فعالان بخش خصوصی و صاحبان کسب و کار معتقد هستند، وزیر ارتباطات نگاه کارشناسی به طرح صیانت دارد و معتقد است در سایه تعامل میتوان این طرح را به نتیجه رساند.
چندماه قبل خبر تدوین و بررسی طرحی تحت عنوان طرح «حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» منتشر شد. خبری که حواشی زیادی داشت. مهمترین آن حاشیههایی بود که حول محور محدودسازی دسترسی کاربران به اینترنت میچرخید. طرح اولیه به واسطه انتقاداتی که به آن وارد بود، برای بررسی بیشتر به مجلس رفت.
بررسی این طرح در صحن علنی مجلس بارها به تعویق افتاد و در نهایت خبری آمد که حکایت از بررسی این طرح بر اساس اصل ۸۵ بود. اصلی که در موارد ضروری این اختیار را به قانونگذار میدهد تا وضع بعضی از قوانین را با رعایت اصل هفتاد و دوم به کمیسیونهای داخلی خود تفویض کند.
از آنجایی که طرح «حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی از حقوق کاربران» (طرح صیانت) به واسطه گره خوردن به معاش و زندگی برای مردم حائز اهمیت است، با جدیت دنبال میشود. با انتشار اصل هشتاد و پنجمی شدن بررسی طرح صیانت، کارشناسان، کاربران و صاحبان کسب وکارهای مجازی، انتقاد خود را به این شیوه بررسی مطرح کردند.
به همین دلیل بود ظرف مدت کوتاهی نمایندگان مجلس به لغو رسیدگی اینچنینی طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی رای دادند. حالا درست زمانی که حواشی مربوط به این طرح کمتر شده است، یکی از نمایندگان مجلس در مصاحبهای اعلام کرده «وزیر ارتباطات در زمینه مسائل مربوط به طرح صیانت مطیع مجلس است و هرچه را مجلس مصوب کند، میپذیرد و تاکنون پیشنهادی در این زمینه نداشته است.»
این در حالی است که «عیسی زارعپور» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت سیزدهم، هیچگاه به صراحت با این طرح موافقت یا مخالفت نکرده است. او پس از آغاز وزارت خود با حضور در یک برنامه تلویزیونی درباره صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی تاکید کرد که به دنبال مسدودسازی و محدودسازی نیستیم و فضای مجازی باید نظاممند باشد.
وی با تاکید بر اینکه ما مردم و به ویژه کودکان و نوجوانان را بیپناه در فضای مجازی رها کردهایم، گفت: بیش از ۱۵ سال است که کشورهای مختلف برای این موضوع دغدغه دارند و نگران آسیب کودکان از فضای اینترنت هستند. در این سالها دو بار در اجلاس جامعه اطلاعاتی ژنو در نشست مربوط به صیانت از کودکان در محیط آنلاین شرکت کردم و متوجه شدم که دنیا برای این موضوع دغدغه دارد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: حتی گوگل در نسخه وب و اپلیکیشن خود تنظیمات جستجوی ایمن را مخصوص کودکان راهاندازی کرده تا محتوای نامناسب در اختیار کودکان قرار نگیرد. کشورهای مختلف به پلتفرمها اجبار کردهاند که نرمافزارهای کنترلی در اختیار والدین قرار دهند و به همین دلیل است که پلتفرمها در زمان ایجاد، اطلاعات شخصی فرد را دریافت میکنند تا متناسب با سن وی، محتوا در اختیارش قرار دهند.
زارعپور که دیدار با فعالان بخش خصوصی، صاحبان کسب وکارها و استارتاپها را از همان روزهای ابتدایی وزارتش آغاز کرد، در جمع فعالان بخش خصوصی در پاسخ به نگرانیهای آنها درباره این طرح، بار دیگر تاکید کرد: هیچکس در کشور قائل به این نیست که فضای مجازی باید رها باشد چون همه زندگی مردم به این فضا گره خورده است و پیگیری حقوق مردم در این فضا در شرایط فعلی به صورت کامل امکانپذیر نیست ولی نظاممند کردن این فضا نباید منجر به ایجاد مشکل برای کسب و کارها و مایه نگرانی عموم مردم شود.
زارعپور ادامه داد: معتقدم با تعامل خوب میان مجلس، دولت و همه فعالان این حوزه، میتوان ضمن نظاممند کردن فضای مجازی کشور، دغدغه های فعالین این بخش را هم مرتفع کرد و در نهایت این طرح منجر به بالندگی بیشتر فضای مجازی کشور شود.
با توجه به اینکه وزیر ارتباطات تاکنون با رسانهها مصاحبه و تعامل زیادی نداشته است با این حال از مجموعه شنیدهها و اخبار منتشر شده چنین برمیآید که نوع نگاه زارعپور به فضای مجازی و قوانین مربوط به آن «نگاهی تعاملی» است و او به عنوان وزیر ارتباطات معتقد است فضای مجازی نباید رها باشد بلکه باید مثل بسیاری از کشورها برای آن قوانینی در نظر گرفته و اجرا شود.
رایزنیها و دیدارهای پرشمار این روزهای وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با فعالان بخش خصوصی و کسب و کارهای نوآفرین نشان میدهد که زارعپور بیش از هر چیز اهل مشورت برای دریافت نظرات کارشناسی همه بخش های فعال در این حوزه است تا پس از جمعبندی نظرات کارشناسی درباره طرح «حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» به تکمیل این طرح و رفع نواقص آن کمک کند.
هیچ طرح و قانونی کامل و بینقص نیست و همواره راه تجدیدنظر و بازنگری برای بروزرسانی و تکمیل قوانین باز است. این موضوع به ویژه برای این طرح که موضوع آن فضای مجازی و مدام در حال تغییر است، اهمیت دوچندانی دارد. اینکه عدهای فکر کنند وزیر ارتباطات با بالاترین تحصیلات مرتبط و صاحب نظر بودن در حوزه تخصصی فضای مجازی و فناوری اطلاعات مطیع مجلس است و از خود نظری ندارد دور از انصاف است. او طرح های مشابه در سایر کشورها را از نزدیک دیده یا مطالعه کرده است و از قرائن این گونه برمیآید که شیوه او در حل و فصل مسائل کارشناسی بر مبنای تعامل و همدلی و همکاری و به دور از هیاهوست.
زارعپور که به دلیل سابقه حضور در قوه قضاییه و بهرهمندی از پشتوانه رای بالای مجلس با دو قوه دیگر ارتباط نزدیک و سازندهای دارد، خوب میداند که شکلگیری و تصویب و اجرای هر طرح سازنده ای در چارچوب همدلی و تعامل، حاصل میشود.