اوپنایآی در دادگاه محکوم میشود؟
دنیای اقتصاد: اوایل ماه جاری روزنامه نیویورکتایمز با هدف جلوگیری از آنچه نقض قانون مالکیت معنوی توصیف کرده بود، از شرکتهای اوپنایآی و مایکروسافت به دلیل استفاده از مقالات این روزنامه برای آموزش ابزارهای هوش مصنوعی شکایت کرد. این روزنامه مدعی شد که نقض حقوق معنوی مطالب نیویورکتایمز ممکن است میلیاردها دلار ارزش داشته باشد.
حال اما شرکت اوپنایآی، سازنده چت جیپیتی، اعلام کرد که این نشریه تمام ماجرا را تعریف نکرده است. آنطور که این شرکت مدعی شده، نیویورکتایمز با دستکاری پرامپتهای چتجیپیتی، این چتبات را به گونهای دستکاری کرده است تا تنها گزیدهای از مقالات را در برگیرد. با این همه، طی مدت اخیر تعداد شکایتها از شرکت اوپنایآی به دلیل نقض قانون مالکیت معنوی افزایش یافته است و آنطور که کارشناسان حوزه فناوری میگویند اگر نیویورکتایمز بتواند ثابت کند که چت جیپیتی قوانین کپیرایت را نقض کرده، پرونده قدرتمندی علیه این شرکت تشکیل میشود.
ضرر میلیارد دلاری برای نیویورکتایمز
اوایل ماه جاری روزنامه نیویورکتایمز با هدف جلوگیری از آنچه نقض قانون مالکیت معنوی توصیف کرد، از شرکتهای «اوپنایآی» و «مایکروسافت» به دلیل استفاده از مقالات این روزنامه برای آموزش ابزارهای هوش مصنوعیشان شکایت کرد. البته زمزمه این شکایت از مدتها پیش به گوش میرسید. اواسط تابستان بود که چند منبع آگاه مدعی شدند این روزنامه از اینکه اوپنایآی برای استفاده از محتوای آن مبلغی پرداخت نمیکند، ناراضی است و بیم آن دارد که چتبات مذکور با فراهم کردن پاسخهایی براساس گزارشهای آن، ترافیک آنلاین نشریه را کاهش دهد.
نیویورکتایمز و اوپنایآی چند هفته برای دستیابی به یک توافق مشغول مذاکره بودند، اما مذاکراتشان به نتیجه نرسید و حالا این نشریه شکایت خود را علیه اوپنایآی ثبت کرده است. به این ترتیب شکایت نیویورکتایمز نیز به سایر شکایات نویسندگان و ناشران از اوپنایآی اضافه شده است که تلاش میکنند استفاده اوپنایآی از محتواهایشان را که مشمول قانون مالکیت معنوی میشود، متوقف کنند. آنطور که این روزنامه مدعی شده است، نقض حقوق معنوی مطالب نیویورکتایمز میلیاردها دلار ارزش دارد. نیویورکتایمز در شکایت خود که به دادگاه فدرال شعبه منهتن در نیویورک ارائه کرده، اعلام کرده است که شرکتهای اوپنایآی و مایکروسافت به روش غیرقانونی و با استفاده از مضامین نوشتاری این روزنامه در حال توسعه ابزارهای هوش مصنوعی هستند که با این روزنامه رقابت میکند و ادامه فعالیت آن را به خطر انداخته است. البته روزنامه نیویورکتایمز در شکایت خود رقم دقیقی برای غرامت مالی ذکر نکرده است. اما در این شکایت آمده است که هدف این شکایت وادار کردن شرکت اوپنایآی به پاسخگویی در قبال میلیاردها دلار زیانی است که از طریق نسخهبرداری غیرقانونی از محتواهای با ارزش و منحصربهفرد به این روزنامه وارد شده است. در بخش دیگری از این شکایت عنوان شده است که مایکروسافت و اوپنایآی قصد دارند بهطور رایگان از سرمایهگذاری عظیم نیویورکتایمز در عرصه روزنامهنگاری و خبرنگاری برای محصولاتی استفاده کنند که برای تولید آنها نه اجازه میگیرند و نه هزینهای میپردازند.
البته روزنامه نیویورکتایمز تاکید کرده است که هیچگاه برای استفاده از محتواهای خود با این دو شرکت توافق نکرده است. این نشریه نگران آن است که اگر کاربران بتوانند براساس گزارشهایش از چت جیپیتی پاسخ دریافت کنند، انگیزه کمتری برای بازدید از وبسایت و خواندن مقالاتش خواهند داشت. در نتیجه این امر به درآمد و شهرت این روزنامه آسیب خواهد زد. این شکایت حالا نشاندهنده آن است که مذاکرات نیویورکتایمز با شرکتهای مایکروسافت و اوپنایآی با شکست مواجه شده است.
