ممکن است ساعتهای دیجیتال و هوشمند را متعلق به چند سال اخیر بدانید اما حقیقت جالب در مورد این ساعتها این است که تاریخچهی تولید و توسعهی آنها به چندین دهه قبل باز میگردد زمانی که فناوری رایانهها هنوز در مراحل اولیه بود.
ساعتهای هوشمند را به نوعی میتوان یک رایانه پوشیدنی دانست. پبل، اپل، هواوی و تعداد زیادی از شرکتهای دیگر در سالهای اخیر میلیونها دلار بر روی فناوری ساعتهای هوشمند سرمایهگذاری کردهاند. امروزه، ساعت هوشمند شاید شناختهشدهترین قطعه در صنعت پوشیدنیها باشد. با این حال، مفهوم ساعت هوشمند اصلا جدید نیست. در واقع، تاریخچه ساعتهای هوشمند به چندین دهه قبل باز میگردد، زمانی که فناوری رایانهها هنوز در مراحل اولیه خود بود.
این ساعتها دارای انواع، اندازهها و ویژگیهای مختلفی هستند. با نگاهی به گذشته میتوانیم سیر تکاملی ساعتهای هوشمند را مشاهده کنیم. از ۳۰ سال پیش تاکنون، فناوریهای جدیدی به این ساعتها اضافه شده است. اکنون نگاهی میاندازیم به مسیری که این ساعتهای هوشمند برای رسیدن به نسخههای پیشرفتهی کنونی پشت سر گذاشتهاند.
ساعتهای هوشمند مدرن یک صفحه نمایش لمسی برای استفادهی روزانه ارائه میدهند و یک برنامهی تلفن همراه هوشمند مرتبط با آن نیز برای مدیریت ساعت وجود دارد. عمدهی ساعتهای هوشمند تقریبا از یک دهه قبل و از سال ۲۰۱۲ به بازار عرضه شدند. اگرچه پیش از سال ۲۰۱۲ ساعتهایی بدون سیستم عاملهای پیشرفته مانند اندروید وجود داشتند اما این دسته از ساعتها با عنوان ساعت هوشمند شناخته نمیشوند بلکه آنها را میتوان ساعت دیجیتال نامید. در ادامه نگاهی به اجداد ساعتهای هوشمند یعنی ساعتهای دیجیتال خواهیم داشت و به سیر تکامل ساعتهای هوشمند میپردازیم.
در حقیقت عرضه اولین ساعت هوشمند به سال ۱۹۲۷ باز میگردد.
Plus Four Wristlet Route Indicator
این ساعت اگرچه شباهت چندانی به ساعتهای هوشمند امروزی ندارد اما به طور خلاقانهای به عنوان یک نشانگر مسیر عمل میکند.
هیچ جیپیاسی (GPS) درون این ساعت قرار ندارد اما همچنان به کاربر کمک میکند تا از نقطه A به نقطه B برسد. یک کارتریج نقشه درون ساعت تعبیه شده است که برای مشاهده آن میتوان با استفاده از دو مهره کنار ساعت آن را اسکرول کرد. شاید این ساعت به خوبی ساعتهای کنونی نباشد اما دستکم نیاز نیست آن را هر شب شارژ کرد.
Pulsar
۵۰ سال بعد در سال ۱۹۷۲ اولین ساعت تمام دیجیتال از شرکت همیلتون(Hamilton) وارد بازار شد. این ساعت با طلای ۱۸ عیار پوشیده شده بود. این ساعت دارای LED است و برای مشاهدهی زمان کاربر باید دکمهی آن را فشار میداد.
Seiko TV Watch
۱۰ سال بعد در سال ۱۹۸۲ ساعت سیکو وارد بازار شد. این ساعت هوشمند به یک آداپتور و یک جعبه گیرنده بزرگ نیاز داشت تا تصاویر بیکیفیت تلویزیون را در زیر نمایشگر دیجیتال زمان نشان دهد. جالب است بدانید که جیمز باند در فیلم اختاپوسی(Octopussy) این ساعت را به دست داشت.
