سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل اعتقاد دارد تبعات منفی ممنوعیت واردات آیفون بیشتر از مزایای آن است. «محمدرضا عالیان» در گفتگو با دیجیاتو اعلام کرد لطمه به اشتغال، کاهش درآمد دولت و رونق مجدد قاچاق را از جمله تبعات این تصمیم است. به گفته عالیان سالیانه چیزی در حدود یک میلیارد دلار صرف واردات گوشیهای پرچمدار و آیفون میشود که با تداوم این تصمیم، واردات آیفون وارد مسیر قاچاق میشود و ارز آن از بازار آزاد تامین خواهد شد که فاجعه اقتصادی را به دنبال خواهد داشت.
بازار موبایل در سال 1401 با چالشهای مختلفی رو به رو شده که منجر به صعودی شدن روند قیمت این کالای مصرفی شده است. جدیدترین چالش آن نیز توقف موقت واردات آیفون تا 31 اردیبهشت ماه است؛ توقفی که ظاهراً نشانهای از یک ممنوعیت دائمی است. «محمدرضا عالیان» سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل درباره جزییات محدودیت ایجاد شده به دیجیاتو گفت:
«برخی از شرکتهای وارد کننده که قصد ثبت یا اصلاح سفارشهای خود در سامانه جامع را داشتند با پیغامی مبنی بر عدم امکان ثبت سفارش گوشیهای با برند اپل رو به رو شدند. براساس این پیغام، محدودیت ایجاد شده تا 31 اردیبهشت ماه ادامه خواهد داشت.»
عالیان دو احتمال را در این زمینه مطرح کرده و گفت: «احتمال میرود با توجه به اینکه صادرکنندگان خشکبار نتوانستند ارز مورد نیاز واردات گوشیهای بالای 600 دلار را تامین کنند، چنین تصمیمی به صورت موقت گرفته شده باشد تا تامین ارز انجام شود. اما چون تنها به برند آیفون اشاره شده است، این احتمال تضعیف میشود.»
او آزمون و خطا برای ممنوعیت دائمی واردات آیفون را احتمالی دیگر دانسته که به تلاشهای نمایندگان مجلس و فشار به وزارت صمت برای ممنوعیت باز میگردد: «شاید مسئولان این محدودیت موقت را ایجاد کردند تا واکنش بازار، واردکنندگان و مصرفکنندهها را به این تصمیم سنجیده و براساس آن تصمیم نهایی خود را بگیرند.»
سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل ابراز امیدواری کرد چنین احتمالی اشتباه باشد زیرا اعتقاد دارد ممنوعیت واردات، به جز انحصار و فساد نتیجه دیگری ندارد.
تبعات ممنوعیت واردات آیفون: از بیکاری جوانان تا فشار اقتصادی
عالیان با تاکید بر اینکه تبعات منفی چنین تصمیمی بیشتر از فواید آن است، رونق قاچاق آیفون را بزرگترین تهدید در این باره دانسته و به دیجیاتو گفت:
«حتی طی دو هفته اخیر شاهد افزایش قاچاق از رویه مسافری بودهایم. برخی سودجویان نیز دوباره قدرت گرفته و پاسپورت برای رجیستری گوشی در اختیار قاچاقچیها قرار میدهند. براساس آخرین اطلاع ما، واردات قاچاق هر گوشی آیفون 13 پرومکس یک ترابایت، حدود 10 میلیون تومان سود به دنبال دارد.»
او با اشاره به اختصاص یک میلیارد دلار به واردات گوشی پرچمدار در سال گذشته، تاکید کرد رونق قاچاق منجر به فاجعه اقتصادی بزرگی خواهد شد: «برای واردات قاچاق، این یک میلیارد دلار از بازار آزاد تامین خواهد شد که تبعات وحشتناکی برای اقتصاد کشور خواهد داشت.»
سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل با اشاره به اینکه براساس برآورد آنها حدود 5هزار واحد صنفی به صورت اختصاصی روی فروش، تعمیر و تامین لوازم جانبی گوشیهای آیفون فعالیت میکنند، اظهار داشت چنین محدودیتی موج بزرگ بیکاری جوانان را به دنبال خواهد داشت.
به گفته وی علاوه بر این واحدهای صنفی، ییش از 100 شرکت نیز بخش اعظمی از واردات گوشی را به برند آیفون اختصاص دادهاند که آنها نیز از این تصمیم متضرر خواهند شد: «به هر حال این افراد جهت بازاریابی و گرفتن سهم بازار چندین سال است که تلاش کردهاند و نمیتوان یک شبه از آنها خواست تا در زمینه برند دیگری فعالیت کنند.»
عالیان با بیان اینکه سالیانه حدود یک میلیون گوشی آیفون در شبکه ایران فعال میشود، نارضایتی بخش زیادی از مصرفکنندگان را از دیگر تبعات این تصمیم دانست. او با غلط دانستن استفاده از عبارت «کالای لوکس» برای گوشیهای آیفون گفت:
«این گوشی با اکوسیستمی که فراهم کرده، تبدیل به محصولی کاربر پسند شده است. همین امر سبب شده تا آیفون در صدر فروش جهانی نیز قرار بگیرد و به چنین کالایی نمیتوان واژه لوکس را اتلاق کرد.»
او در ادامه به یکی دیگر از اثرات منفی این تصمیم اشاره کرده و گفت: «براساس آخرین تصمیمها، قرار بر این بود تا مازاد حقوق و عوارض گمرکی واردات گوشیهای بالای 600 دلار به صندوق تولید موبایل داخلی واریز شود. اما با چنین محدودیتهایی، عملا جلوی اصلیترین منبع این صندوق گرفته شده و در عین حال کاهش چشمگیری در درآمد دولت ایجاد میشود.»
سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل ابراز امیدواری کرد تا محدودیتها بر سر واردات موبایل برداشته شده و تامین ارز لازم به روال قبل بازگردد.