محققان شبکه‌ای ایجاد کردند که از زیرساخت‌های فیبر نوری استفاده می‌کند، اما ویژگی‌های کوانتومی نیز دارد.

محققان موفق شدند اولین بار در بریتانیا اطلاعات را از طریق شبکه ارتباطی کوانتومی به‌شکل فوق‌ایمن از راه دور منتقل کنند. همچنین اولین تماس ویدیویی امن کوانتومی از راه دور را برقرار کردند.

براساس گزارش وب‌سایت دانشگاه کمبریج، محققان دانشگاه‌های بریستول و کمبریج شبکه‌ای ساختند که از زیرساخت‌های فیبر نوری استفاده می‌کند اما به ویژگی‌های کوانتومی برای انتقال اطلاعات فوق‌ایمن نیز متکی است. شبکه‌ای که محققان در کمبریج و بریستول از آن استفاده کردند، از ۲ نوع توزیع کلید کوانتومی (QKD) استفاده می‌کند: کلیدهای رمزنگاری پنهان در ذرات نور که عملاً قابل‌هک نیستند و درهم‌تنیدگی توزیع‌شده که اجازه می‌دهد ذرات کوانتومی به یکدیگر متصل شوند.

برقراری اولین تماس ویدیویی کوانتومی در بریتانیا
در چند سال اخیر، محققان و سازمان‌های مختلف تلاش کرده‌اند کامپیوترهای کوانتومی کاربردی بسازند. این اتفاق تصویری از آینده‌ به ما نشان می‌دهد که محاسبات کوانتومی فراگیرتر خواهد شد. به‌رغم مزایای زیاد این فناوری، کامپیوترهای کوانتومی هک‌کردن هر شبکه‌ای را آسان و سریع می‌کنند؛ به همین دلیل ساخت شبکه‌های ایمن در برابر حملات سایبری موردتوجه محققان قرار گرفته است.

در این زمینه، چین، اسپانیا، سنگاپور و ایالات متحده تحقیقات و آزمایش‌های مختلفی انجام داده‌اند. شبکه کوانتومی بریتانیا (UKQN) که بیش از یک دهه پیش تأسیس شد، نیز در راستای همین هدف کار می‌کند. اکنون محققان با موفقیت انتقال داده را در شبکه‌ای به طول 410 کیلومتر نشان دادند.

UKQN دو شبکه کوانتومی مجزا اطراف بریستول و کمبریج را از طریق ۴ پیوند فیبر نوری طولانی به وسعت 410 کیلومتر به هم متصل کرده است. این کابل فیبر نوری دوربرد 3 گره میانی و سوئیچ‌های نوری دارد که امکان پیکربندی بین سیگنال‌های کوانتومی و کلاسیک را فراهم می‌کند.

محققان در ویدیوکنفرانس زنده و امن کوانتومی با این شبکه داده‌های پزشکی رمزگذاری‌شده را با موفقیت بین بریستول و کمبریج منتقل کردند. اگرچه در جاهای دیگر نیز آزمایش‌های شبکه کوانتومی انجام شده، تاکنون هیچ‌کس مانند محققان بریستول و کمبریج نتوانسته از QKDها برای انتقال منظم و موفق داده‌ها به این شیوه استفاده کند.

یافته‌های پژوهش حاضر در کنفرانس ارتباطات فیبر نوری 2025 در سانفرانسیسکو ارائه شده است