شاید شنیدن داستان افرادی که با خرید بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال با قیمتی پایین و فروش آن در هنگام افزایش قیمت به ثروت بالایی رسیدند شما را به فکر سرمایهگذاری بر روی آن بیاندازد. بازار ارزهای دیجیتال می تواند بازاری جذاب برای سرمایهگذاران خُرد و کلان در کشور و سراسر دنیاباشد، با این وجود، یکی از مشکلات اصلی این بازار، نوسانات شدید قیمتی در آن است.
نکته قابل ذکر حوزه ارزهای دیجیتال در کشور این است که آگاهی دقیق ودرست جامعه بویژه مسئولان و اقشار دولتی از جمله بانک مرکزی و وزارتخانهها ازاین عرصه می تواند علاوه بر افزایش بهره برداری کلان در حوزه سرمایه گذاری، موفقیت و استقلال کشور را در بیشتر مباحث اقتصادی بدنبال داشته باشد.اما با همه این اوصاف نمی توان مهمترین چالش و دغدغه ای که بر سر توجه جامعه و استفاده آنها از رمزارزها وجود دارد را نادیده گرفت و آن چیزی نیست جز عدم آگاهی های بسیار و عدم اطلاع کافی نسبت به ارزهای دیجیتالی و همین موضوع باعثشده بسیاری از مردم و حتی برخی اقشار دولتی به این حوزه به عنوان یک مدل والگوی کلاهبرداری نگاه کنند. دراین باره گفتگویی با "سامان کریمی شاد" صورت گرفته تا اطلاعات بهتر و دقیق تری پیرامون ارزهای دیجیتالی و تاثیر آنها در معاملات اقتصادی ارائه شود.
«سامان کریمی شاد» دارای دکترای مدیریت کسبوکار، دانشجوی دکترای کارآفرینی و دانشجوی مهندسی بلاکچین است. وی که نویسنده کتاب های راهنمای ارزهای دیجیتال، راهنمای جامع متاورس، راهنمای جامع Trading View، کتاب راهنمای جامع فارکس و نویسنده کتاب راهاندازی کارخانه پولسازی با اینستاگرام بوده، معتقد است " ناآگاهی برخی از مسئولین نسبت به کاربرد دقیق و درست رمزارزها که به نوبه خود می توانند نقش بسزایی در بهره برداری کلان اقتصادی کشور داشته باشند می تواند بزرگترین ضربه را به عرصه سرمایه گذاری این مرزو بوم وارد نماید. همچین اگر نسبت به ارزهای دیجیتالی توجه وحمایت های همه جانبه صورت گیرد، این عرصه به نوبه خود خواهد توانست ضمن غلبه بر اختلاس، تاثیر بسزایی در حوزه سرمایه گذاری،صادرات،واردات و به طور کل حوزه اقتصادی ومعاملاتی ایران داشته باشد."
«کریمی شاد» تصریح کرد: ارزهای دیجیتال، این روزها علاوه بر اینکه بین مردم به عنوان یک راه ضد تورم تلقی می شود و محبوبیت زیادی یافته ،یک ابزارقدرتمند میان دولتها ،کمپانیها و مراودات مالی به حساب می آید که حتی می توان به آنها با چشم اندازی فراتر از سرمایه گذاری نگریست ،با این حال همه این موارد گاهی بدلیل قرار گرفتن در حصار نا آگاهی و نداشتن اطلاعات که ساده ترینش شاید قدرت بلاکچین باشد، سبب شده جامعه و حتی اقشار دولتی استفاده از ارزهای دیجیتالی را نوعی کلاهبرداری بدانند و به این حوزه آنچنان که باید، اعتماد نداشته باشند؛ البته در کنار این ناآگاهی ها،آنچه که جای تاسف دارد، عدم تلاش افراد در راستای به دست آوردن اطلاعات دقیق و درست پیرامون ارزهای دیجیتالی که آنچنان هم سخت و دشوار نیست، بوده و همین امر زمینه سودجویی بسیاری از سودجویان را فراهم کرده و این فرصت را داده تا با توسل به عدم اطلاعات افراد در زمینه های مختلف از جمله ارزهای دیجیتالی سوء استفاده کنند و رسما کلاهبرداری را برای افراد نا آگاه پیاده نمایند و متاسفانه چنین مشکلی در همه جای دنیا رواج دارد، به گونه ای که علاوه بر ارزهای دیجیتالی، مواردی همچون سیستم فیشینگ که مختص به پرداخت های الکترونیکی و کارتهای بانکی است را نیز شامل می شود.
