اپل به تازگی از دو سیستمعامل مخصوص گوشی و تبلت خود یعنی iOS 15 و iPadOS 15 رونمایی کرده است. در این مطلب قصد داریم به بررسی آنها بپردازیم.
سیستمعاملهای جدید اپل به اعتقاد وبسایت The Verge، آپدیتهای عجیبی هستند. مثلا iOS 12 بسیاری از باگهای ریز و درشت آیفونها را حل کرد و مصرف انرژی را کاهش داد، iOS 13 حالت شب را به آیفونها آورد و سال گذشته iOS 14 با تغییرات انقلابی به نسبت نسخهی پیشین خود عرضه شد و تجربهی بینظیری را برای کاربران به ارمغان آورد. همینطور iPadOS 15 که قابلیتهای خوبی را به آیپدها اضافه کرد.
اما iOS 15 و iPadOS 15 علیرغم تغییرات خوبی که داشتند، آنقدرها که انتظار داشتیم انقلابی نیستند و باید از آنها به عنوان یک آپدیت جزئی یاد کرد. این دو سیستمعامل از آن جهت در ابتدای متن عجیب خطاب شدند که هم تغییرات کمی داشتند و هم این تغییرات کم بسیار خوب و جذاب هستند و دوست داریم آنها را تجربه کنیم؛ اما نه اینکه لزوما به آنها نیازی داشته باشیم.
به صورت کلی میتوان نکات مثبت و منفی دو سیستمعامل و امتیازی که وبسایت منبع به آنها داد را در ادامه مشاهده کنید.
نقاط قوت iOS 15
قابلیتهای خوب
تغییرات کم اما کاربردی و مفید
حالت فوکوس فوقالعاده است
انیمیشن اپلیکیشن آب و هوا عالی است
نقاط ضعف iOS 15
SharePlay در زمان عرضه در دسترس قرار ندارد
طراحی جدید Map محدودیت دسترسی دارد
iOS 15 کسلکننده است
امتیاز: ۸/۱۰
نقاط قوت iPadOS 15
تغییرات کم اما کاربردی و مفید
حالت فوکوس فوقالعاده است
اضافه شدن قابلیتهای خوب iOS 14 به آن
نقاط ضعف iPadOS 15
مولتیتسکینگ همچنان نیاز به بهبود دارد
ویجتها باعث بهمریختگی هوماسکرین میشوند
عدم پشتیبانی از چند کاربر
عدم بهبود در تجربهی کاربری علیرغم تغییرات سختافزاری
امتیاز: ۷٫۵/۱۰
iOS 15
علیرغم میزان تغییرات و قابلیتهایی که اپل به iOS 15 و iPadOS 15 اضافه کرد، اما باز هم از لحاظ ظاهری تغییر خاصی را در رابط کاربری آنها شاهد نیستیم. از طرفی به نظر نمیرسد اپل تغییرات انقلابی و خاصی را هم از لحاظ عملکرد کلی و همچنین طول عمر باتری شاهد باشیم. حداقل به نسبت بهبودیهایی که iOS 12 و یا ۱۰ و ۱۴ در مقایسه با نسل قبل داشتند، اینبار چیزی مشابه آن را شاهد نیستیم.
از طرفی باید به این نکته نیز اشاره داشته باشیم که برخی از قابلیتهای بزرگ و خوب در همان لحظهی عرضه در دسترس قرار ندارند و باید برای دسترسی به آنها اندکی منتظر ماند. به عنوان مثال، SharePlay که اپل در زمان رونمایی از سیستمعامل iOS 15 خیلی از آن تعریف و تمجید کرد، یکی از همین ویژگیهایی است که در حال حاضر در دسترس قرار ندارد و اواخر پاییز امسال برای کاربران عرضه میشود. یا مثلا Universal Control در مک حتی در نسخهی بتا برای آزمایش اولیه هم در دسترس قرار نگرفت.