چتبات فریب خورده
با این همه سازنده چتجیپیتی که هدف این شکایت قرار گرفته، اعلام کرده که نیویورکتایمز بخشی از داستان را پنهان کرده است. آنطور که خبرگزاری ورج گزارش داده است، اوپنایآی نسبت به این شکایت واکنش نشان داده و اعلام کرده است که نیویورکتایمز با دستکاری پرامپتهای چتجیپیتی این چتبات را به گونهای دستکاری کرده تا گزیدهای از مقالات را در برگیرد. این شرکت در پست وبلاگی خود آورده است که نیویورکتایمز تمام ماجرا را تعریف نکرده است. این روزنامه مدعی است که چتجیپیتی گزیدهای از مقالات آنها را به صورت کلمه به کلمه بازتولید میکند. اما اوپنایآی میگوید آنها با پرامپتهای خاص این چتبات را برای انجام چنین کاری فریب دادهاند و حتی هنگام استفاده از پرامپت هم مدلهای این شرکت معمولا به گونهای که نیویورکتایمز بیان میکند، عمل نمیکنند که نشان میدهد آنها یا دستوری برای بازگویی طوطیوار ارائه کردهاند یا مثالهای خود را از بین نمونههای بسیار انتخاب کردهاند. اوپنایآی مدعی شده است که همیشه در تلاش بوده تا بازگویی و کپیبرداری کلمه به کلمه را در مدلهای زبانی خود کاهش دهد و نیویورکتایمز هم نمونهای از مطالب بازتولید مطرح شده در شکایت را در اختیار آنها قرار نداده است. این شرکت همچنین اظهار کرده که قابلیتی به نام Browse را که باعث میشد این چتبات ناخواسته محتوایی را بازتولید کند، حذف کرده است. با تمام اینها شرکت خلق کننده چتجیپیتی معتقد است که مدلهای زبانی برای یادگیری و حل مسالههای جدید باید به دانش بشری دسترسی داشته باشند و با اینکه این شرکت به حق مالکیت محتوای دارای حق کپیرایت احترام میگذارد، اما معتقد است که آموزش هوش مصنوعی با استفاده از دادههای موجود در اینترنت، استفادهای منصفانه است. این شرکت در اوت ۲۰۲۳ و حدود یک سال پس از عرضه چت جیپیتی اعلام کرد که وبسایتها از این پس میتوانند دسترسی به دادههای خود را مسدود کنند. این شرکت اخیرا استدلال مشابهی را در مجلس اعیان بریتانیا نیز مطرح و ادعا کرد که هیچ سیستم هوش مصنوعی مانند چت جیپیتی نمیتواند بدون دسترسی به محتوای دارای حق چاپ ساخته شود. در این گزارش آمده است که ابزارهای هوش مصنوعی باید دارای آثار دارای حق تکثیر باشند تا تنوع کامل و وسعت هوش و تجربه انسان را نشان دهند.
با این همه اوپنایآی اعلام کرد که همچنان امیدوار است بتواند به مذاکراتش با نیویورکتایمز برای همکاری ادامه دهد. این شرکت اظهار کرده است: «ما به مشارکت سازنده با نیویورکتایمز امیدوار هستیم و به تاریخچه طولانی آن احترام میگذاریم.» با وجود شکایت نیویورکتایمز، اوپنایآی در حال مذاکره با ناشران است. در گزارش اینفورمیشن آمده است که این شرکت بین یک تا پنج میلیون دلار در سال را برای محتوای این نشریات در نظر گرفته است.
شرکتهای رسانهای، به خصوص مطبوعات، در سالهای اخیر تحت فشار شدید مهاجرت مخاطبان به سوی پلتفرمهای آنلاین بودهاند؛ ولی به نظر میرسد که تهدید فناوری هوش مصنوعی جدیتر از وضعیت سالهای اخیر باشد. با این حال طراحان و سازندگان ابزارهای هوش مصنوعی برای آموزش باتهای مکالمهشان از تمام محتواهای موجود در شبکه جهانی اینترنت از جمله مقالات و گزارشهای رسانهای و روزنامهها استفاده میکنند. مایکروسافت مهمترین حامی فنی و سختافزاری شرکت اوپنایآی است و به این شرکت اجازه میدهد برای جمعآوری دادهها از ابررایانههای مایکروسافت استفاده کند. شرکت فناوری دیجیتال ردمون (redmon) نیز که از سال ۲۰۱۹ تاکنون میلیاردها دلار در اوپنایآی سرمایهگذاری کرده، یکی از حامیان مهم این شرکت است. با این حال تعداد شکایتها از شرکت اوپنایآی به دلیل نقض قانون مالکیت معنوی افزایش یافته است. بسیاری از نویسندگان به دلیل کپیبرداری بدون اجازه از متن کتابهای خود جهت آموزش ابزارهای هوش مصنوعی از این شرکت شکایت کردهاند. در ماه ژوئن سال ۲۰۲۳ بیش از چهار هزار نویسنده از کشورهای مختلف در یک نامه مشترک و سرگشاده خطاب به روسای شرکتهای تولیدکننده هوش مصنوعی از جمله اوپنایآی، گوگل، مایکروسافت و متا آنها را به سوءاستفاده غیرقانونی از آثار خود متهم کردند. حال باید دید که اوپنایآی برای رشد هوش مصنوعی خود با وجود این شکایتها، چه سازوکاری را در نظر میگیرد.