وی افزود: در تمام جهان، بدلیل ابعاد بزرگ و گسترده رمزارزها ،مطالعات و بررسی های وسیعی را بر روی آنها انجام داده اند و به طور کل کمپانیهای بزرگ تلاش کرده اند تا از تمام ابعاد این بسترِ بزرگ مثل "متاوِرس" و "ان اف تی" در بحث سرمایه گذاری استفاده کنند تا ازمنافع رمزارزها بهره ببرند و خیلی از کشورها و دولتها نیز قانونی را برای تبیین و استفاده از رمزارزها اتخاذ نمودند و حتی آن را به عنوان یک روش پرداخت پذیرفتند ولی در کشور ما استفاده از آنها اگرچه غیر قانونی نیست و بندهایی هم برایش نوشته شده اما متاسفانه هنوز وزارت صمت در تلاش است تا بتواند آنها را به عنوان یک صنعت بشناسد و با بهره گیری از همه جوانب ارزهای دیجیتالی، اطلاعات درست،دقیق و کاربردی آنها را به جامعه تزریق نماید.ناگفته نماند وجود برخی ناآگاهی ها در قانونگذاری این عرصه باعث شده همه نتوانند به سمت رمزارزها ورود داشته باشند و از تمام جوانب آنها مطلع وبهره مند گردند؛ به طوریکه حتی شاید کلمه « ارزدیجیتال » مثلا در یک سیستمی همچون سازمان صداوسیما تابو به حساب بیاید. البته سعی شده این تابو شکسته شود اما با حمایت همه جانبه وزارتخانه ها وبانک مرکزی ، نیاز است تا ایران نیز مثل همه دنیا بتواند از ابعاداقتصادی وبهره برداری های کلان دراین حوزه استفاده کند.
«کریمی شاد» در پاسخ به این سوال که استفاده وگرایش همگانی به سمت ارزهای دیجیتالی مستلزم چه تغییراتی است عنوان کرد: مهمترین مبحث در این زمینه تغییرات ساختاری در بخش آموزشی است تا نگاه خصمانه که در کشور ما نسبت به این عرصه وجود دارد با آگاهی بخشی برداشته شود وحداقل در یک بسترهای رسانه ای مثل صداوسیما با دعوت از افراد آگاه نسبت به رمز ارزها اطلاعات بهتری داده شود و آن زمان است که مردم به تدریج درمی یابند که این عرصه نیز همچون سایر مباحث اقتصادی ومعاملاتی، هم جنبه های خطرناک دارد و هم جنبه های جذاب.بنابراین سیر بهره گیری از ارزهای دیجیتالی در جامعه و رواج آنها مستلزم یاری و کمک رسانه ها وسازمان های ذی ربط همچون سازمان آموزش و پرورش و وزارت علوم است؛ البته خوشبختانه سازمان آموزش فنی و حرفه ای که زیرمجموعه وزارت کاراست در این حوزه به جِد وارد شده و بنای آموزش های خیلی خوبی را پی ریزی کرده است.
وی پیرامون تاثیر جایگزینی ارزهای دیجیتال به جای ارزهای معمولی عنوان کرد: اولین تاثیری که این جایگزینی دارد وناخواسته نیز جریان یافته آن است که می تواند مشکل و چالش های پول های فیات یا همان پول های فیزیکی وچاپی را حل کند و نیز سرعت عمل معاملات ونقل و انتقالات مالی را به شدت بالا ببرد مثلا اگر یک تاجر ویا یک کارخانه دار بخواهد مبلغی را حواله بزند، با فرض اینکه تحریمی در میان نباشد،باید ضمن مراجعه به صرافی و پرداخت معادل ریالی، زمان زیادی منتظر بماند تا حواله به کشور مقصدبرسد و بتواند خریدش را ثبت وسفارش بکند که کارمزد نسبتا زیادی هم در این بین ردو بدل می شود ولی با ارزهای دیجیتال مثلا اگر بخواهیم یک میلیون دلار انتقال دهیم می توانیم با صرف فقط ۱ دلاربه عنوان کارمزد، سفارشات خود را ثبت نماییم. به همین دلیل جذابیت زیادی بویژه در بحث جابجایی پول دارد به شرطی که سازوکار استفاده از این حوزه که همان آگاهی بخشیدن به اقشار جامعه و مردم در این زمینه است، فراهم باشد.لازم به ذکر است، این حوزه معایبی هم دارد که اصلی ترین آنها همچون معایبی است که برای پول های فیات ویا فیزیکی مطرح می شود یعنی اگر فرد آگاهی در این زمینه نداشته باشد ومبلغی را به طور اشتباه کارت به کارت کند ویا به شماره شبایی غیر از آنچه که مدنظرش بوده واریز نماید برگشتی نخواهد داشت و همین مسئله تا حدی کاربرد بهره گیری از ارزهای دیجیتالی را ترسناک می کند در صورتیکه اگر در انجام تراکنش ها دقت کافی داشته باشیم، مشکلی پیش نخواهد آمد ؛بنابراین استفاده از رمزارزها دقت زیاد کاربران را می طلبد و نه تنها بی نهایت در سرعت تراکنش ها تاثیر خواهد داشت، بلکه مبلغ کارمزدها به حد ناچیزی می رسند و همچنین هزینه های سرسامآور چاپ پول به حداقل خواهد رسید.