یک سری از قابلیتهای خوب دیگر هم هنوز در دسترس قرار ندارند و اپل روی آنها مشغول کار است. مثلا نمایش سهبعدی در نقشهی اپل فعلا فقط به نیویورک، لندن، سن فرانسیسکو و لوس آنجلس محدود است و قابلیت Private Relay در iCloud Plus هم فقط در نسخهی بنا در دسترس قرار دارد.
iOS 15 به خودی خود یک ارتقای جزئی به نسبت قبل به حساب میآمد که با به تاخیر افتادن این قابلیتها و حذف آنها، شرایط بدتر هم شد. در واقع میتوان اکنون با خیال راحتتری از این نسخه به عنوان iOS 14.5 یاد کرد تا یک آپدیت کامل.
کم پیش میآید آپدیتهای اپل به این صورت باشند (مثلا iOS 13). اما قبل از اینکه بخواهیم به بررسی قابلیتهای جدید این دو سیستمعامل بپردازیم بهتر است در رابطه با یک مورد، نکتهای را بگوییم و آن هم عملکرد دستگاههای مجهز به این سیستمعاملها است. از لحاظ عملکرد، iOS 15 و iPadOS 15 خوب هستند و از این بابت که ممکن است با مشکلاتی نظیر کندی و باگهای ریز و درشت مواجه شوید باید خیالتان آسوده باشد. (این ادعا در حالی مطرح شده است که شخص بررسیکننده، سیستمعاملهای جدید را در آیفون ۱۲ پرو و آیپد پرو امتحان کرد). اما میپردازیم به بررسی قابلیتهای جدید iOS 15 تا ببینیم با ارتقا به سیستمعامل جدید چه امکانات خوبی را دریافت خواهید کرد.
فیستایم
فیستایم یکی از بخشهایی است که در iOS 15 بیشترین توجه به آن شده است. با اضافه شدن قابلیت SharePlay، فیستایم از آنچه که پیشتر تجربهی کار با آن را داشتهایم هم جذابتر و بهتر شده است. البته همانطور که در ابتدای متن گفته شد، SharePlay در ابتدای عرضه در دسترس قرار ندارد و باید فیستایم را با سایر قابلیتهای جدیدی که به آن اضافه شد تجربه کنیم.
اولین و مهمترین قابلیت این است که کاربران ویندوز و اندروید هم میتوانند از این اپلیکیشن استفاده کنند. در جریان رونمایی از iOS 15، اپل اعلام کرد کاربران اپل میتوانند لینک مکالمات خود را برای کاربران اندروید و ویندوز ارسال کرده تا آنها از طریق مرورگر بتوانند به مکالمه وارد شوند. حتی میتوانید لینک مکالمهای را قبل از آغاز آن دریافت کرده و برای دوستان خود ارسال کنید تا در زمان تایید شده، وارد مکالمه شوند.
قابلیت spatial audio هم به این اپلیکیشن اضافه شد تا بدین ترتیب صدای کاربران دقیقا از جایی که صحبت میکنند شنیده شود. یک قابلیت جذاب دیگر، voice isolation است که نویز سفید را از صدای کاربر در حال صحبت جدا میکند. قابلیت Grid هم به فیستایم اضافه شده تا بدین ترتیب یک کادر سفیدرنگ دور کاربری که در حال صحبت است قرار بگیرد، بدین ترتیب میدانید چه کسی در آن لحظه در حال صحبت کردن است.
با این حال بعید به نظر میرسد فیستایم بتواند با رقبای قدرتمندی نظیر گوگل میت یا زوم به عنوان یک اپلیکیشن مخصوص مکالمات تصویری رقابت کند که البته به نظر نمیرسد این هدف اپل هم بوده باشد. هرچند در iOS 15 استفاده از این اپلیکیشن برای برقراری تماسهای معمولی با افراد مختلف بسیار راحتتر شده است. برای برقراری تماسهای اداری و تحصیلی، همچنان همان گوگل میت و زوم اپلیکیشنهای بهتری هستند.
سافاری
اگر بخواهیم در رابطه با تغییری صحبت کنیم که تمام کاربران اپل را تحت تاثیر قرار میدهد، میتوانیم به آپدیتهایی اشاره کنیم که اپل برای سافاری در نظر گرفت. این مرورگر بیشترین تغییر را به نسبت نسل قبل داشته است و این تغییر هم فقط محدود به کاربران آیفون نمیشود. بلکه کل اکوسیستم آن را تجربه میکند. از لحاظ ظاهری هم این اپلیکیشن بیشترین تغییر را طی چند سال اخیر به خود دیده است.
