دلیل اعطای اینترنت آزاد به پارک فناوری پردیس چیست؟
اینترنت آزاد، رفع تعهد ارزی و حمایتهای ویژه در خصوص ایجاد منطقه بینالمللی نوآوری ایران از وظایف وزارت ارتباطات است که به منطقه نوآوری اعطا کند؛ اما این تسهیلات فقط برای پارک فناوری پردیس است و هیچکدام از پارکهای فناوری در کشور از این امکانات برخوردار نیستند. رئیس پارک فناوری پردیس معتقد است که در همه جای دنیا این اتفاق میافتد و در کشورهای دیگر هم یک منطقه ویژه با کارکردهای خاص و بینالمللی ایجاد میشود که مزایای خاص برای شرکتهای بینالمللی و سرمایهگذاران بینالمللی در آنجا تعریف میشود. اما روشن نیست که چرا سایر پارکهای فناوری از حداقلهای حمایتها هم برخوردار نیستند.
در مصوبه ایجاد منطقه بینالمللی نوآوری ایران، وزارت ارتباطات موظف شده است تا نسبت به تدوین و ارائه پیشنهاد لازم به کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه برای اخذ مجوز جهت رفع فیلترینگ یا تغییر دسترسیها و دسترسی به اینترنت پرسرعت و تامین اینترنت پایدار برای توسعه و بهبود واحدهای فناور منطقه تا پایان سال ۱۴۰۳ اقدام کند.
یکی از نکاتی که در این مصوبه جلب توجه میکند، برخورداری منطقه بینالمللی نوآوری ایران یعنی پارک فناوری پردیس از امکانات ویژه است اما سایر پارکهای فناوری از هیچکدام از این امکانات و تسهیلات برخوردار نیستند.
در همین خصوص مهدی صفارینیا، رئیس پارک فناوری پردیس با اشاره به تفاوتی که بین پارک فناوری پردیس و سایر پارکهای فناوری است، گفت: تفاوت پارک فناوری پردیس در این بوده است که با نظر رئیسجمهور شهید، قرار بر این شد پارک با توجه به ظرفیتهایی که دارد، به منطقه بینالمللی نوآوری ایران تبدیل شود و مزایای ویژهای به عنوان منطقه بینالمللی برای آن در نظر گرفته شود.
صفارینیا با تاکید بر اینکه در همه جای دنیا این تسهیلات به یک مرکز فناوری تعلق میگیرد اضافه کرد: در همه جای دنیا این اتفاق میافتد و در کشورهای دیگر هم یک منطقه ویژه و محدوده فناوری با کارکردهای خاص و بینالمللی ایجاد میشود که مزایای خاص برای شرکتهای بینالمللی و سرمایهگذاران بینالمللی در آنجا تعریف میشود و بقیه پارکهای فناوری هم به فعالیت خود ادامه میدهند.
به گفته رئیس پارک فناوری پردیس، ۸۰ درصد کل فروش پارکهای کشور در پارک فناوری پردیس است و براساس آمارها پارک فناوری پردیس در بین پارکهای دیگر کشور پیشگام بوده است، این اتفاق برای پارک فناوری پردیس و با دستور رئیسجمهور شهید اتفاق افتاده است.
یکی دیگر از موارد این مصوبه، تعداد بالای وزارتخانهها و سازمانها برای اجرای این مصوبات است. تصویبنامه هیات وزیران به پیشنهاد مشترک معاونت علمی و مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری به وزارتخانههای علوم، امور خارجه، نیرو، نفت، ارتباطات، صمت، راه و شهرسازی، بیمه مرکزی، بانک مرکزی، گمرک، سازمان ثبت اسناد و غیره ابلاغ شده است تا این وزاتخانهها مقررات لازم را برای منطقه بینالمللی نوآوری اجرایی کنند.
صفارینیا درباره ضمانت اجرایی این مصوبه توضیح داد: وقتی یک موضوعی مصوبه هیات وزیران میشود، این موضوع برای همه وزارتخانهها حکم ابلاغیه و دستور بالادستی را دارد که باید تابع آن باشد و بر اساس آن پیگیریها انجام بشود و وزارتخانه ها تکالیف خود درباره این مصوبه را انجام بدهند.
به صورت کلی در تعریف پارک علم و فناوری در اساسنامه پارکهای علم و فناوری اینطور آمده است که پارک علم و فناوری سازمانی است که به وسیله متخصصین حرفهای مدیریت میشود و هدف اصلی آن افزایش ثروت در جامعه از طریق ارتقا فرهنگ نوآوری و رقابت سازنده میان شرکتهای حاضر در پارک و موسسههای متکی بر علم و دانش است. برای دستیابی به این اهداف، یک پارک علمی، جریان دانش و فناوری را در میان دانشگاهها، موسسههای تحقیق و توسعه، شرکتهای خصوصی و بازار، مدیریت میکند و رشد شرکتهای متکی بر نوآوری را از طریق مراکز رشد تسهیل میکند. پارکها همچنین خدمات مناسب دیگری به همراه فضاهای کاری و تسهیلات با کیفیت بالا فراهم میکنند. اما این تعریف برای تمامی پارکهای فناوری آمده است و در هیچ کجا ذکر نشده است که این خدمات باید به پارک فناوری خاصی تعلق بگیرد.
ارائه خدماتی مثل اینترنت آزاد، از مواردی است که باید به عنوان حق طبیعی هر شهروند باشد اما در این شرایط تنها یک پارک فناوری از چنین خدماتی برخودار است.
تبعیض بین پارکهای فناوری
درحال حاضر حدود ۶ هزار و ۵۰۰ شرکت در بیش از ۴۰ پارک علم و فناوری و ۱۹۵ مرکز رشد در ایران فعالیت میکنند. پارک علم و فناوری خراسان، شیخبهایی و پارک فناوری پردیس بهعنوان سه پارک بزرگ علم و فناوری کشور شناخته میشوند. این سه پارک به ترتیب در سه شهر مشهد، اصفهان و تهران واقع شدهاند؛ اما به غیر پارک فناوری پردیس، هیچکدام از این پارکها مورد حمایت اینچنینی دولت نیستند.
براساس دادههای آماری یونسکو، در دو کشور ژاپن و چین به ترتیب ۱۱۱ و ۱۰۰ پارک علم و فناوری بزرگ مستقر است. پس از این دو کشور، ایران با استقرار ۴۳ پارک علم و فناوری بزرگ و کوچک در جایگاه سوم قرار گرفته است؛ این موضوع نشاندهنده اهمیت این حوزه است. اما چالشهای این حوزه و تبعیضهای موجود در پارکهای فناوری ایران کم نیست. همچنین اعطای تسهیلات ویژی به یک پارک فناوری در کشور باعث ایجاد فضای مرکز-پیرامون و به حاشیه رفتن سایر پارکها است.