یوتل‌ست حریف استارلینک میشود؟
شرکت فرانسوی یوتل‌ست (Eutelsat) اغلب به عنوان رقیب اروپایی استارلینک ایلان ماسک شناخته میشود.
سال‌هاست که شرکت فرانسوی یوتل‌ست تلاش می‌کند یک جایگزین اروپایی برای سرویس پهنای باند ماهواره‌ای استارلینک ایلان ماسک ایجاد کند. این شرکت در سال ۲۰۲۳، با شرکت ماهواره‌ای انگلیسی «وان‌وب» ادغام شد و صنعت ارتباطات ماهواره‌ای اروپا را در تلاش برای رسیدن به استارلینک که متعلق به «اسپیس‌ایکس» است، تثبیت کرد.
دولت فرانسه، هفته گذشته، سرمایه‌گذاری ۱.۳۵ میلیارد یورویی (۱.۵۸ میلیارد دلاری) در یوتل‌ست اعلام کرد و با حدود ۳۰ درصد سهم، به بزرگترین سهامدار این شرکت تبدیل شد.
اروپا در رقابت فضایی جهانی تا حد زیادی از آمریکا، عقب مانده است. منظومه ماهواره‌ای استارلینک با بیش از ۷۰۰۰ ماهواره، از یوتل‌ست بزرگتر است. در این بین، قابلیت‌های پرتاب اروپا محدودتر از آمریکا است. این منطقه هنوز برای برخی از خدمات پرتاب که بازاری تحت سلطه «اسپیس‌ایکس» است، به آمریکا وابسته مانده است.
یوتل‌ست، در حال حاضر، ارزش بازاری معادل ۱.۶ میلیارد یورو دارد و ارزش آن بسیار کمتر از ارزش تخمینی «اسپیس‌ایکس»، مالک استارلینک است که در فروش ثانویه سهام در سال گذشته، در ۳۵۰ میلیارد دلار ثابت مانده بود. تحلیلگران بانک مورگان استنلی در سال ۲۰۲۰، در «ارزیابی پایه» خود برای استارلینک پیش‌بینی کردند ارزش این شرکت به ۸۰.۹ میلیارد دلار افزایش یابد.
لوک کهو، تحلیلگر صنعت در شرکت نظارت «اوکلا»، اظهار کرد: سرمایه‌گذاری فرانسه در یوتل‌ست نشان می‌دهد که این کشور اکنون با یوتل‌ست کمتر مانند یک شرکت مخابراتی تجاری و بیشتر مانند یک ارائه‌دهنده زیرساخت‌های حیاتی با کاربرد دوگانه و یک دارایی استراتژیک در تلاش اتحادیه اروپا برای حاکمیت فناوری، برخورد می‌کند. با این حال، ایجاد یک رقیب اروپایی برای استارلینک، کار ساده‌ای نخواهد بود.
مسئله مقیاس
کارشناسان صنعت ارتباطات به شبکه سی‌ان‌بی‌سی گفتند: در حالی که یوتل‌ست می‌تواند تلاش‌های اروپا برای ایجاد یک ارائه‌دهنده اینترنت ماهواره‌ای مستقل را تقویت کند، به چالش کشیدن رقیب آمریکایی‌اش استارلینک، نیازمند افزایش قابل توجه سرمایه‌گذاری در ماهواره‌های مدار پایین زمین (LEO) است.
شاخه «وان‌وب» یوتل‌ست در مجموع ۶۵۰ ماهواره ماهواره‌های مدار پایین زمین را اداره می‌کند که کمتر از یک دهم ۷۶۰۰ ماهواره جهانی استارلینک است.
به گفته جو گاردینر، تحلیلگر شرکت تحقیقات بازار شرکت «سی سی اس اینسایت»، یوتل‌ست برای ارائه ظرفیت و پوشش بیشتر، باید تعداد ماهواره‌های موجود در فضا را افزایش دهد؛ کاری که به دلیل این واقعیت که بسیاری از ماهواره‌های وان‌وب به پایان عمر خود نزدیک می‌شوند و قبل از افزایش اندازه این مجموعه، ابتدا باید جایگزین شوند، دشوارتر شده است.
آیا یوتل‌ست می‌تواند جایگزین استارلینک در اروپا شود؟
این امید قطعا وجود دارد. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، از اروپا خواسته است که سرمایه‌گذاری خود را در فضا افزایش دهد و هفته گذشته گفت که فضا به نوعی به معیاری برای سنجش قدرت بین‌المللی تبدیل شده است.
وقتی یوتل‌ست هفته گذشته سرمایه‌گذاری خود را از فرانسه اعلام کرد، این شرکت بر نقش خود به عنوان تنها اپراتور اروپایی با یک شبکه کاملا عملیاتی ماهواره‌های مدار پایین زمین و همچنین نقش استراتژیک منظومه ماهواره‌های مدار پایین زمین در مدل فرانسه برای دفاع مستقل و ارتباطات فضایی تاکید کرد.
در اوایل سال جاری، شایعه شده بود که یوتل‌ست در تلاش برای گرفتن جای استارلینک در اوکراین است. استارلینک سال‌هاست که خدمات اینترنت ماهواره‌ای خود را برای کمک به اوکراین در جنگ با روسیه، ارائه می‌دهد.
روابط میان آمریکا و اوکراین پس از انتخاب دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، به تیرگی گرایید و گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر اینکه مذاکره‌کنندگان آمریکایی، احتمال قطع دسترسی اوکراین به استارلینک را مطرح کرده‌اند.
آلمان در آوریل، ۱۰۰۰ پایانه یوتل‌ست را در اوکراین راه‌اندازی کرد تا جایگزینی برای ۵۰ هزار پایانه استارلینک در این کشور جنگ‌زده ارائه کند.
از آن زمان، تنش‌های آمریکا و اوکراین تا حدودی کاهش یافته و استارلینک همچنان ارائه‌دهنده اصلی پهنای باند ماهواره‌ای به ارتش اوکراین است.
در این بین، اگرچه یوتل‌ست با واحد «وان‌وب» خود سرمایه‌گذاری در ماهواره‌های مدار پایین زمین را افزایش داده است، کارشناسان می‌گویند معماری‌های فنی و طراحی‌های مداری آن در نهایت با استارلینک متفاوت است.
بر اساس گزارش شبکه سی‌ان‌بی‌سی، موارد استفاده این شرکت فرانسوی نیز با استارلینک متفاوت است. یوتل‌ست علاوه بر ماهواره‌های مدار پایین زمین، مجموعه‌ای از ماهواره‌های مدار زمین‌ایستا (GEO) را نیز اداره می‌کند. ماهواره‌های GEO در ارتفاع بسیار بالاتری نسبت به ماهواره‌های LEO به دور زمین می‌چرخند و معمولا می‌توانند زمین بیشتری را با ماهواره‌های کمتری پوشش دهند.
جو واکارو، معاون رئیس و مدیر کل واحد اطلاعات شبکه «ThousandEyes» سیسکو، گفت: ماهواره‌های ارتفاع بالاتر یوتل‌ست برای موارد استفاده‌ی تخصصی، مانند پوشش قطبی برای شرکت‌ها و مراکز تحقیقاتی در مناطق دورافتاده‌ای مانند گرینلند و آلاسکا، مورد استفاده قرار می‌گیرند. یوتل‌ست با نگاهی به آینده، اعلام کرد که قصد دارد فعالیت خود را بهبود ببخشد و با یک مدل متمایز، وارد بازار شود.