میترا جلیلی – ایران: اینترنت و فضای مجازی، آنچنان با زندگی مردم گره خورده که حداقل یکی از وعده‌های انتخاباتی برخی از کاندیداهای چهاردهمین دوره ریاست جمهوری، به رفع فیلترینگ، افزایش سرعت اینترنت و رجیستری آیفون مربوط می‌شد. حالا در 100 روزگی دولت چهاردهم، نگاهی به کارنامه دولت چهاردهم نشان می‌دهد رئیس‌جمهور بر سر وعده‌های خود برای افزایش رضایتمندی مردم باقی مانده است و کارشناسان هم آن را قابل دفاع می دانند.

راهبرد رفع فیلترینگ، نقطه قوت دولت
رفع فیلترینگ یکی از دغدغه‌های اصلی شخص رئیس‌جمهور و وزیر ارتباطات بوده و نمود آن را نیز می‌توان در آخرین جلسه شورای عالی فضای مجازی و دستور مستقیم برای تشکیل یک کارگروه ویژه مشاهده کرد. «حمید بهنگار»، رئیس انجمن فاوای استان تهران، درگفت‌و‌گو با «ایران»، تسهیل دسترسی مردم به فضای مجازی را اولویت رئیس‌جمهور و وزیر ارتباطات دانست و یادآورشد: آنها به خوبی می‌دانند اهداف قانونگذار و مجریان از فیلتر فضای مجازی، محقق نشده و حتی اثر معکوس هم داشته است. آسان‌سازی دسترسی به فضای مجازی، در تولید ناخالص داخلی کشور اثرگذار است و پیش‌بینی می‌شود تسهیل‌دسترسی به فضای اینترنت به خودی خود، نرخ اقتصاد دیجیتال را تا ۲درصد بهبود بخشد. فرهاد طهماسبی، نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس هم تلاش برای رفع فیلترینگ و استفاده از خرد جمعی فعالان حوزه فاوا را یکی از دستاوردهای دولت چهاردهم و وزارت ارتباطات دانست.
وی به «ایران» گفت: اراده شخص رئیس‌جمهور بر این است که با تصمیم‌گیران در حوزه اینترنت همفکری داشته باشد و با تعامل مناسب، توافقی برای رفع فیلترینگ ایجاد شود که بی‌شک این گام‌ها تاکنون به نفع مردم بوده است.

دیپلماسی فناوری
وزیر ارتباطات در مدت 100 روز سکانداری این وزارتخانه، نگاه ویژه‌ای به دیپلماسی فناورانه و ارتباط فناورانه با سایر کشورها داشته است. سفر 5 روزه وزیر ارتباطات و هیأت همراه به امریکای لاتین و حضور در دو کشور ونزوئلا و کوبا نیز در این راستا بوده است. به گفته ستار هاشمی، انعقاد بیش از ۴۰ میلیون دلار حجم قرارداد‌ در این دو کشور، شروع موفقی قلمداد می‌شود و می‌تواند زمینه همکاری شرکت‌های خصوصی ایران با این دو کشور را فراهم کند. در این سفر، زمینی به مساحت ۱۶ هزار مترمربع در منطقه ویژه اقتصادی ونزوئلا دراختیار شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی به‌منظور تولید فیبر نوری قرار گرفت. همچنین قرارداد‌هایی برای صادرات تجهیزات مخابراتی به‌منظور پوشش اینترنت درون‌شهری ونزوئلا منعقد شد که می‌تواند زمینه‌ساز صادرات تجهیزات ایرانی و همچنین خدمات مهندسی کشور باشد.

رفع ممنوعیت واردات آیفون
رفع ممنوعیت واردات آیفون، یکی دیگر از دستاوردهای موفق دولت و وزارت ارتباطات به شمار می‌رود چراکه به اعتقاد بسیاری، این موضوع زمینه دسترسی مردم به تکنولوژی‌های جدید را فراهم می‌کند. برخی از کارشناسان معتقدند قاچاق آیفون در عمل طرح رجیستری را شکست داد وعلاوه بر ایجاد یک بازار بزرگ قاچاق، مانع تحقق بخشی از درآمد دولت هم شد که اکنون این مشکل رو به حل شدن است. مهدی اسدی، رئیس انجمن موبایل ایران در این باره گفت: طبق آمار انجمن تلفن همراه، تبلت و لوازم جانبی ایران، در سال ۱۴۰۲ حدود ۵۰۰ میلیون دلار آیفون ۱۴ و ۱۵ به‌صورت غیررسمی وارد کشور و ارز آن هم به‌شکل غیررسمی با حساب‌های یک‌بارمصرف، خارج شده است. دولت از واردات آیفون ۱۳ حدود 3 تا 4‌هزار میلیارد تومان درآمد داشته و واردات رسمی آیفون‌های بالاتر از 14 هم می‌تواند به این درآمدزایی کمک کند. جواد حسینی کیا عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس هم در گفت‌و‌گو با «ایران»، حل مشکل رجیستری آیفون را یکی از دستاوردهای دولت و وزارت ارتباطات دانست و گفت: این تدبیر را می‌توان نقطه قوت دولت چهاردهم ضروری است.

