فعالیت کسبوکارهای اینترنتی در چند سال اخیر رشد قابل توجهی داشته است و بسیاری از افراد به این سمتوسو کشش پیدا کردهاند؛ اما اولین و مهمترین مرحله برای ایجاد کسب وکار جدید، کسب مجوز برای تاسیس کسبوکار آنلاین است.
برای راهاندازی کسبوکار اینترنتی، باید مانند سایر کسبو کارها، مجوزهای آن را نیز کسب کرد. لذا برای کسانی که قصد راهاندازی کسبوکار اینترنتی دارند لازم است، با مراحل و مدارک اخذ مجوز، آشنا شوند.
براساس بند ۲۱ ماده یک قانون اجرای سیاستهای کلی اصل۴۴ قانون اساسی، مجوز کسبوکار هر نوع اجازه کتبی، اعم از مجوز، پروانه، اجازه نامه، گواهی، جواز، استعلام، موافقت، تاییدیه یا مصوبه است که برای شروع، ادامه، توسعه یا بهره برداری فعالیت اقتصادی، توسط دستگاه های اجرائی صادر میشود. بر اساس این ماده، مجوز کسب و کار، نوعی تاییدیه، بر قانونی بودن فعالیت کسبوکار دارای مجوز است.
مجوز عمومی و اختصاصی
به طور کلی، برای راهاندازی کسبوکار اینترنتی، ۲ دسته مجوز نیاز است. دسته اول، مجوزهای عمومی یا همان دریافت نماد اعتماد و دسته دوم، مجوزهای اختصاصی برای هر صنف است.
مجوزهای عمومی کسبوکار اینترنتی، برای تمامی کسبوکارهای این حوزه عمومیت دارد و با توجه به نوع کاربری سایت، باید این نماد را کسب کرد. مجوزهای عمومی کسبوکار اینترنتی، شامل نماد اعتماد الکترونیکی و پروانه کسبوکار است. نماد اعتماد الکترونیکی در سایت اینماد، توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیک، ارائه میشود.
اینماد یا نماد اعتماد الکترونیکی، نشانی است که برای فروشگاههای اینترنتی صادر میشود. داشتن چنین نمادی برای فروشگاههای اینترنتی ضروری است. فروشگاههایی که چنین نمادی داشته باشند، میتوانند برای سایت خود درگاه پرداخت بانکی بگیرند. حتی داشتن این نشان برای عقد قرارداد با شرکت پست و پرداخت در محل توسط مشتری، لازم است.
نماد اعتماد الکترونیکی بیشتر برای سایتهای خدماتی و فروشگاههای آنلاینی مناسب است که کالای فیزیکی و یا دیجیتال میفروشند. یعنی سایت های تبلیغاتی و شخصی، نیازی به اخذ چنین مجوزی ندارند. اینماد توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیک، صادر میشود.
مجوزهای اختصاصی کسبوکار اینترنتی، مانند مجوز خرید و فروش اینترنتی طلا شامل مجوز از گروه صنفی مورد نظر از طریق درگاه ملی مجوزهای کسب و کار است. مثلا در صورتی که کسب وکار اینترنتی، به منظور فروش محصولات فرهنگی، مانند کتاب باشد، باید از وزارت ارشاد مجوز کسب کند و در صورتی که به منظور فروش محصولات سلامت و درمان باشد، باید از وزارت بهداشت و درمان، مجوز دریافت کند.
اخذ و صدور تمامی مجوزهای اختصاصی راهاندازی کسبوکار، از طریق درگاه ملی مجوزهای کشور، قابل انجام میشود. این سامانه، شرایطی را فراهم آورده تا متقاضیان بتوانند با مراجعه به این سایت با تمامی موارد مورد نیاز، برای راهاندازی کسبوکار آشنا شوند.
شرایط دریافت مجوز کسب و کار اینترنتی
نداشتن بدهی مالیاتی
گذراندن دورههای آموزشی احکام تجارت و کسبوکار
دارا بودن پروانه تخصصی و فنی یا دیپلم فنی یا مدارک تحصیلی دانشگاهی مرتبط، یا معرفی یک نفر واجد شرایط مذکور
دارا بودن کارت پایان خدمت نظام وظیفه یا معافیت دائم یا پزشکی، برای آقایان کمتر از ۵۰ سال سن یا گواهی اشتغال به تحصیل
برای اخذ مجوز کسبوکار اینترنتی، بهعنوان شخص حقوقی، باید متقاضی، شرکت ثبت کند. ثبت شرکت، به انجام روال قانونی ثبت، در مرجع ثبت شرکتها، از سوی موسسین و تشکیلدهندگان شرکت مرتبط است.
بر اساس آیین نامه اجرایی چگونگی صدور مجوز و نحوه نظارت بر فعالیت افراد صنفی در فضای مجازی و بازاریابی شبکهای، مراحل صدور مجوز کسبوکار اینترنتی، شامل راهاندازی کسبوکار مجازی، مطابق چک لیستهای مرکز توسعه تجارت الکترونیکی و ثبت تقاضا در سامانه اینماد است.
مجوز نظام صنفی رایانهای برای فروشگاه اینترنتی
مجوز نظام صنفی رایانهای یکی دیگر از مجوزهای لازم برای فروشگاه اینترنتی است. همه شرکتها قبل از شروع فعالیتهای طراحی، تولید، راهاندازی، توسعه، مشاوره، پشتیبانی و آموزش سیستمهای نرم افزاری، شبکههای اطلاعرسانی و نمونههای شبیه آنها لازم است بعد از ثبت شرکت طبق قانون تجارت، به نظام صنفی استان خود مراجعه کنند و مجوز فعالیت خود را اخذ نمایند.
پروانه کسب و کار اینترنتی
پروانه کسبوکار اینترنتی از مهمترین مجوزهای لازم جهت راهاندازی فروشگاه اینترنتی است. پروانه یا مجوز صنفی، مجوزی است که باید از صنف حوزه فعالیت مربوطه دریافت شود. اگر در حوزه فعالیت فروشنده صنف خاصی وجود نداشته باشد باید مجوز خود را از اتحادیه کسبوکارهای مجازی اخذ کند. به طور کلی هر محصولی که کاربر قصد فعالیت روی آن در فضای مجازی دارد باید مجوز لازم را از مراکز ذیصلاح دریافت کند.
مجوز ساماندهی برای فروشگاه اینترنتی
مجوز ساماندهی یکی دیگر از مجوزهای لازم برای فروشگاه اینترنتی است. سایت ساماندهی، به مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال وابسته است. این مرکز خود از توابع وزارت فرهنگ و ارشاد به شمار میرود. وظیفه این سامانه جمع آوری اطلاعات مدیران تمام سایتها و سامانههای اینترنتی است.
مراحل لازم جهت دریافت مجوز کسبوکار اینترنتی
راه اندازی کسبوکار مجازی (بر طبق چک لیستهای مرکز توسعه تجارت الکترونیکی)
ثبت تقاضا توسط متقاضی در سامانه اینماد
ارجاع تقاضای کسب و کار مشمول قانون نظام صنفی به سامانه اصناف بعد از ارزیابی توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیکی
بارگذاری مدارک درج شده در ماده ۴ این آیین نامه در سامانه اصناف حداکثر ظرف مدت سه ماه بعد از قبول تقاضا
تکمیل پرونده توسط اتحادیه
صدور پروانه کسب و تسلیم آن به متقاضی بعد از تطبیق مدارک بارگذاریشده با اصل آن ظرف ۱۵ روز و ارسال مشخصات پروانه کسب به سامانه اینماد