رییس سازمان فضایی ایران با بیان اینکه ماهواره بومی «ثریا» یک ماهواره تحقیقاتی است که مهم‌ترین ماموریت آن صحت‌سنجی عملکرد ماهواره‌بر «قائم ۱۰۰» است، گفت: ماهواره بر قائم ۱۲۰ نیز نیز در حال طراحی و ساخت است که پیشرفت آن به سرعت طی می‌شود.

روز شنبه ۳۰ دی‌ماه ماهواره ایرانی «ثریا» از سری ماهواره‌های تحقیقاتی ساخت پژوهشگاه فضایی ایران با ماهواره‌بر «قائم ۱۰۰» که حاصل تلاش نخبگان و دانشمندان نیروی هوافضای سپاه است، سفر خود به مدار ۷۵۰ کیلومتری زمین با موفقیت پشت‌ سر گذاشت تا یک رکورد تازه در حوزه قرار گرفتن ماهواره ایرانی در ارتفاع جدید را به ثبت برساند.

با پرتاب موفقیت آمیز این ماهواره تحقیقاتی بسیاری از زیرسیستم‌های توسعه یافته، توسط پژوهشگاه فضایی ایران نیز در شرایط تست مداری قرار می‌گیرند و راه برای توسعه سریع صنعت فضایی بومی ایران هموارتر می‌شود. ضمن اینکه این پرتاب قدمی مهم در راستای افزایش توانمندی تزریق ماهواره در مدارهای بالاتر محسوب می‌شود.

به واسطه پرتاب موفقیت‌آمیز این ماهواره که روز گذشته (یکم بهمن ماه) بنابر اعلام عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، نخستین سیگنال‌های ماهواره ایرانی «ثریا» توسط ایستگاه‌های زمینی دریافت شد و ایران توانست با کمک متخصصان خود، ‌ ماهواره را در مدار۷۵۰ کیلومتری زمین تزریق کند.

«حسن سالاریه» درباره پرتاب موفقیت آمیز ماهواره ثریا با ماهواره‌بر قائم ۱۰۰، اظهار کرد: مهم‌ترین ماموریت‌ در نظر گرفته شده برای این ماهواره تحقیقاتی، صحت‌سنجی عملکرد ماهواره‌بر است.

وی افزود: از دیگر مأموریت‌های این ماهواره می‌توان به آزمون عملکرد تعیین موقعیت ماهواره در مدار با تکیه برگیرنده جی پی اس فضایی بومی، آزمون عملکرد مکانیزم فضایی و رهایش آرایه‌های خورشیدی در مدار و محاسبه سرعت آن و تکرار کل فرایند با بهره‌گیری از تجهیزات فضایی بومی، آزمون عملکرد مجموعه تولید، تبدیل و توزیع توان در مدار با صفحات خورشیدی و بردهای بومی، آزمون عملکرد ماهواره در مدار به هنگام جدایش با بهره‌گیری از حسگرهای بومی و آزمون عملکرد تجهیزات مخابراتی در ارسال داده‌های وضعیت ماهواره و دریافت دستورات از زمین اشاره کرد.

قابلیت‌های ماهواره‌بر قائم ۱۰۰

معاون وزیر ارتباطات گفت: ماهواره «ثریا» محصول تحقیقانی پژوهشگاه فضایی ایران از سری ماهواره‌های SRI است که طراحی، ساخت و آزمون آن در سال‌های گذشته انجام شده بود، اما با توجه به ضرورت تست و عملکرد صحیح پرتابگر و ضرورت تست برخی تجهیزات و زیر سیستم های ساخته شده در پژوهشگاه در بازه زمانی آبان ۱۴۰۱ تا آبان ۱۴۰۲، بازطراحی، راه‌اندازی و تست های آن مجددا تکرار شد تا به عنوان یک محموله تحقیقاتی برای صحت‌سنجی عملکرد پرتابگر قائم و برخی فناوری‌های ماهواره مورد استفاده قرار گیرد.

