صنعت مخابرات جهانی با کاهش درآمد اپراتورهای تلفن همراه مواجه شده است. این روند که از سال‌های گذشته آغاز شده، در سال ۲۰۲۵ شدت بیشتری یافته و اپراتورها را به سمت تغییر مدل‌های کسب‌وکار سوق داده است.

طبق گزارش GSMA درآمد اپراتورهای تلفن همراه در سال ۲۰۲۴ با کاهش ۸ درصدی مواجه شده است. این کاهش ناشی از چند عامل کلیدی از جمله اشباع بازار ارتباطات که تعداد کاربران جدید را کاهش داده و رقابت شدید است که نهایتا منجر به افت قیمت خدمات شده است.

از جمله دیگر عوامل مؤثر می‌توان به افزایش هزینه‌های زیرساختی اشاره کرد که سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین مانند ۵G را با چالش مواجه ساخته است. همچنین، کاهش درآمد حاصل از خدمات سنتی نظیر تماس صوتی و پیامک که با مهاجرت کاربران به سمت پیام‌رسان‌های اینترنتی، دیگر قابلیت اتکای گذشته را ندارند.

علاوه بر این، صعود هزینه‌های نگهداری شبکه‌های مخابراتی نیز به‌عنوان عاملی تأثیرگذار مطرح است که از یک سو هزینه‌های عملیاتی را افزایش داده و از سوی دیگر، مصرف انرژی را به‌طور قابل‌توجهی بالا برده است.

این عوامل باعث شده‌اند که اپراتورها به دنبال مدل‌های درآمدی جدید باشند تا بتوانند از کاهش درآمدهای سنتی عبور کنند. با کاهش درآمدهای سنتی، اپراتورها به سمت مدل‌های کسب‌وکار فناوری‌محور (Techco) حرکت کرده‌اند. این تحول شامل سرمایه‌گذاری در خدمات ابری و هوش مصنوعی است که به جای تمرکز صرف بر ارتباطات، خدمات ابری، امنیت سایبری و تحلیل داده‌ها را ارائه می‌دهد.

همچنین ورود به حوزه‌های مالی و پرداخت دیجیتال یکی دیگر از راهبردهای جدید است، به‌طوریکه اپراتورهایی مانند MTN و اتصالات به سمت پرداخت‌های موبایلی و کیف پول‌های دیجیتال حرکت کرده‌اند.

همکاری با شرکت‌های فناوری همچون مایکروسافت، گوگل و آمازون نیز به اپراتورها کمک می‌کند تا خدمات دیجیتال را توسعه دهند. علاوه بر این، ارائه مدل‌های درآمدی جدید (XaaS) از طریق خدمات نرم‌افزاری و ابری به‌عنوان سرویس اشتراکی نیز در دستور کار بسیاری از اپراتورها قرار گرفته است.

این تغییرات نشان‌دهنده حرکت اپراتورها از مدل سنتی ارتباطات به مدل فناوری‌محور است که می‌تواند درآمدهای پایدارتر و متنوع‌تری ایجاد کند. تحول اپراتورها به Techco علاوه بر فرصت‌هایی مانند افزایش سودآوری، کاهش وابستگی به درآمدهای سنتی و ورود به بازارهای جدید، چالش‌هایی نیز به همراه دارد.

نیاز به سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید، رقابت با شرکت‌های فناوری و تغییر فرهنگ سازمانی از جمله موانعی است که اپراتورها برای موفقیت در این مسیر باید بر آنها غلبه کنند و این حکم بر اپراتورهای کشورمان نیز مترتب است.

این تحول در MWC ۲۰۲۵ به‌عنوان یکی از مهم‌ترین موضوعات مورد بحث قرار گرفت و اعلام شد که مدیران ارشد اپراتورها در حال بررسی راهکارهای موفقیت در این مسیر هستند. تحلیلگران معتقدند که موفقیت در مسیر Techco شدن به میزان سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید و توانایی اپراتورها در ارائه خدمات دیجیتال بستگی دارد.