این ساعت حدود ۵۰۰ پوند قیمت داشت.
Seiko Data-۲۰۰۰
تنها یک سال بعد سیکو ساعت دیگری را عرضه کرد. این ساعت میتوانست یادداشتها، البته دو مورد از آنها، و دادههای تقویم را در خود ذخیره کند و علاوه بر آن به عنوان یک ماشین حساب عمل کند. برای استفاده از آن باید از صفحه کلید استفاده میشد. این شرکت در دههی ۸۰ در زمینهی عرضهی ساعتهای دیجیتالی بسیار پر کار بود و تنها یک سال پس از این ساعت چندین مدل دیگر نیز به بازار عرضه کرد.
Sinclair FM Wristwatch Radio
دو سال بعد ساعتی با قابلیتهای بیشتر ساخته شد اما متاسفانه هیچ گاه از مرحلهی نمونه اولیه عبور نکرد. ساعت ساخته شده توسط شرکت بریتانیایی «سینکلر» که سازندهی رایانه خانگی زد اکس اسپکتروم(ZX Spectrum) نیز بود و با متخصصان شرکت تایمکس(Timex) کار میکرد، سه بخش جداگانه داشت. یک السیدی ساعت، بلندگوی پیزوالکتریک و رادیو FM. ساخت این ساعت به دلیل مشکلات مالی شرکت سازندهی آن لغو شد و تنها ۱۱ هزار نسخه از آن تولید شد.
Seiko MessageWatch
شرکت سیکو بار دیگر در سال ۱۹۹۵ با ساعتی جدید باز گشت. این ساعت نه تنها قادر به نمایش شناسه تماسگیرنده(caller ID) با استفاده از فرکانسهای باند جانبی FM بود بلکه میتوانست بهروزرسانیهایی در مورد موضوعات مختلف از امتیازات ورزشی، قیمت سهام و پیشبینی آبوهوا نمایش دهد. این ساعت تقریبا شبیه به دستیار گوگل، الکسا و سیری است. اما متعلق به ۲۰ سال قبل و البته نه چندان رنگارنگ.
Breitling Emergency Watch
در همان سال ساعت دیگری با ویژگی ارسال پیامهای اضطراری از فاصلهی ۱۶۶ کیلومتر ارائه شد.
این ساعت در کمک به نجات دو خلبان انگلیسی پس از سقوط بالگرد آنها در قطب جنوب در سال ۲۰۰۳ اعتبار به دست آورد و در سال ۲۰۱۳ نسخه دوم آن عرضه شد.
Linux Wristwatch
استیو مان(Steve Mann) پدر رایانههای پوشیدنی، اولین ساعت مبتنی بر سیستم عامل لینوکس Linux را در سال ۱۹۹۸ ساخت و نمونه اولیه آن توسط IBM دو سال بعد راه اندازی شد. در برگهی توضیحات این محصول آمده بود که این ساعت به گونهای طراحی شده که به صورت بیسیم با رایانه و تلفنهای همراه و سایر دستگاههای بیسیم ارتباط برقرار میکند. این ساعت هوشمند امکان مشاهده ایمیل و دریافت مستقیم پیامهای صوتی را فراهم میکند. در این برگه همچنین آمده بود: در آینده صفحه نمایش با وضوح بالا و برنامههایی برای دسترسی به خدمات مبتنی بر اینترنت مانند اطلاعات لحظهای آب و هوا، شرایط ترافیکی، بازار سهام و نتایج ورزشی به این ساعت اضافه خواهد شد.
Fossil Palm Pilot
به سال ۲۰۰۲ میرسیم. شرکت فسیل(Fossil) به دنبال بازگشتن به عرصهی فناوریهای پوشیدنی بود و در آن زمان فاش شد که این شرکت ساعتسازی ایالات متحده در حال همکاری با اینتل است تا پا به عرصهی ساعتهای هوشمند بگذارد.