سالاریه درباره قابلیت‌های ماهواره‌بر «قائم ۱۰۰»، تاکید کرد: در ماهواره‌بر قائم مرحله اول در مقایسه با ماهواره بر قاصد از موتور سوخت جامد موسوم به موتور “رافع” استفاده شده است که قابلیت حمل محموله را از حداکثر ۵۰ کیلوگرم برای مدار ۵۰۰ کیلومتر به حدود ۱۰۰ کیلوگرم ارتقا داده است.

وی ادامه داد: همچنین در موتور مرحله اول از بالک‌های پایدار کننده استفاده شده که در طول پرواز از پایداری بهتری برخوردار خواهد شد. با این پرتاب فناوری موتور رافع و پرتابگر قائم تثبیت شده است. از ویژگی های مهم این ماهواره بر وجود مکانیزم کنترل‌تر به روش نازل متحرک است که در دنیا از فناوری های جدید محسوب می‌شود.

رییس سازمان فضایی درباره اینکه چه زمانی ماهواره‌بر قائم به تثبیت خواهد رسید، پاسخ داد: چند پرتاب مداری دیگر برای قائم ۱۰۰ جهت کسب قابلیت اطمینان و تکرار پذیری لازم داریم که توسط ماهواره‌های تحقیقاتی و عملیاتی دیگری در ماه های آینده انجام خواهد شد.

سالاریه گفت: با تثبیت این پرتابگر، می‌توان از آن به عنوان یک ماهواره بر عملیاتی- تجاری استفاده کرد. در همین زمان مرحله بعدی در تحقیق و توسعه ماهواره بر های سوخت جامد یعنی ماهواره بر قائم ۱۰۵ در حال طی شدن است که پرتاب آن برای سال آینده برنامه ریزی شده است.

ماهواره بر قائم ۱۲۰ در حال طراحی و ساخت است

معاون وزیرارتباطات خبر داد: همچنین ماهواره بر قائم ۱۲۰ که می‌تواند یک محموله مخابراتی سبک را به مدار زمین آهنگ حمل کند، نیز در حال طراحی است و به سرعت این پروژه در حال پیشرفت است.

وی درباره وضعیت ایران در حوزه ماهواره‌برهای‌بومی گفت: پرتاب اخیر در راستای توسعه خانواده ماهواره‌برهای قائم توسط نیروی هوافضای سپاه انجام شد. توسعه سری ماهواره‌برهای قائم جهت دستیابی به یک پرتابگر تمام سوخت جامد برای دستیابی به مدار زمین آهنگ برنامه‌ریزی شده است.

رییس سازمان فضایی درباره اقدامات دولت سیزدهم درحوزه دستیابی به مدارهای بالاتر، بیان کرد: در دولت سیزدهم اقدامات زیادی در حوزه دستیابی به مدارهای بالاتر انجام و پیگیری شده که می‌توان به تشکیل شورای عالی فضایی و تصویب نقشه راه فضایی کشور جهت دستیابی به مدار زمین آهنگ اشاره کرد که در ذیل آن پروژه‌های مهمی نظیر پرتابگر سریر و بلوک انتقال مداری سامان ۲ را می‌توان نام برد.

پرتاب آزمایشی ماهواره بر بومی سیمرغ در آینده نزدیک

سالاریه گفت: اکنون ساخت مدل کیفی و پروازی سامانه بلوک انتقال مداری سامان۱ با قابلیت انتقال محموله ۵٠ کیلوگرمی از ارتفاع ۴۰۰ کیلومتر به مدار بیضوی ۴۰۰ تا ۷ هزار کیلومتر به اتمام رسیده است و آزمون‌های کارکردی و محیطی آن تا پایان سال به اتمام خواهد رسید.

وی گفت: ماهواره بر سیمرغ بهینه نیز توسط وزارت دفاع ساخته شده و پرتاب آزمایشی نمونه اول آن در آینده نزدیک انجام خواهد شد.

معاون وزیر ارتباطات اعلام کرد: بلوک انتقال مداری سامان ٢ نیز گامی دیگر در خصوص دستیابی به مدارهای بالای فضا است که قابلیت انتقال مداری از مدار پایین به مدار ۳۶ هزار کیلومتری زمین را دارد. طراحی مفهومی این سامانه به اتمام رسیده و طراحی اولیه تا پایان سال نهایی می‌شود که اقدامات جهت ساخت موتورها d ارتفاع بالا آغاز شده است.