با گذشت بیش از یکسال از تصویب آیین نامه حمایت از کسب و کارهای اقتصاد دیجیتال کارنامه دستگاه ها و سازمان ها در حمایت از کسب و کارهای دیجیتال منتشر شد.

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ۲۳ آبان ۱۴۰۱ ضوابط شناسایی سکوهای مشمول طرح حمایت از سکوها و کسب و کارهای اقتصاد دیجیتال و شرایط بهره‌مندی از حمایت‌های آن را منتشر و فراخوان شناسایی سکوهای علاقمند به حضور در طرح حمایت از سکوها و کسب و کارهای اقتصاد دیجیتال را اعلام کرد. این فراخوان به دنبال تصویب آیین نامه حمایت از کسب و کارهای اقتصاد دیجیتال توسط کارگروه اقتصاد دیجیتال با عضویت ۶ وزیر و نمایندگانی از برخی نهادهای ذیربط از جمله بانک مرکزی و معاونت فناوری ریاست جمهوری منتشر شد.

کارگروه اقتصاد دیجیتال با اختیارات قانونی از سوی ریاست جمهوری، آیین نامه حمایت از کسب و کارها را مورد بررسی قرار داد و نتیجه آن از طرف دولت ابلاغ شد که شامل ۱۴ ماده و ۳۰ نوع حمایت است. آیین نامه مزبور با هدف حمایت از کسب و کارها و سکوهای ارائه دهنده سرویس به کسب و کارها تدوین شد و به این ترتیب کسب و کارها، سکوها و مردم، سه مخاطب اصلی این آیین نامه محسوب می‌شوند.

در این آیین نامه که حدود ۲۰ نوع امکان و حمایت قانونی جدید برای سکوها و کسب و کارهای اینترنتی پیش بینی شده است در قالب تکالیفی برای دستگاه‌های مختلف در قالب این آیین نامه ابلاغ شده است.

تسهیلاتی همچون امکانات متنوع پرداخت، فراهم کردن زیرساخت‌های سخت افزاری، برخورداری از مزایای استقرار در پارک‌های علم و فناوری، تبلیغ در سازمان صدا و سیما و … در این آیین نامه پیش بینی شده است.

مسئولیت پیگیری و کمیته نظارتی که در راستای اجرای آیین‌نامه حمایتی دولت از کسب و کارهای حوزه اقتصاد دیجیتال ابلاغ شده است به عهده چند وزارتخانه شامل وزارت ارتباطات، اقتصاد و صمت است.

آمار کسب و کارها روی سکوهای بومی ۲ برابر شد

حال با گذشت بیش از یک سال از زمان ابلاغ آیین نامه، پیگیری خبرنگار مهر از آخرین وضعیت اجرای مفاد آن توسط دستگاه‌ها و نهادهای اجرای کشور تا پایان آبان ماه، حاکی از آن است که تعداد کسب و کارها بر روی سکوها از شهریور سال گذشته تا شهریور سال جاری از حدود ۴۸۰۰۰۰ کسب و کار به ۸۷۰۰۰۰ کسب و کار افزایش یافته است. برخی از دستگاه‌ها به تکالیف خود در حمایت از سکوهای داخلی عمل نکرده‌اند.

همچنین به منظور ارائه پیشرفت آیین نامه حمایت از سکوها و کسب و کارهای اقتصاد دیجیتال به طور کلی حدود ۳۳ جلسه پیگیری بین دستگاه‌ها شامل وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بانک مرکزی، شرکت پست و همچنین جلسات کارگروه نظارت ماده ۱۴ و جلسات عمومی با نمایندگان تمام دستگاه‌های دارای تکلیف برگزار شد.

جزییات اجرا و عدم اجرای تکالیف دستگاه‌ها و نهادهای اجرایی در قبال آیین نامه حمایت از سکوهای اقتصاد دیجیتال به شرح زیر است:

کارنامه نهادها و دستگاه‌های اجرایی

بانک مرکزی

بانک مرکزی در بخش خدمات متنوع پرداخت مربوط به بند یک ماده ۲ آیین نامه برای فراهم شدن امکان راه اندازی «حساب امانی» در سکوهای مشمول تکلیف خود را در خصوص «وضعیت از نظر دستگاه» انجام نداده اما تکلیف خود را در خصوص «وضعیت از نظر سکوهای مشمول» انجام داده است و این تکلیف از نظر تحقق از دیدگاه کاربر در برخی سکوها قابل مشاهده است.

همچنین بانک مرکزی در خصوص فراهم شدن امکان پرداخت مستقیم در سکوهای مشمول تکلیف خود را در خصوص وضعیت از نظر دستگاه و از نظر سکوهای مشمول انجام داده است و این تکلیف از نظر تحقق از دیدگاه کاربر در برخی سکوها قابل مشاهده است.

از سوی دیگر در خصوص فراهم شدن امکان راه اندازی کیف پول در سکوهای مشمول و فراهم کردن درگاه پرداخت برای سکوهای مشمول، بانک مرکزی تکلیف خود را در خصوص وضعیت از نظر دستگاه و از نظر سکوهای مشمول و همچنین از نظر تحقق از دیدگاه کاربر انجام داده است.