در گوشیهای آیفون، نمایش پیشفرض به این شکل است که نوار جستوجو در قسمت پایین صفحه قرار دارد و کاربر میتواند با سوایپ روی آن، همانند کاری که میتوان بین اپلیکیشنها در فیسآیدی انجام داد، بین تبها جابهجا شود. جابهجایی نوار URL شاید در ابتدای کار با سافاری کمی باعث سردرگمی کاربر شود اما بعد از مدتی قطعا به آن عادت خواهید کرد.
اینکه بتوانید بین تبها سوایپ کنید بسیار قابلیت خوبی است و با تغییری که اپل در نوار URL پدید آورد، اکنون این نوار دیگر حرکت نمیکند و ثابت باقی میماند. اگر هم به طراحی جدید علاقهای ندارید میتوانید در منوی تنظیمات آن را به همان شکل قدیمی برگردانید.
آیپد هم از قابلیت سوییچ بین تبها بهره میبرد با این تفاوت که در این محصولات، نوار جستوجو در بالای صفحه قرار میگیرد و اپل هم آن را «نوار تب جمعوجور» نامگذاری کرده است. طبق گفتههای شخص بررسیکننده، برخلاف آنچه که در آیفون شاهد هستیم، در آیپد بهتر بود همان طراحی قدیمی حفظ میشد چرا که تعامل با نوار تب جدید کمی سخت است؛ خصوصا اگر به استفاده از شکل قدیمی عادت کرده باشید. به نظر میرسد خود اپل هم به این موضوع واقف بوده است چرا که در حالت پیشفرض، همان حالت قدیمی به عنوان طرح اصلی رابط کاربری فعال است.
علاوه بر تغییرات ظاهری، سافاری اکنون از قابلیت گروهبندی تبها هم بهره میبرد. گروهبندی تبها، چیزی که در حال حاضر در مرورگر کروم هم دیده میشود، این اجازه را به کاربر میدهد تا تبهای مختلف را در گروههای مجزایی دستهبندی کند که حتی بین دستگاههای مختلف هم از طریق iCloud همگامسازی میشود. امکان نصب افزونههای شخص ثالث هم بالاخره فراهم شد تا کاربر استفادهی بهینهای از مرورگر خود داشته باشد.
با این همه اگر هنوز هم تمایل به نصب مرورگر شخص ثالث نظیر کروم، فایرفاکس، مایکروسافت اج و … داشته باشید میتوانید این کار را انجام دهید و حتی آن مرورگر جدید را به عنوان مرورگر پیشفرض به دستگاه معرفی کنید. امکانی که تا دو سال پیش در آیفونها وجود نداشت اما از iOS 14 به بعد در دسترس قرار گرفت. البته به خاطر داشته باشید که با این کار، نمیتوانید از موتور رندرینگ سافاری در مرورگرهای شخص ثالث استفاده کنید. به همین خاطر تغییر مرورگر هیچ ارتقای خاصی جز رابط جدید یا همگامسازی با پلتفرمی متفاوت از پلتفرم اپل را برایتان به همراه نخواهد داشت.
فوکوس
یکی دیگر از قابلیتهای خوبی که در iOS 15 شاهد اضافه شدن آن به گوشیهای اپل هستیم، حالت فوکوس است. البته شاید برخی از کاربران سیستمعامل iOS 15 بهراحتی از کنار آن بگذرند چرا که در واقع این قابلیت نسخهی بهبود یافتهی Do Not Disturb اپل است. به این صورت که حالت فوکوس به شما این اجازه را میدهد که انتخاب کنید چه اپلیکیشنها یا افرادی در ساعات مختلف روز یا محلهای گوناگون به شما اعلان ارسال کنند.
اما قابلیتهای حالت فوکوس فقط به این موارد محدود نمیشود. این قابلیت اکنون به صورت هوشمندانهای در ساعات مختلف روز یا محلهای جغرافیایی گوناگون فعال میشود و حالتهای مختلفی را روی گوشی اعمال میکند. همچنین میتوانید این اجازه را به iOS 15 بدهید که به صورت خودکار بین حالتهای مختلف فوکوس سوییچ کند که پیشنهاد میشود این کار را انجام ندهید چون خیلی عملکرد دقیقی در این صورت ندارد.