«کریمی شاد» بیان کرد: آنچه که در عرصه ارزهای دیجیتالی کمتر به آن اشاره می شود، مبحث بلاکچین است که ساختار اصلی ارزهای دیجیتال محسوب میشود. این ساختار باعث می شود همه موارد مثل یک اتاق شیشه ای در یک جا که به آن زنجیره بلوکی می گویند ثبت و ضبط شوند تا همه افراد بتوانند به داده ها دسترسی داشته باشند، در این صورت امنیت استفاده از رمزارزها به شدت بالا می رود چون عده ای ناظر هستند و امکان دستکاری در داده ها وجود ندارد واین امر باعث می شود که در تراکنش ها شفافیت ها بارز شوند پس اگر چنین سازوکاری بدرستی فراهم شود می توان مقابل اختلاس ها قد علم کرد البته این موضوع مستلزم نوع برخورد سیستم اقتصادی و بانکی ما با این سازو کار است.
وی افزود: مهمترین چالشی که این روزها عرصه ارزهای دیجیتالی با آن مواجه است را می توان در عدم آگاهی درست و کافی کاربران و به طور کل جامعه نسبت به نوع کاربرد و بهره گیری از تمام جوانب رمزارزها خلاصه نمود ویک مثال بارز آن، ادعای وزارت صمت نسبت به ارزهای دیجیتال است،یعنی وزارت صمت مدعی است حدود ۱۴میلیون ایرانی دربازار های ارزهای دیجیتالی فعالیت می کنند بدون آنکه عضویت در صرافی های ایرانی داشته باشند ،منتها چیزی که بنده به عنوان مدرس و متخصص نزدیک به ۹سال است که با آن مواجه شده ام این است که اکثر این افراد ،زیان ده هستند چون براساس یکسری تفکرات بی اساس ویا نظر برخی افراد دیگر به امید سوددهی تضمینی به این مسیر قدم نهاده اند به گونه ای که حتی با فروش خانه ،ماشین و یا بابرداشت حسابهای بانکی خود اقدام به خرید ارزهای دیجیتالی کرده اند در صورتیکه همین افراد حاضر نیستند با صرف هزینه ای کم ،اقدام به یادگیری های لازم در راستای رمزارزها داشته باشند ویا کتابی را دراین زمینه به مطالعه بنشینند.البته چالش بزرگتری هم در حوزه ارزهای دیجیتالی وجود دارد که آن ،مختص به ناآگاهی مسئولین نسبت به این عرصه است چرا که چنین موضوعی سبب شده هیچ فردی نتواند به عنوان متولی وارد این حوزه شودو با سیاستگذاری، نظم درستی به رمزارزها دهد تا ایران نیزمثل سایر کشورها قادر باشد از همه جنبه های این بازار جذاب استفاده کند.
این مدرس حوزه ارز دیجیتال خاطرنشان کرد: در ارتباط با قاچاق دستگاه های استخراج ارزهای دیجیتال که ماینر نام دارند لازم است گفته شود این قاچاق نه تنها در بخش ارزهای دیجیتال بلکه در همه موارد ،اگر دادههای وزارت صمت را بررسی کنیم به چشم خواهند خورد، قاچاق به شدت وجود دارد و اتفاقا در این میان، قاچاق ماینرها عدد بسیار کوچکی را به خوداختصاص داده که به هر حال پیگیری و سازوکار قانونی این بخش مختص به افراد مرتبط و اثرگذار است. به طور کل از سال ۱۳۹۸ برای بخش استخراج رمز ارزها در کشور قانون نگاشته شده و افرادی که تمایل به داشتن ماینر به جهت استخراج رمزارزها هستند می توانند به صورت قانونی از وزارت صمت و نیرو مجوز دریافت کنند.