بانک مرکزی در خصوص ماده ۲ و تبصره ماده ۷ آیین نامه حمایت از سکوها و کسب و کارهای اقتصاد دیجیتال در بخش خدمات متنوع پرداخت تحت عنوان فراهم شدن امکان راه اندازی ریال رقمی در سکوهای مشمول و همچنین در خصوص قبول حساب کاربری افراد برای اعتبارسنجی مالی آنان در بانک‌ها، تکلیف خود را انجام داده است.

سازمان امور مالیاتی

سازمان امور مالیاتی در خصوص معافیت از تسلیم اظهارنامه و نگهداری اسناد و مدارک بابت درآمد حاصله در سکوهای مشمول داخلی تا میزان مقرر در ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم، همچنین در خصوص تعیین حداقل نرخ مالیات مقطوع کسب و کارهای مشمول به صورت پلکانی و همچنین قبول هزینه‌های راه اندازی و توسعه کسب و کار و سکوهای مشمول به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی بخشی از تکالیف خود را انجام داده است.

سازمان صدا و سیما

سازمان صداوسیما در بخش حمایت تبلیغاتی از سکوها و کسب و کارهای مشمول مربوط به ماده ۳ آیین نامه در خصوص ممنوعیت تبلیغ سکوهای مشابه خارجی در برنامه‌های این سازمان، تکلیف خود را از نظر دستگاه و سکوهای مشمول انجام داده است اما در خصوص تبلیغ و معرفی به مدت ۶ ماه و تبلیغ و معرفی سکوهای مشمول بر اساس تعرفه فرهنگی تکالیف آیین نامه را انجام نداده است.

سازمان صدا و سیما همچنین در بخش حمایت تبلیغاتی از سکوها و کسب و کارهای مشمول مربوط به جز ب بند سه ماده ۳ در خصوص انتقال کلیه تعاملات سازمان صداوسیما با مردم به سکوهای داخلی تکلیف خود را از نظر دستگاه و از نظر تحقق از دیدگاه کاربر انجام داده است.

همچنین در جز پ بند سه ماده ۳ این بخش در خصوص برنامه سازی برای معرفی به عموم مردم و مخاطبین تخصصی موفق به انجام تکلیف خود نشده است.

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش حمایت تبلیغاتی از سکوها و کسب و کارهای مشمول مربوط به بند پنج ماده ۳ در خصوص استفاده از ظرفیت کانون‌های تبلیغاتی و پیامک تبلیغاتی تکلیف خود را انجام داده است.

همچنین در ماده ۱۲ همین بخش با موضوع ایجاد امکان استعلام و صحت‌سنجی تولیدکنندگان محتوا که در سکوهای داخلی فعالیت می‌کنند، تکلیف از نظر دستگاه، سکوهای مشمول و از نظر تحقق از دیگاه کاربر انجام نشده است.

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در بخش خدمات پستی مربوط به ماده ۴ این آیین نامه در خصوص تخفیف پستی تکلیف خود را از نظر دستگاه و سکوهای مشمول انجام داده است.

همچنین در بخش تأمین منابع برای تجهیزات مورد نیاز سکوهای مشمول مربوط به تبصره ماده ۵ این آیین نامه در خصوص ارائه زیرساخت برای راه اندازی اولیه سکوها تکالیف خود را انجام داده است.

وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین در بخش تسهیل استقرار سکوهای مشمول در پارک‌های علم و فناوری مربوط به ماده ۸ این آیین نامه در خصوص پذیرش و استقرار دفاتر و شعب در پارک‌های علم و فناوری تکلیف خود را از نظر دستگاه انجام داده است اما این تکلیف از نظر سکوهای مشمول انجام نشده است.

این وزارت همچنین در بخش ارائه خدمات دولتی در سکوهای مشمول مربوط به ماده ۱۳ این آیین نامه در خصوص فراهم کردن امکان ارائه خدمات استقرار یافته در پنجره ملی خدمات دولت هوشمند برای سکوهای داخلی تکلیف خود را انجام داده است.

همچنین بخشی از تکلیف مربوط به اعطای وام به کسب و کارها در خصوص ثبت نام متقاضیان و ارائه تسهیلات انجام شده است.

وزارت امور اقتصاد و دارایی

وزارت امور اقتصادی و دارایی در بخش اعتبار بخشی به کسب و کارها و کاربران مربوط به بند یک ماده ۹ این آیین نامه در خصوص اعطای نشان ویژه کسب وکار در سکو به کسب و کارهای احراز هویت شده تکلیف خود را در خصوص وضعیت از نظر دستگاه انجام داده است اما وضعیت این تکلیف از نظر سکوهای مشمول و تحقق از دیدگاه کاربر انجام نشده است.

همچنین بخشی از تکلیف این وزارتخانه در خصوص «تسهیل مجوز به کسب و کارها» در حال انجام است و بخشی دیگر هنوز اجرایی نشده است.

وزارت امور اقتصادی و دارایی در بخش تسهیلات بانکی مربوط به ماده ۷ این آیین نامه در خصوص ارائه تسهیلات به کسب‌وکارهایی که فعالیت خود را از سکوهای خارجی به سکوهای مشمول منتقل کنند، تکلیف خود را از نظر دستگاه انجام داده است اما این تکلیف از نظر سکوهای مشمول و تحقق از دیدگاه کاربر انجام نشده است.