در این حالت جذاب، بسته به آنچه که کاربر میخواهد در همان لحظه مورد توجه قرار گیرد، مواردی نظیر صفحات هوم یا اعلانات فیلتر میشوند که البته هنوز هم اعلانات مهم به نمایش درمیآیند. اگر کاربری برای مثال نمیخواهد در حالت فوکوس، اعلاناتی را دریافت کند، این وضعیت به مخاطبین او ارسال میشود مبنی براینکه کاربر مورد نظر در حال حاضر در دسترس نیست. مگر اینکه کار فوری داشته باشند.
طبق گفتههای شخص بررسیکننده، در حین استفاده از این قابلیت هیچ مشکل خاصی بوجود نیامد و همه چیز به بهترین شکل ممکن صورت گرفت. بنابراین اگر بخواهید به صورت دستی همه چیز را در حالت فوکوس کنترل کنید، هیچ مشکلی نخواهید داشت.
لایو تکست
یکی دیگر از قابلیتهای خوبی که در این نسخه شاهد هستیم، لایو تکست است. این قابلیت درست مانند آنچه که در نسخهی بتا دیده بودیم عملکرد خوبی دارد. به این صورت که میتوانید دوربین گوشی را به سمت هر متنی که میخواهید گرفته، چه دست نوشته و چه تایپشده، تا لایوتکست اطلاعات مورد نیاز را برایتان کپی کند. این نوشتهها هم بعدا در سافاری برای استفاده در دسترس قرار میگیرند.
سیری
اپل قابلیتی را به سیری اضافه کرده که این دستیار صوتی را قادر میسازد بدون نیاز به اینترنت، فرامین صوتی کاربران را پردازش کرده و به آنها پاسخ دهد. البته در این صورت تعداد کارهایی که میتوانید انجام دهید محدود میشود اما با این حال همینکه میتوانید به حالت هواپیما رفته و در عین حال باز هم از طریق سیری یک سری فرامین نظیر کوک کردن ساعت، اعمال یک سری تنظیمات خاص و … را ارسال کند. کیفیت تشخیص صدای کاربران و پاسخ به پرسشهایشان نیز اکنون بسیار بهتر شده است. سیری الان قادر است در رابطه با کاربرانی که با آنها تعامل دارید اطلاعات کسب کند، کلمات جدیدی که استفاده میکنید را حفظ کند و موضوعاتی که در رابطه با آنها مطالعه میکنید را در ذهن نگه میدارد و بسیاری موارد دیگر تا در نهایت بتواند پاسخ درستی به پرسش شما بدهد.
نقشه
اپلیکیشن نقشه هم تغییرات مثبت خوبی داشت که از جمله مهمترین آنها میتوان به نقشهی سهبعدی اشاره کرد. اما متاسفانه این قابلیت محدود به یک سری شهرهای خاص از آمریکا و لندن از انگلستان است. با این حال در تجربهی روزمره، شخص بررسیکننده فقط توانست از این قابلیت برای تماشای شهرهای کالیفرنیا بهره ببرد. با این حال اضافه شدن نمایش سهبعدی مواردی نظیر نمایش درخت، پل و ساختمانهای بزرگ بسیار جذاب هستند.
آب و هوا
اپلیکیشن آب و هوا اکنون یک تغییر در شکل ظاهری خود داشته که نه تنها جلوههای بصری آن را بهتر کرده است بلکه یک سری قابلیتهای بسیار خوب هم به آن اضافه کرده است. اکنون یک رادار بهبود یافته به این اپلیکیشن اضافه شده است که دما و میزان بارندگی را در یک نقشهی تعاملی به کاربران نشان میدهد. بدین ترتیب کاربران قادر خواهند بود شرایط آب و هوا را به صورت زنده در یک محلی مشخص مشاهده کنند. همچنین از لحاظ گرافیکی نیز همه چیز دقیقتر و زیباتر شده است.
