز رایج خود خاص را نداشته، نسبت به اکثر کشور‌های جهان چیز کمتری برای از دست دادن دارد.
حالا چرا السالوادور تصمیم گرفت تا بیتکوین را در جایگاه دلار آمریکا قرار دهد و این رمزارز را به دومین ارز رایج کشور تبدیل کند؟
ابوکیله طی توییتی در توجیح این تصمیم خود گفت که «بیتکوین ۶۸۰ میلیارد دلار سرمایه بازار دارد و اگر ۱ درصد از آن در السالوادور سرمایه‌گذاری شود، تولید ناخالص داخلی ۲۵ درصد افزایش می‌یابد.»
همچنین به عقیده ابوکیله بیتکوین «۱۰ میلیون کاربر جدید خواهد داشت» و « سریع ترین روش در حال رشد برای انتقال ۶ میلیارد دلار حواله سالانه است.»
دلیل دیگر این اقدام مسلما جلب توجه خبری است که اگر شما در ایران هم در حال خواندن این خبر هستید می‌توان گفت که حداقل این هدف محقق شده است.
این قانون که ۹ ژوئن با اکثریت قاطع آرا به تصویب مجلس السالوادور رسید قرار است از اول سپتامبر اجرایی شود و فعلا چشم‌های لیزری نجیب ابوکیله، رئیس جمهور ۳۹ ساله السالوادور، تنها تغییری است که شاهدش بودیم. چشم‌های لیزری چیزی است که کاربران شبکه اجتماعی برای نمایش عشقشان به رمزارزها از آن استفاده می‌کنند و ابوکیله با تبدیل کردن السالوادور به اولین کشوری که بیتکوین را به عنوان ارز رایج پذیرفت، عشق خود را به این صنعت ثابت کرد.
تبدیل شدن بیتکوین به ارز رایج به چه معناست؟
استفاده از بیتکوین پیش از این هم همانند بسیاری از کشور‌های دیگر در السالوادور آزاد بود و اگر فروشنده یا گیرنده پول بیتکوین را به عنوان یک روش پرداخت قبول داشت شما می‌توانستید هزینه را با بیتکوین پرداخت کنید. اما براساس این قانون پس از این شرکت‌ها و فروشندگان موظفند بیتکوین را نیز در کنار دلار به عنوان یک روش پرداخت به رسمیت بشناسند و پذیرای آن باشند.
بیتکوین بزرگترین رمزارز جهان با وجود سرمایه بازار عظیمی که دارد با نوسان بالایی همراه است. قیمت این رمزارز در همین یک ماه گذشته از ۳۱ تا ۴۰ هزار دلار نوسان داشته است.
حالا مسئله این است که با چنین نوسانی چگونه باید از این رمزارز در معاملات استفاده کرد و این مسئله چه توجیحی دارد. مثلا اگر در اوج قیمت، خریداری بخواهد در ازای یک جنس به فروشنده بیتکوین بدهد، فروشنده با وجود اینکه می‌داند قیمت بیتکوین در حال کاهش است چرا باید بیتکوین را بپذیرد؟ یا اگر قیمت بیتکوین رو به افزایش باشد، خریدار چرا باید به جای حفظ بیتکوین خود آنرا برای خرید اجناس استفاده کند؟ شاید اگر السالوادور از تتر یا رمزارز پایدار دیگری استفاده می‌کرد شرایط بهتر بود.
قدرت‌های سیاهی پشت این قانون هستند
استیو هانکی، استاد اقتصاد در دانشگاه جان هاپکینز هشدار داده که استفاده بیتکوین به عنوان ارز رایج ممکن است «اقتصاد را به طور کامل نابود کند.» و می‌گوید: «مشخصا نیروهای سیاهی پشت این موضوع هستند» که می‌خواهند به واسطه بیتکوین دستشان را به دلار آمریکا برسانند.
او معتقد است که دارندگان بیتکوین در کشور‌هایی مثل چین و روسیه حالا می‌توانند برای نقد کردن بیت‌کوین‌های خود، السالوادور را هدف قرار دهند.
هانکی که در دوران ریاست جمهوری رانولد ریگان از سال ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۲ اقتصاد دان ارشد دولت بود پیش از جمله منتقدان بیتکوین است که ارزش آن را اساس صفر می‌داند و در ماه آوریل و در ۷۸ سالگی در توییتی نوشت «رمزارزها آینده پول هستند نه بیتکوین.»
او در یک مصاحبه کسانی که به این قانون رای دادند را «در یک کلمه احمق» خواند و استفاده از بیتکوین در تراکنش‌های کشوری که عمدتا به پول نقد وابسته است را زیر سوال برد.
او می‌گوید؛ «شما قرار نیست پول تاکسی را با بیتکوین پرداخت کنید. احمقانه است. ۷۰ درصد از مردم السالوادور حتی حساب بانکی ندارند.»
جی‌پی‌مورگان، بزرگترین بانک تجاری آمریکا روز یازدهم ژوئن در بیانیه‌ای مشابه گفت نمی‌توان «مزیت ملموس اقتصادی برای استفاده از بیتکوین به عنوان دومین ارز رایج ال سالوادور تصور کرد و این موضوع ممکن است مذاکرات با صندوق بین‌المللی پول را به خطر بی‌اندازد.»
بانک آمریکای مرکزی برای ادغام اقتصادی (CABEI) اما دیدگاه متفاوتی دارد و دیروز اعلام کرد که استفاده از بیتکوین اقدامی خلاقانه است و «فضا‌ها و فرصت‌های زیادی ایجاد می‌کند.» این بانک همچنین یک گروه مشاوره فنی را تشکیل می‌دهد که در مراحل گذار به بیتکوین به السالوادور کمک خواهند کرد.