دلایل کاهش سرعت وای فای چیست؟ چطور این مشکلات را رفع کنیم؟
امروزه، وجود وای‌فای از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و زمانی‌که سرعت وای‌فای کند شود، ارتباطات نیز مختل می‌شوند.
دلایل بسیار زیادی وجود دارد که باعث کندی سرعت وای‌فای شما می‌شوند. امکان دارد سرعت اتصال شبکه به‌دلیل عوامل خارجی، مشکلات ارائه‌دهنده‌ی خدمات اینترنت، سخت‌افزار، نرم‌افزار و… کاهش یابد.
باتوجه‌به دلایل مختلف کندشدن سرعت وای‌فای، حل این مشکل می‌تواند فرایندی زمان‌بر باشد. شناسایی این مشکلات و رفع آن‌ها در سریع‌ترین زمان ممکن، سرعت اتصال شما به اینترنت را به حالت سابق بر می‌گرداند. در این مقاله، برخی از دلایل مهم افت سرعت وای‌فای و راهکارهای حل آن‌ها را مرور می‌کنیم.
۱. سنجش سرعت وای‌فای
چرا باید سرعت وای‌فای خود را بررسی کنیم؟ امکان دارد سرعت اعلام‌شده‌ی ISP با سرعت واقعی وای‌فای شما متفاوت باشد. برای سنجش دقیق سرعت وای‌فای خود می‌توانید از وب‌سایت‌هایی مثل Speedtest.net یا Fast.com و تست سرعت اینترنت گوگل استفاده کنید.
شما می‌توانید ازطریق برنامه‌ی IPS خود بررسی کنید آیا سرعت وای‌فای در مرحله‌ی قبل با سرعت آن یکسان است یا خیر. اگر این دو با یکدیگر تفاوت چشمگیری دارند، بهتر است با شرکت خدمات‌دهنده‌ی اینترنت خود تماس بگیرید و اگر اعلام کردند مشکل از سمت آن‌ها نیست، سایر روش‌های ارائه‌شده در این مقاله را می‌توانید دنبال کنید.
۲. به SSID با فرکانس ۵ گیگاهرتز متصل شوید
اگر مودم دوبانده دارید، برای دریافت بهترین سرعت وای‌فای باید به‌جای ۲٫۴ گیگاهرتز به SSID با فرکانس ۵ گیگاهرتز متصل شوید. SSID مخفف عبارت Service Set Identifier است که به نام شبکه‌ی اینترنت شما اشاره می‌کند و به‌عنوان مثال می‌توان نام شبکه‌ی وای‌فای خود را Zoomit یا هر نام دلخواه دیگری تعیین کنید.
برای بررسی اینکه مودم شما از فرکانس ۵ گیگاهرتز پشتیبانی می‌کند یا خیر، می‌توانید به دفترچه‌ی راهنمای آن مراجعه یا مدل دستگاه را در گوگل جست‌وجو کنید.
علاوهبراین، اگر روتر شما سه‌بانده است و از وای‌فای 6E پشتیبانی می‌کند، برای دستیابی به حداکثر سرعت اتصال می‌توانید آن به SSID با فرکانس ۶ گیگاهرتز تنظیم کنید.
۳. روتر را مجدداً راه‌اندازی کنید
راه‌اندازی مجدد مودم در بسیاری از مواقع می‌تواند به‌راحتی مشکل کُندی سرعت وای‌فای را رفع کند. روتر را خاموش و حداقل یک تا دو دقیقه صبر کنید. اکنون با روشن‌کردن مجدد مودم، بررسی کنید که آیا سرعت وای‌فای بهبود یافته یا خیر.
علاوهبراین، بهتر است دستگاهی که به مودم متصل میشود، مثلاً گوشی هوشمند یا لپ تاپ را نیز ری‌استارت کنید.