اپل به طور کلی ظاهر اپلیکیشن را هم تغییر داده است تا موقعیت دقیق خورشید را نشان دهد. همچنین اعلاناتی هم برای زمانهایی که باران یا برق میبارد یا متوقف میشود در نظر گرفته شده است که نمای کلی اپلیکیشن را بهتر و زیباتر کرده است.
Photos
اکنون بخشی تحت عنوان Memories در اپل Photos قرار گرفته است که تصاویر و ویدیوهای کاربران را به شکل دراماتیک و هنری به نمایش میگذارد و موسیقیهایی بر اساس تاریخچهی موسیقی شما در اپل Music به شما پیشنهاد میدهد. حتی اکنون دستههای بیشتری هم وجود دارند که شامل تعطیلات، فرزندان، حیوانات خانگی، ترندها، مناسبتهای بینالمللی و… میشوند. به گفتهی اپل، حتی نام حیوان خانگی شما هم از طریق تصاویر قابل تشخیص خواهد بود.
همچنین قابلیت جدیدی به این اپلیکیشن اضافه شده است که به کاربر کمک میکند اطلاعات آن تصویر را که شامل دوربین، لنز، سرعت شاتر، حجم خود فایل و اینکه چه کسی آن را ارسال کرد در اختیار داشته باشد. حتی امکان ویرایش تاریخ ثبت تصویر و موقعیت مکانی آن تصویر، اضافه کردن کپشن و … نیز وجود دارد.
علاوه بر اینها، گزینهای تحت عنوان Shared with You هم در این اپلیکیشن در نظر گرفته شده که همانطور که از نامش پیداست، تمام تصاویر و ویدیوهایی که کاربران در دستگاههای مبتنی بر iOS به اشتراک گذاشتند در یک بخش جمع میکند. اما به خاطر داشته باشید که این ویژگی به نوعی فقط زمانی کار میکند که موارد یادشده را از طریق اپلیکیشنهای اپل ارسال کنید، نه واتساپ یا مثلا اسپاتیفای.
یک سری قابلیتها هم هستند که به نسبت نسل گذشته تغییری در آنها بوجود نیامده است. از جمله این موارد میتوان به اپ لایبرری اشاره کرد که به شما اجازه میدهد اپلیکیشنهای مختلف را در دستههای گوناگون قرار دهید. امکان قرار دادن یک اپلیکیشن شخص ثالث به عنوان اپلیکیشن پیشفرض هم یکی دیگر از قابلیتهایی است که به نسبت قبل تغییری در آن بوجود نیامده است.
iPadOS 15
طبق گفتههای شخص بررسیکننده، از لحاظ قابلیت و امکانات، تفاوت خاصی بین iPadOS 15 و iOS 15 وجود ندارد به جز اینکه یک سری قابلیتهای خاص هستند که منحصرا برای کار با آیپد در نظر گرفته شدهاند.
دو مورد از این قابلیتها، ویجت و اپ لایبرری هستند که البته سال گذشته با iOS 14 به آیفونها راه پیدا کردند. هرچند سال گذشته ویجتها به آیپدها اضافه شدند اما کاربر فقط میتوانست در بخش خاصی از صفحه این ویجتها را قرار دهد و مشاهده کند (سمت چپ صفحه). اکنون اما آیپدها به قابلیت یاد شده به همان صورتی که سال گذشته و حالا در iOS در دسترس قرار دارد مجهز شدهاند.
اما در آیپدها به خاطر اندازهی بزرگی که این دستگاهها دارند، کاربران قادر خواهند بود اندازهی آن را بزرگتر کنند، بهگونهای که میتوان اندازهی ویجتها را تا یک آیفون ۱۲ پرو در آیپد پرو ۱۲.۹ اینچی افزایش داد. البته متاسفانه هنوز نمیتوانید مشابه iOS، در آیپدها با ویجتها تعامل داشته باشید اما با این حال موارد خوبی برایتان به نمایش گذاشته میشود. در حال حاضر هم بهترین ویجت در آیپد، به نظر شخص بررسیکننده، ویجت اپلیکیشن Photos است که بخش بزرگی از صفحه را اشغال میکند.
