وزارت ارتباطات، واردات موبایل به شکل ODM را به عنوان تولید داخلی در نظر می‌گیرد؛ رئیس انجمن موبایل معتقد است این نوع واردات، تولید داخل نیست و نباید حمایت‌هایی که برای تولیدکنندگان است به این نوع واردکنندگان اختصاص یابد. برخی از نهادهای دولتی مانند پدافند غیر عامل و ستاد تسهیل نیز با این طرح مخالف هستند.

مهدی اسدی، رئیس انجمن موبایل ایران در نشست خبری گفت: تولید موبایل خارج از کشور و درنظر گرفتن آن تحت عنوان تولید داخل کار غلطی است؛ زیرا این موضوع حقوق تولیدکننده را در نظر نمی‌گیرد و باعث خروج زیادی ارز از کشور می‌شود.

اسدی تاکید کرد که انجمن موبایل ایران با واردات به شکل ODM مخالف نیست، اما با در نظر گرفتن ODM تحت عنوان تولید داخل مخالف است. او گفت: در نظر گرفتن ODM به عنوان تولید داخل باعث انحصار و رانت ارزی می‌شود.

به گفته او، تولید موبایل با برند داخلی به شیوه برون‌سپاری تولید (ODM) در حاضر تنها از طریق کشور چین انجام می‌شود و با ۳ شرکت در سازوکاری غیرشفاف برای این کار قرارداد بسته شده است. از طرفی کارشناسان می‌گویند این سیستم‌عامل یک پوسته از اندروید است و یک شرکت خصوصی زیر نظر وزارت ارتباطات بابت هر مدل ۳۰ هزار دلار و بابت هر عدد موبایل ۳ درصد از سود را دریافت می‌کند.

رئیس انجمن موبایل اشاره کرد: در بخش دولتی مخالفان این موضوع پدافند غیرعامل است زیرا از جهت امنیت سایبری این موضوع چالش دارد. همچنین ستاد تسهیل و رفع موانع تولید نیز بارها مخالفتش را نسبت به این نوع واردات مطرح کرده است.

اسدی با اشاره به غیرشفاف بودن فرایند ODM در کشور ادامه داد: فرایند ODM هیچ وقت شفاف نبوده است و همیشه تصمیمات مربوط به آن پشت درب‌های بسته اتفاق افتاده است.

وزارت ارتباطات حامی طرح ODM
در ادامه نشست میثاق کرابی، دبیر انجمن تولیدکنندگان موبایل گفت: برای تولیدکنندگان سهمیه و سقف مشخصی وجود دارد اما در طرح ODM این موضوع مطرح نیست. همچنین زمان تخصیص ارز برای واردات ODM بسیار کمتر از واردات تولیدکنندگان است. وزارت ارتباطات نیز از این طرح حمایت می‌کند.

کرابی با انتقاد از برون‌سپاری تولید موبایل توضیح داد: نداشتن تعریف دقیق از موضوع تولید داخل باعث طرحی مانند ODM می‌شود. هدف از تولید تلفن همراه در داخل ایجاد ارزش افزوده در زنجیره تامین، انتقال فناوری‌ و کاهش وابستگی به تولیدات خارجی است اما با طرح ODM این اهداف محقق نمی‌شود.

دبیر انجمن تولیدکنندگان ادامه داد: درباره ODM گفته می‌شود که هدف از آن، تولید سیستم‌عامل بومی است؛ اما موضوع سیستم‌عامل بسیار پیچیده‌ است. نوشتن سیستم عامل بر پایه سیستم‌عامل دیگر، پروژه‌ای شکست‌خورده است و اینکه از ابتدا سیستم عامل بنویسیم نیز رد شده است. ارزش‌افزوده در زنجیره داخل کاهش وابستگی و ایجاد اشتغال از دلایل تولید موبایل است؛ به همین دلیل تولید موبایل در خارج و واردات آن کاملا غلط است.

طبق گفته کرابی، سازمان پدافند غیر عامل با این موضوع مشخصا مخالف است زیرا موبایل به صورت کالای کامل وارد می‌شود و ماژول‌های امنیتی در موضوع ساخت ODM درنظر گرفته نمی‌شود.

مخالفت پدافند غیرعامل با این طرح
مهدی بهوندی، عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان درباره بحث امنیتی این طرح اشاره کرد: پدافند غیرعامل هم معتقد است که طرح ODM از لحاظ امنیتی مشکلات بسیار زیادی دارد و اجرای آن درست نیست و ستاد تسهیل نیز همین نظر را دارد؛ اما این موضوع همچنان ادامه‌دار است و باعث چالش جدی شده است.

او با اشاره به اینکه تولیدکنندگان نتوانستند در این مدت به آمار مشخصی از تولید دست پیدا کنند گفت که به دلیل قوانین لحظه‌ای و نبود شفافیت ما نمی‌توانیم یک برنامه مشخص برای تولید داشته باشیم زیرا چارچوب تولید و بحث ODM شفاف نیست.