۴. سایر دستگاه‌های متصل به شبکه‌ی وای‌فای را بررسی کنید
پهنای باند شبکه‌ی وای‌فای بین دستگاه‌هایی که به آن متصل هستند، به‌اشتراک گذاشته میشود و هر کاربری در شبکه که بیشترین پهنای باند را استفاده می‌کند، بر سرعت سایر کاربران متصل به شبکه تأثیر می‌گذارد. اگر کاربری در شبکه‌ی وای‌فای شما وب‌گردی انجام می‌دهد، این کار تأثیر زیادی بر کاهش سرعت شما نخواهد گذاشت؛ اما اگر کسی به استریم ویدئو 4K یا دانلود فایل‌های حجیم بپردازد، قطعاً بر سرعت دسترسی شما به اینترنت تأثیر منفی خواهد گذاشت.
برای اطمینان از اینکه همه‌ی کاربران متصل به شبکه‌ی وای‌فای به‌طور مساوی از پهنای باند موجود استفاده می‌کنند، باید تنظیمات خاصی را روی مودم اعمال کنید و اکثر روترها چنین قابلیتی را دراختیارتان قرار می‌دهند. همچنین، می‌توانید با قطع دسترسی گوشی‌ها یا کامپیوترهایی که از شبکه استفاده نمی‌کنند، سرعت اتصال خود را افزایش دهید.
۵. سوئیچ به کانال‌های دیگر
کانال‌های وای‌فای فرکانس‌های متفاوتی دارند و اطلاعات را ازطریق آن به دستگاه شما ارسال می‌کنند. امکان دارد دستگاه به کانالی متصل باشد که بدترین نرخ انتقال داده را ارائه دهد یا با روترهای دیگر تداخل داشته باشد. بدین‌ترتیب، اگر سرعت وای‌فای شما همچنان کُند است، جابه‌جایی به کانال‌های دیگر می‌تواند در بسیاری مواقع مشکل را رفع کند.
تعویض کانال وای‌فای ساده است. برای این منظور به نرم‌افزار روتر پیش‌فرض مراجعه کنید و در تنظیمات شبکه، کانال را تغییر دهید. برای ورود به تنظیمات مودم، معمولاً باید آدرس 192.168.1.1 را وارد کنید و اگر مودم شما با این آدرس وارد بخش تنظیمات نشد، نام مدل آن را به‌همراه عبارت Settings IP در گوگل جست‌وجو یا به دفترچه‌ی راهنمای آن مراجعه کنید.
علاوهبراین، می‌توان با برنامه‌ی رایگان و بسیار ساده‌ی Nirsoft WifiInfoView کانال وای‌فای را تغییر داد. با اجرای این نرم‌افزار همه‌ی کانال‌های وای‌فای شما فهرست می‌شوند و میزان شلوغی کانال‌ها را می‌توانید مشاهده و خلوت‌ترین را انتخاب کنید.
۶. توقف برنامه‌های پس‌زمینه
این احتمال وجود دارد برخی برنامه‌های پس‌زمینه‌ی ویندوز، گوشی هوشمند اندروید، آیفون یا سایر دستگاه‌های متصل به وای‌فای بدون اطلاع شما از پهنای باندتان استفاده کنند. به‌عنوان مثال، قابلیت آپدیت خودکار ویندوز داده‌های جدید را بدون اطلاع کاربر در پس‌زمینه دانلود می‌کند و همین عامل می‌تواند به کاهش پهنای باند و سرعت دسترسی شما به اینترنت ازطریق وای‌فای منجر شود.
اگر از ویندوز استفاده می‌کنید، امکان مشاهده‌ی میزان مصرف پهنای باند برنامه‌ها با ابزار Task Manager وجود دارد. کلیدهای ترکیبی Ctrl+Shift+Esc را فشار دهید تا Task Manager باز شود. اکنون، روی تب Processes کلیک کنید. درادامه، می‌توانید فهرست برنامه‌هایی که در حال استفاده از پهنای باند شبکه‌ی وای‌فای هستند، مشاهده کنید و درصورت نیاز آن‌ها را ببندید.