تقریبا ۱۴ سال قبل محصول این شرکت جایزه نماشگاه کدمکس ۲۰۰۲(Comdex ۲۰۰۲) را دریافت کرد. یک نمایشگاه تجاری رایانه که از سال ۱۹۷۹ تا ۲۰۰۳ ادامه داشت.
این دستگاه یک نمایشگر ۱۶۰ در ۱۶۰ و دو مگابایت حافظهی داخلی و اپلیکیشن و دفترچه آدرس، صفحه یادداشت و یک ماشین حساب داشت.
این دستگاه همچنین یک قلم یکپارچه درون یک بند چرمی داشت.
Microsoft SPOT
شرکت مایکروسافت در سال ۲۰۱۵ وارد عرصهی فناوریهای پوشیدنی شد، اما از بیش از یک دهه قبل از آن، با شرکتهایی مانند سیتیزن(Citizen)، تایمکس، فسیل و سانتو(Suunto) کار میکرد. ایدهی ساخت آن ارائه اطلاعات دیجیتال به روشی بدون ایجاد حواسپرتی بود که امروزه هم هنوز شعار ساعتهای هوشمند است. مشکل این بود که در سال ۲۰۰۳، این اطلاعات به اندازه کافی مفید نبودند.
تولید دستگاههای SPOT در سال ۲۰۰۸ متوقف شد.
Garmin Forerunner
«گارمین» جایگاه بسیار محکمی در عرصه ساعتهای ورزشی جیپیاس دار دارد. این عرصهای است که بیش از ۱۰ سال در آن درگیر بوده است. Forerunner اصلی با اندازه گیری سرعت، مسافت و کالری سوزانده شده راه را برای ساخت نسخههای بعدی هموار کرد. این ساعت از یک جفت باتری استفاده میکرد که حدود ۱۴ ساعت دوام داشتند.
Nike+ Fuelband
شرکت ورزشی نایکی نیز در سال ۲۰۱۲ وارد این بازار شد. ساعت این شرکت گامهای کاربر را ردیابی میکرد و در طول روز به فرد امتیاز میداد. همگامسازی خودکار آن با استفاده از بلوتوث و نسخه دوم آن که در سال ۲۰۱۳ عرضه شد، تنظیمات نور را بهبود بخشید تا در شرایط تاریکتر ساعت روشنتر شود.
ساعت هوشمند سونی
شرکت سونی نیز در آن سال از قافله عقب نماند. در یک نگاه، ساعت هوشمند سونی با دستگاههای امروزی چندان تفاوتی ندارد. ساعت هوشمند سونی یک دستگاه همراه برای طیف گوناگونی از تلفنهای هوشمند Xperia بود که نسخه اصلاح شده اندروید را اجرا میکردند. این ساعت صفحه نمایش ۱.۳ اینچی OLED داشت و به رغم اینکه بدون هیچ دلیل مشخصی خراب میشد، مورد استقبال مطبوعات فناوری قرار گرفت. SmartWatch ۲ در سال ۲۰۱۳ جایگزین آن شد و SmartWatch ۳ در سال ۲۰۱۵ عرضه شد.
Pebble
در سال ۲۰۱۳ کمپین ساعت هوشمند پبل(Pebble) موفقترین استارتآپ نوپا بود. پبل که قادر به دریافت طیف وسیعی از اعلانها است، میتواند به عنوان یک کنترل از راه دور برای تلفن هوشمند شما یا دستگاههایی مانند دوربین GoPro عمل کند. بیش از ۱۰۰۰ برنامه کاربردی بر روی پبل قابل نصب بود و طراحی جالب و عجیب آن الهام بخش دنبال کنندگان این عرصه بود.
با این حال، زمانی که بازار ساعتهای هوشمند با ورود اپل و سامسونگ رونق بیشتری گرفت، پبل نتوانست این راه را ادامه دهد.
