دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات با بیان اینکه به بلوغ ۷۰ درصدی دستگاهها در خدمات الکترونیکی رسیدیم درباره وضعیت فعلی دولت الکترونیک و مسیری که باید تا هوشمندسازی طی شود، توضیح داد.
رئیس جمهور مهرماه امسال در جلسه شورای عالی فضای مجازی بر ضرورت تشکیل دولت هوشمند برای رفاه حال مردم و تسهیل انجام امور دولتی و نیز توجه همه دستگاهها و وزارتخانهها به اقتصاد دیجیتال تاکید کرد.
وی گفت: در این زمینه اگر چه وزارت ارتباطات، محور است اما همه دستگاهها باید برای رونق اقتصاد دیجیتال فعال شوند.
رضا باقری اصل دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات در گفتگو با خبرنگار مهر، در مورد وضعیت فعلی دولت الکترونیک و مسیری که باید طی شود تا شاهد هوشمندسازی خدمات و تحول دیجیتال باشیم توضیح داد.
وی گفت: مسیر گسترش بکارگیری فناوری اطلاعات در فضای مجازی منجر به تحولات اساسی در کارکرد دولتها شده است و دولتها بر اساس این تغییر کارکردها، مجبور هستند خودشان را با چند پارادایم جدید انطباق دهند.
باقری اصل تاکید کرد: این دگرگونی جایی حادث میشود که امکان به کارگیری دادهها در مدل انبوه اتفاق میافتد و علاوه بر به کارگیری دادهها، حرکت از سرویس یک ساختار دولتی به سمت مردم، تسهیل میشود.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات با بیان اینکه این دگرگونی به سرویسهای داده بنیان و مردم محور تبدیل شده است، گفت: تغییر این شاخصها در فناوریهایی مانند بلاکچین که سیستمی کاملاً توزیع شده است، یا در IOT که سنسورها در یک فضا، داده انبوه تولید میکنند و یا بیگ دیتا و هوش مصنوعی، نشان دهنده تغییر و دگرگونی در کارکردهای دولت است.
وی با تاکید بر اینکه دولتها باید برنامه تحول دیجیتال خود را مبتنی بر این تغییر کارکردها تغییر دهند، ادامه داد: هم اکنون فضای موجود با آنچه که به عنوان دولت هوشمند انتظار داریم متفاوت است. برای مثال به جای پرکردن ۳۲ صفحه اظهار نامه مالیاتی و فرآیند جمع آوری و ارزیابی این دادهها توسط سازمان امور مالیاتی، اگر دادهها به روز تولید شود و در اختیار یک سامانه هوشمند قرار گیرد و تحلیل اظهارنامهها نیز با هوشمندی و گردآوری دادهها، انجام شود، میتوانیم بگوییم که به سمت یکپارچگی دولت حرکت کردهایم و مردم به صورت آنلاین سرویس میگیرند.
باقری اصل گفت: در دولت هوشمند به جای اینکه مردم به سمت سرویس دولت بروند، دولت باید به سمت سرویس دهی به مردم حرکت کند. این هوشمندی داده محور و مردم محورشدن را به همراه دارد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر در درگاه دولت الکترونیک فقط سرویسها را میبینیم اما برای دریافت هر سرویس، کاربر مجبور است که فرآیندها را طی کند، ادامه داد: در حالی که زمانی که به سمت هوشمندسازی خدمات میرویم نوعی از کارپوشه دولت الکترونیکی را در اختیار خواهیم داشت که از طریق آن میتوانیم سرویسها را در اختیار بگیریم. به این معنی که به جای اینکه مردم دنبال دستگاه خدمات دهنده باشند، دستگاههای دولتی در یک پنجره واحد سرویسها را در اختیار مردم میگذارند. این خدمات، مبتنی بر تحلیل دادههای کاربران به کاربر ارائه میشود و این همان هوشمندی است.
در کجای مسیر هوشمندی قرار داریم؟
وی در پاسخ به این سوال که کشور ما هم اکنون در کجای مسیر هوشمندی قرار دارد، گفت: ما هم اکنون در حوزه یکپارچگی دستگاههای دولتی تجربه موفقی داشتهایم و دولت جزیرهای را به یک دولت یکپارچه و تعامل پذیر تبدیل کردیم. اما این یکپارچگی کامل نیست. در صورتی که ۲۳ پروژه اولویت دار دولت الکترونیکی را ۱۰۰ درصد اجرا کنیم میتوانیم بگوییم به دولت یکپارچه رسیدیم.
باقری اصل تاکید کرد: هم اکنون تنها به ۵۰ تا ۷۰ درصد بلوغ دستگاههای دولتی در خدمات الکترونیکی رسیدهایم.
وی تعداد تراکنشهای الکترونیکی خدمات دولتی در سال ۹۹ را یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تراکنش عنوان کرد و گفت: امسال در ۷ ماهه اول، یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تراکنش به ثبت رسیده است. این نشان میدهد که تراکنشهای الکترونیکی دولت به سمت یکپارچگی هدایت میشود و تعامل پذیر شده است.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات در پاسخ به این سوال که تحول دیجیتال و هوشمندسازی که انتظار آن میرود چه زمانی محقق میشود؟ گفت: هم اکنون تراکنشها حدود ۲ برابر شده است. یعنی به ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تراکنش در یک سال میرسد. این به معنای آن است که ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون بار رفت و آمد از سیکل زندگی مردم حذف شده است.
وی افزود: این به معنای آن است که ما به سمت دولت یکپارچه در حرکت هستیم. اما مردم هنوز احساس خوبی از اخذ فناوری ندارند. چرا که با وجودی که خدمات دولت، الکترونیکی است اما در نهایت همه باید به درگاه جداگانهای برای دریافت خدمات مراجعه کنند و تجربه کاربری همه دستگاهها مانند هم نیستند.
باقری اصل گفت: بر این اساس باید سندی به عنوان نقشه راه دولت هوشمند تهیه شود تا مردم بتوانند از یک درگاه واحد انبوهی از خدمات را دریافت کنند. این هدف در یک بازه زمانی ۳ تا ۵ ساله قابل انجام است تا پس از آن بتوانیم به سمت هوشمندسازی دولت حرکت کنیم.
به گفته وی، تحقق کامل هوشمندسازی خدمات دولتی به اصلاح فرآیندها و ساختارها در طول زمان نیاز دارد اما شدنی است.