۷. بررسی دسترسی غیرمجاز به وای‌فای
اگر با انجام مراحل گفته‌شده باز‌هم مشکل کُندی سرعت وای‌فای شما حل نشد، احتمال دارد شخص دیگری به‌طور غیرمجاز به شبکه متصل شده باشد و پهنای باندتان را مصرف کند. اگر روتر شما از استاندارد و گواهی‌های امنیتی قدیمی مثل WPS استفاده می‌کند، احتمال هک‌شدن آن وجود دارد.
درحال‌حاضر، WPA2 پیشرفته‌ترین پروتکل امنیتی وای‌فای است؛ اما سعی کنید همواره از رمزعبور قوی و حداقل ۱۲ کاراکتری برای وای‌فای استفاده کنید. برای تغییر رمز اصلی روتر خود با وارد‌کردن آدرس IP تنظیمات آن (در اکثر مواقع 192.168.1.1) در نوار آدرس مرورگر، می‌توانید این کار را انجام دهید.
۸. تغییر مکان مودم
موقعیت مکانی روتر شما و وجودنداشتن سیگنال وای‌فای قدرتمند با یکدیگر ارتباط دارند و تأثیر آن‌ها بر سرعت شبکه بسیار مهم است. اگر مودم قدیمی دارید، امکان دارد قدرت انتقال سیگنال آن برای محیط خانه یا کار شما کافی نباشد و دیوارها و موانع مختلف جلوِ سیگنال‌های آن را بگیرند. بدین‌ترتیب با ضعیف‌تر‌شدن سیگنال‌ها، سرعت اتصال شما به اینترنت ازطریق وای‌فای کاهش خواهد یافت.
سیگنال وای‌فای به‌سختی از فلزات و سیمان یا بتن عبور می‌کند؛ بنابراین، اگر مودم شما پشت چنین موانعی قرار داشته باشد، سرعت اتصالتان کاهش خواهد یافت. بهتر است مودم را در نقطه‌ای قرار دهید که هیچ مانعی بین شما و آن وجود نداشته باشد. همچنین، توصیه میشود درصورتی‌که دستگاه و مودم شما از فرکانس ۵ گیگاهرتز پشتیبانی می‌کنند، اتصال وای‌فای را روی همین فرکانس تنظیم کنید.
۹. نصب مجدد درایورهای شبکه
گاهی اوقات امکان دارد به‌دلایل مختلف درایورهای USB، صدا، شبکه و… با مشکل مواجه شوند. ویندوز این امکان را ارائه می‌دهد تا درایورهای شبکه را حذف و آن‌ها را مجدداً نصب کنید. برای این منظور، عبارت Device Manager را در بخش جست‌وجوی ویندوز تایپ و سپس این برنامه را باز کنید. در فهرست بازشده، روی نام مودم وای‌فای خود کلیک کنید. اکنون با راست‌کلیک روی دستگاه می‌توان درایور آن را حذف و سپس مجدداً نصب کرد.
دقت کنید پس از حذف و نصب مجدد درایور شبکه، کامپیوتر و مودم خود را یک بار ری‌استارت کنید. اگر مشکل کُندی سرعت همچنان پابرجا بود، سعی کنید ازطریق وب‌سایت سازنده‌ی روتر، نسخه‌های به‌روز درایور شبکه را دانلود و نصب کنید.
۱۰. بررسی استفاده از وی‌پی‌ان
شبکه‌ی خصوصی مجازی که به‌عنوان VPN شناخته میشود، می‌تواند بر سرعت اتصال شما به وای‌فای تأثیر بگذارد. اگر از چنین ابزارهای استفاده می‌کنید، آن را قطع و سپس سرعت اتصال به اینترنت را بررسی کنید تا مشخص شود کُندی دسترسی به شبکه رفع شده است یا خیر.
۱۱. ری‌ست روتر
اگر مشکل کُندی سرعت اتصال به وای‌فای همچنان دست از سر شما بر‌نمی‌دارد، بهتر است مودم خود را به‌طور کامل ری‌ست کنید؛ البته برای انجام این کار باید مودم را مطابق تنظیمات ارائه‌دهنده‌ی خدمات اینترنت خود دوباره پیکربندی کنید.