اما مشکلی که وجود دارد این است که با اضافه کردن دومین ویجت به صفحه، ترکیب برنامهها از ۶ × ۵ به ۴ × ۶ کاهش پیدا میکند. یعنی دقیقا همان ترتیبی که در آیفونها شاهد هستیم. مشخص نیست اپل دقیقا چرا چنین طراحی را برای ویجتها در نظر گرفت اما هرچه که بود، نتیجه این شد که یک آیپد ۱۲.۹ اینچی فقط میتواند به اندازهی یک آیفون ۱۲ مینی ۵.۴ اینچی، آیکونها را به نمایش بگذارد. البته سال آینده به احتمال بسیار فراوان در رویداد معرفی از iPadOS 16 به امکان نمایش تعداد زیادی آیکون در صفحهی هوم آیپد پرو به عنوان یکی از قابلیتهای کاربردی و جذاب یاد خواهد کرد.
یکی دیگر از تغییرات خوبی که در سیستمعامل iPadOS 15 شاهد هستیم، بهبود مولتیتسکینگ است. البته شخص بررسیکننده معتقد است اپل همچنان تمایلی به ایجاد تغییرات بزرگ در این قسمت نشان نداده و در واقع تنها چیزی که خیلی جدید به نظر میرسد، منوی مولتی تسکینگ است که امکان ایجاد split screen یا خروج از آنها را بسیار راحتتر میکند.
یک بخش جدید دیگر هم تحت عنوان shelf view در نظر گرفته شده است که به عنوان یک ابزار درون برنامهای ظاهر میشود و تمام پنجرههای در حال اجرا برای یک برنامهی خاص را به نمایش میگذارد؛ چیزی مشابه دستور Control-Down در مک. هنگامی که اپلیکیشنی را اجرا کنید یا روی نوار مولتی تسکینگ ضربه بزنید، shelf ظاهر میشود تا بتوانید راحتتر به آن دسترسی داشته باشید.
قابلیت Quick Note هم بهزودی به آیپدها اضافه میشود که به نظر میرسد هماهنگی خوبی هم با قلم اپل داشته باشد. کافی است از گوشهی صفحه به بالا سوایپ کنید تا فرایند نوشتن آغاز شود. همچنین دستگاه به لطف قابلیت تشخیص نوشته، قادر به شناسایی دستنوشته هم هست. با این حال شخص بررسیکننده معتقد است بعد از تجربهی چند هفتهای نسخهی نهایی سیستمعامل iPadOS 15 روی آیپد، تغییر خاصی در مولتی تسکینگ به نسبت قبل احساس نکرد.
جذابترین قابلیتی که به آیپدها میآید، Universal Control یا همان کنترل عمومی است که به کاربر این امکان را میدهد تا بین مک و آیپد تنها با یک موس و صفحه کلید جابهجا شود که فوقالعاده کاربردی و خوب است. البته اگرچه این قابلیت فعلا در حالت بتا قرار دارد اما باید دید در نسخهی نهایی چگونه خواهد بود. متاسفانه قابلیت چند کاربر در این سیستمعامل پشتیبانی نمیشود در حالی که در دستگاههای مبتنی بر مک و حتی اپل تیوی شاهد آن هستیم. اپلیکیشن آب و هوا هم در حالی که اپل یک شرکت برای طراحی این برنامه برای آیپد را خریداری کرده است در iPadOS دیده نمیشود. همچنین برنامهی ماشینحساب و تلفن هم هنوز در آیپدها وجود ندارند که به نظر میرسد سال آینده باید شاهد حضور آنها باشیم.
در نهایت باید در رابطه با iOS 15 و iPadOS 15 این نکته را بگوییم که قطعا این دو سیستمعامل ارزش دانلود و نصب را دارند چرا که قابلیتهای خوبی را با خود به همراه دارند. اما این قابلیتها در مقایسه با آنچه که در نسل گذشته شاهد بودیم کمتر هستند. اینطور که به نظر میرسد، اپل شاید بخواهد تغییرات عمده و مهمی که مد نظر دارد را اواخر پاییز راهی محصولاتش کند. بنابراین بهتر است تا دو سه ماه دیگر هم منتظر بمانیم.