Samsung Galaxy Gear
این ساعت آغازگر ورود سامسونگ به بازار ساعتهای هوشمند بود. این دستگاه در سال ۲۰۱۳ معرفی شد. یک سال بعد شش ساعت هوشمند سامسونگ در بازار بود. به نظر میرسد روش قابل اعتماد سامسونگ برای اشباع بازار با دستگاههای خود در حوزهی ساعتهای هوشمند نیز استفاده میشود.
ساعت اصلی Gear اولیه یک شکست اساسی بود، این محصول بسیار بدی بود که تنها برای شکست دادن اپل به بازار عرضه شد.
با این حال، سامسونگ در رقابت باقی ماند و به رتبه دوم در رتبهبندی جهانی ساعتهای هوشمند صعود کرد.
Samsung Gear Fit
Gear اصلی راه را برای ساخت برخی از دستگاههای Gear عالی هموار کرد و Gear Fit با نمایشگر OLED خمیدهاش، گزینهی شگفتانگیزی برای بازار بود که در سال ۲۰۱۴ وارد بازار شد.
این دستگاه در نمایشگاه کنگره جهانی موبایل سال ۲۰۱۴ به همراه دستگاههای Gear ۲ و Gear ۲ Neo رونمایی شد.
Moto ۳۶۰
موتورولا نیز در سال ۲۰۱۴ وارد این عرصه شد. Moto ۳۶۰ به لطف طراحی گرد خود، بسیار بیشتر به یک ساعت شباهت داشت.
Moto ۳۶۰ ۲ در سال ۲۰۱۵ و Moto ۳۶۰ Sport در سال ۲۰۱۶ عرضه شد، اما اینها آخرین مواردی بودند که در شرکت موتورولا شاهد بودیم.
Samsung Gear S
Samsung Gear S یک ساعت هوشمند با یک نمایشگر بزرگ بود که در سال ۲۰۱۴ عرضه شد.
این دستگاه دارای اتصال ۳G بود که نوید دهنده قابلیت کار با ساعت بدون نیاز به تلفن همراه هوشمند بود. این اولین مورد در ساعتهای هوشمند سامسونگ بود که نیازی به یک تلفن همراه گلکسی نداشت.
این ساعت با رزولوشن ۳۶۰ در ۴۸۰ که در آن زمان بهترین بود و هنوز حرفی برای گفتن دارد عرضه شد. با این حال، پوشیدن یک نمایشگر بزرگ مناسب به نظر نمیرسید و راحت نبود.
اپلواچ از سال ۲۰۱۵ تا به امروز
در حالی که جهان انتظار داشت که این ساعت iWatch نامیده شود، اپل واچ به طور رسمی در ماه سپتامبر ۲۰۱۴ برای جمعی از مردم رونمایی شد.
اگرچه اپلواچ نشانگر عصر جدیدی از ساعتهای هوشمند بود اما نسل اول ساعتهای این شرکت فاقد جیپیاس بودند، برنامهها باید از نسخههای آیفون پشتیبانی میشدند و نمیتوانستند به مجموعه حسگرهای اپلواچ دسترسی داشته باشند.
اما ساعتهای اپل راه درازی را از آن زمان طی کردهاند. طی شش سال به اپل واچ سری ۶، ترکیبی از امکانات تناسب اندام، حالتهای ورزشی، اعلانها و اپاستور اضافه شد.
فراتر از ساعت
شرکتهای سازندهی ساعتهای هوشمند امروزه قابلیتهای جدید و متنوع زیادی پیدا کردهاند. از این ساعتها میتوان برای سنجش ضربان قلب، تشخیص احتمال سقوط کاربر، بررسی میزان استرس، اندازهگیری اکسیژن خون و بسیاری موارد مهم و حیاتی دیگر استفاده کرد. این مسیر ادامه دارد و مشابه سایر فناوریهای جهان، هیچ کس نمیداند که ساعتهای هوشمند پیشرفته در آینده چه ظاهر جدیدی به خود میگیرند و چه قابلیتهایی به آنها اضافه میشود.