اتفاقی در رجیستری نیفتاده؛ قبلا هم نباید از گمرک خارج می‌شدید
درباره اینکه اعلام شده ضوابط رجیستری گوشی تغییر کرده و درصورت خروج مسافر از محدوده گمرک، امکان رجیستری گوشی وجود ندارد، باید یادآور شد که این تغییر تازه‌ای نیست و به بخشنامه دو سال پیش گمرک برمی‌گردد و از قبل هم امکان برگشت وجود نداشت.
در برخی خبرها به نقل از شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) آمده که شرایط رجیستری موبایل طبق آخرین بخشنامه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز تغییر کرده است. این مطرح شده که مسافرانی که از گمرک خارج می‌شوند، به هیچ وجه امکان رجیستری گوشی را ندارند، از این رو اگر مسافری قصد رجیستری موبایل را دارند باید قبل از خروج از گمرک، به گمرک فرودگاه مراجعه و اقدام کنند.
این در حالی است که طی توافق صورت گرفته بین دستگاه‌های ذیربط و ابلاغ گمرک ایران در سال ۱۳۹۹، از ابتدای دی ماه آن سال شرایط رجیستری تغییر کرد و همین موضوع نیز مورد تاکید قرار گرفت.
آن طور که ارونقی-معاون فنی وقت گمرک- اعلام کرده بود، طبق ضوابط تعیین شده، پس از خروج مسافر از سالن، گمرک از پذیرش هرگونه درخواست جهت ورود اطلاعات گوشی تلفن همراه مسافر خودداری خواهد کرد. وی گفته بود که دستورالعمل ابلاغی در معرض دید مسافرین ورودی قرار گرفته و به آنها اطلاع رسانی صورت می‌گیرد که قبل از اقدام برای فرایند رجیستری، از ورودی خارج نشوند.
جریان تغییر فرایند رجیستری به مکاتبه آذرماه گمرک ایران با ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز بر می‌گردد؛ از ۱۲ مهر ۱۳۹۹ به گمرکات اجرایی ابلاغ شد که هرگونه ثبت غیرحضوری گوشی تلفن‌همراه و بعد از خروج از گمرکات اجرایی (مبادی ورودی) توسط مسافرین ممنوع است، براین اساس باید اظهار و ثبت گوشی همراه مسافران فقط در محل مبادی ورودی و پس از احراز هویت دقیق و تشخیص غیرتجاری بودن و طی تشریفات گمرکی در لحظه ورود به کشور انجام می‌شد. اما این، موجب ازدحام در مبادی ورودی شد که در زمان شیوع کرونا مشکلاتی ایجاد کرد. البته مسایلی دیگر مثل اقدام سودجویان با سوءاستفاده از شرایط ایجاد شده برای خرید و فروش حق رجیستری نیز مطرح بود. از این جهت معاون وقت گمرک در مکاتبه‌ای با ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اعلام تبعات این جریان، خواستار اصلاح روند شد و تاکید کرد که اجرای طرح رجیستری گوشی موبایل، به صورت غیرحضوری و پس از انجام استعلامات سیستمی از واحد گذرنامه و در مکانی غیر از مبادی ورودی گمرک، انجام شود.
بر این اساس از ابتدای دی ماه ۱۳۹۹، رجیستری غیرحضوری اجرایی و طی آن مسافر دارنده گوشی، می‌توانست در زمان محدودی نسبت به ثبت اطلاعات اقدام کند. در این فرایند گمرکات مسافری ضمن رویت گوشی تلفن همراه مسافرین ورودی مکلف شدند با استفاده از دستگاه بارکدخوان نسبت به ورود اطلاعات مربوط به کد ملی/کدفراگیر مسافر، شماره گذرنامه مسافر ، شماره /شماره‌های IMEI گوشی تلفن همراه اقدام کنند و درصورت امکان شماره تلفن همراه به نام فرد متقاضی (در هنگام ورود مسافر ارائه سیمکارت بنام مسافر الزامی نیست) در سامانه merchant ثبت شود.
پس از درج اطلاعات اولیه گوشی تلفن همراه مسافر توسط گمرک، مسافران ورودی می‌توانند، سایر اطلاعات تکمیلی و پرداخت حقوق ورودی مربوطه را به صورت غیرحضوری و بدون مراجعه به گمرکات اجرایی یا دفاترستادی گمرک ایران، از طریق سامانه EPL و ظرف یک ماه از تاریخ ورود خود به کشور انجام دهند.