ارز حاصل از صادرات غیر در سامانه جامع تجارت قابل ثبت است اما به گفته واردکنندگان، بانک مرکزی به بازرگان تخصیص ارز نمی‌دهد.

دبیر کنگره موبایل ایران درباره تخصیص ارز حاصل از صادرات غیر گفت ثبت ارز حاصل از صادرات غیر در سامانه جامع تجارت امکان‌پذیر و فایلش هم در سامانه فعال است اما بانک مرکزی به بازرگان تخصیص ارز نمی‌دهد.

پیشتر در شهریور ۱۴۰۲ بود که وزارت صمت به واردکنندگان گوشی تلفن همراه بالای ۶۰۰ دلار اجازه داد از ارز حاصل از صادرات دیگران هم برای واردات موبایل استفاده کنند. تا پیش از این واردکنندگان تلفن همراه فقط باید از ارز حاصل از صادرات خود استفاده می‌کردند.

رضا عالیان، دبیر کنگره موبایل، درباره چالش‌های تخصیص ارز گفت: ارز حاصل از صادرات خود در حوزه بازرگانی آفت است زیرا این نوع ارز، فرصت‌های برابر را از شرکت‌ها می‌گیرد و آسیب‌های تجاری به مصرف‌کننده و واردکننده می‌زند. اگر سامانه جامعه تجارت و بانک مرکزی هر دو باهم فعال بودند مشکلاتی که در واردات موبایل ریپک و دست دوم داشتیم حل‌شدنی بود.

عالیان ادامه داد: به نظر می‌رسد بعضی افراد از ارز حاصل از صادرات خود سود می‌برند به همین دلیل هنوز این مصوبه عملی نشده است. پس باید ریشه این چالش را در بانک مرکزی و عدم تامین و تخصیص ارز حاصل از صادرات غیر پیدا کرد.

به‌ نظر می‌رسد بانک مرکزی وعده‌ای انجام‌نشدنی می‌دهد، زیرا به گفته عالیان هر کاری که در زمان مشخص انجام نشود دیگر نظم معینی برای اعمال ندارد و دائماً به تعویق می‌افتد.

گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار از ارز حاصل خود استفاده می‌کنند

رضا دیهیمی، مدیرعامل و رئیس هیات مدیره شرکت پارس نوین مدیا، درباره مصوبه ارز حاصل از صادرات غیر گفت: چند هفته پیش مصوبه‌ای ارسال شد که قرار بود شرکت‌های واردکننده بتوانند گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار را با ارز حاصل از صادرات غیر وارد کنند اما هنوز این ارز در سامانه ثبت نشده است و الان شرکت‌ها بلاتکلیف هستند.

دیهیمی درباره وضعیت گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار توضیح داد: الآن فقط صادرکننده‌ها می‌توانند گوشی‌های بالای ۶۰۰ دلار وارد کنند. مثلاً کسی که صادرکننده خرماست در زمینه موبایل اطلاعاتی ندارد که بتواند واردات موبایل انجام دهد. این معضل به ضرر مصرف‌کننده نهایی تمام می‌‌شود، زیرا شرکت‌های واردکننده موبایل که کالاهای دیگر صادر می‌کنند به ویژگی‌های موبایل آگاهی ندارند در عین حال با ارز صادرات کالاهای دیگر، موبایل وارد می‌کنند.

در همین خصوص، حسین روزبه، عضو هیات‌مدیره انجمن واردکنندگان موبایل، اضافه کرد: حدود یک ماه است که واردکنندگان دنبال واردات با ارز حاصل از صادرات غیر هستند اما نتوانسته‌اند از این ارز برای وادرات استفاده کنند. مشکل از سمت بانک مرکزی است زیرا در سامانه جامع تجارت درخواست بازرگان ثبت می‌‌شود.

نامه مربوط به تغییر محل تامین ارز گوشی تلفن همراه بالای ۶۰۰ دلار صرفاً به «ارز صادراتی غیر» در سامانه جامع تجارت

پیشتر، نرگس باقری زمردی، مدیر کل دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت، در نامه‌ای به دفتر فناوری داده و اطلاعات و امنیت فضای مجازی، تغییر محل تامین ارز گوشی تلفن همراه بالای ۶۰۰ دلار صرفاً به «ارز صادراتی غیر» در سامانه جامع تجارت را ابلاغ کرد.

این قانون ابتدا با هدف افزایش صادرات وضع شد اما آنچه در عمل به‌ وقوع پیوست استفاده واردکنندگان از هویت و کارت بازرگانی صادرکنندگان برای تامین کالا بود که در این مسیر علاوه بر هزینه‌های رایج مانند تامین ارز پس از چند مرحله انتقال، هزینه دیگری به نام سود صادرکننده نیز به قیمت پرداختی از سوی مصرف‌کنندگان افزوده شد.

بانک مرکزی هیچ پاسخی در خصوص اینکه چرا هنوز واردکنندگان موبایل امکان استفاده از «ارز صادراتی غیر» ندارند، نداده‌ است.

مشکلات این طرح محدود به افزایش هزینه نبود و به دلیل جریان نقدینگی بالا در حوزه تلفن‌های همراه بالای ۶۰۰ دلار و تقاضای داخلی، برخی از صادرکنندگان حوزه‌های دیگر به واردات موبایل روی آوردند که این امر علاوه بر بروز چالش‌هایی در زمینه تامین خدمات، باعث ایجاد مشکلات متعدد در زمینه واردات کالاهای دست‌دوم خصوصاً آیفون با عنوان نو شد. این کالاها که از آنها با نام ریفرش، ریپک، استوک و دست‌دوم یاد می‌شود گاهی در بازارهای داخلی تحت عنوان نو با قیمت کالای دست‌اول به فروش می‌رسیدند.