سیاست افزایش کیفیت اینترنت
رئیس سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور در گفت‌و‌گو با «ایران» هم، از اقدامات کلیدی وزارت ارتباطات را که تقریباً از نخستین روز کاری وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با جدیت در دستور کار بوده، بررسی وضعیت فیلترینگ و سرعت و کیفیت اینترنت است و این دو مقوله مهم برای توسعه کسب‌وکارهای حوزه اقتصاد دیجیتال و رضایتمندی کاربران ضروری است.
«علی حکیم جوادی» که حالا دیگر عضو کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز هست، یکی از تلاش‌های دولت و وزارت ارتباطات برای حل مشکل سرعت اینترنت در این 100 روز را تشکیل یک تیم ویژه در بحث آسیب‌شناسی چالش‌های شبکه و کیفیت ارتباطات و همچنین ایجاد تیم جدیدی در سازمان تنظیم مقررات با دو هدف بررسی میزان مصرف اینترنت و واقعی بودن آن و همچنین پوشش و کیفیت اینترنت در روستاها دانست؛ موضوعی که شاید در این مدت کوتاه نمود چندانی نداشته باشد ولی قطعاً در آینده نزدیک، زمینه ساز افزایش کیفیت اینترنت خواهد شد.

عدالت ارتباطی در روستاها
یکی از بخش‌های مورد تأکید وزارت ارتباطات در 100روز گذشته، رفع شکاف دیجیتال و برقراری عدالت ارتباطی در سراسر کشور بوده است. در دولت چهاردهم، بعد از احصای وضعیت روستاهای بدون ارتباطات یا دارای ارتباطات بی‌کیفیت، برنامه‌ریزی مدونی برای ارتقای فناوری یا احداث سایت‌های جدید روستایی در دستور کار قرار گرفته است. ازسوی دیگر ردپای توسعه اینترنت روستایی را می‌توان در رسیدگی به درخواست‌های مردمی ثبت شده در سایت«کارزار» دانست که بیش از 4سال بدون پاسخ مانده بود. روابط عمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دراین باره اعلام کرد: در بازه زمانی دی 1399 تا شهریور 1403، تعداد 136 کارزار در حوزه اینترنت روستایی با بیش از 40 هزار امضا از سوی مردم و فعالان محلی به ثبت رسیده و از آغاز فعالیت دولت چهاردهم تاکنون در مجموع به ۹۶درصد از این درخواست‌ها رسیدگی و پاسخ مناسب داده شده است.

پرتاب دو ماهواره
پرتاب موفق ماهواره‌های ایرانی «کوثر و هدهد» با پرتابگر سایوز روسیه به مدار 500کیلومتری زمین به عنوان نخستین تلاش بخش خصوصی فضایی و دانش‌بنیان کشور برای تولید و پرتاب ماهواره به فضا نیز، یکی از دستاوردهای دولت چهاردهم و گامی جدی برای توسعه صنعت فضایی ایران محسوب می‌شود.طبق گزارش سازمان فضایی ایران، «کوثر»، ماهواره کشاورزی دقیق و نقشه‌برداری و «هدهد» در زمینه حمل‌و‌نقل و تدارکات و محیط زیست فعالیت دارد.

برش استانی دانش‌بنیان‌ها
توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان با اجرای مصوبه برش‌های استانی هم بخشی از تلاش‌های معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری محسوب می‌شود. به‌دنبال اجرای مصوبه برش‌های استانی عملاً با تسهیلات اعتبار مالیاتی به تقویت بنیه مالی صندوق‌های پژوهش و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان در استان‌ها کمک می‌شود.افتتاح فاز نخست مجتمع توسعه فناوری فولاد مبارکه و رونمایی از سه محصول دانش‌بنیان شرکت‌های دانش‌بنیان و همچنین رونمایی از داروی سلول‌درمانی «دستروسل» به‌منظور افزایش شانس بقای بیماران تحت پیوند مغز استخوان بخشی دیگر از دستاوردهای معاونت علمی ریاست‌جمهوری در دولت چهاردهم محسوب می‌شود.