جزئیات تازه از قاچاق گوشی‌های لوکس؛ تعداد شرکت‌های متخلف به ۳۰ شرکت رسید
هفته گذشته رئیس انجمن واردکنندگان موبایل، تبلت و لوازم جانبی خبر از خاموشی ۱۲ هزار دستگاه موبایل به دنبال واردات گوشی‌های لوکس با نام گوشی‌های ارزان‌قیمت خبر داد. پیگیری‌های جدید شرق نشان می‌دهد که این تخلف بزرگ‌تر از چیزی است که در ابتدا اعلام شده و حالا تعداد این شرکت‌های متخلف به ۳۰ شرکت رسیده است
هفته گذشته رئیس انجمن واردکنندگان موبایل، تبلت و لوازم جانبی خبر از خاموشی ۱۲ هزار دستگاه موبایل به دنبال واردات گوشی‌های لوکس با نام گوشی‌های ارزان‌قیمت خبر داد. همان زمان او گفته بود که تا آن موقع (۲۳ شهریور) پای ۱۱ شرکت به این تخلف کشیده و مدیران آن ممنوع‌الخروج شده‌اند. پیگیری‌های جدید شرق نشان می‌دهد که این تخلف بزرگ‌تر از چیزی است که در ابتدا اعلام شده و حالا تعداد این شرکت‌های متخلف به ۳۰ شرکت رسیده است و احتمال دارد این تعداد افزایش هم پیدا کند. بررسی‌های اولیه شرق نشان می‌دهد که اکثر این شرکت‌ها احتمالا صوری هستند و نام برخی افراد قدیمی بازار موبایل نیز در بین مدیران این شرکت‌ها دیده میشود.
مهدی اسدی، رئیس انجمن واردکنندگان موبایل، در گفت‌وگو با شرق می‌گوید عدم ارتباط و هم‌پوشانی سامانه‌های درگیر و همچنین باگی که در سامانه همتا وجود داشت موجب بروز این اتفاق شده است. به گفته او، برندهای درگیر در این پرونده فقط آیفون نبوده و گوشی‌های پرچمدار دیگری مانند سامسونگ نیز از طریق این ۳۰ شرکت به نام گوشی ارزان‌قیمت در سامانه همتا ثبت شده‌اند.
اسدی در مورد جزئیات این اتفاق به شرق گفت: «به‌طور مشخص، در گمرک اطلاعاتی ثبت می‌شد که با آنچه به سامانه همتا ارائه می‌گردید متفاوت بود. برای مثال، در سامانه گمرک یک مدل گوشی معمولی (شیائومی یا مشابه آن) ثبت می‌شد که عوارضی گمرگی حدود ۷۰۰ هزار تومان داشت، اما در واقع گوشی واردشده یک آیفون به ارزش ۳۸ میلیون تومان بود. در این میان، متخلفان ۳۷ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان از درآمد دولت را تصاحب می‌کردند.»
به گفته او، روند رسیدگی به این پرونده آغاز شده و در تمامی نهادهای نظارتی و امنیتی در حال پیگیری است؛ از جمله دادستانی کل کشور، قوه قضاییه، پلیس امنیت اقتصادی، سازمان اطلاعات سپاه، حراست گمرک، سامانه همتا، وزارت صمت و سایر دستگاه‌های مرتبط.
او تاکید می‌کند که به دنبال این اتفاق ۱۲ هزار گوشی خاموش شده‌اند: «خاموشی‌ها تنها در سطح فروشگاه‌ها رخ داده و شامل مصرف‌کننده‌ای که گوشی را فعال کرده و در حال استفاده است، نمی‌شود. حتی اگر به‌صورت موردی چنین اتفاقی رخ داده باشد، کاربر می‌تواند با ارسال اطلاعات (IMEI) به انجمن و ما هم با هماهنگی با سامانه همتا، موضوع را راستی‌آزمایی می‌کنیم و در صورت فعال‌سازی قبل از بروز این مشکل، گوشی دوباره روشن میشود.»
او در پاسخ به اینکه برخی کاربران هم اخیرا با خرید گوشی مسافری در فعال کردن آن در سیستم ریجستری به مشکل خورده‌اند توضیح داد: «اگر برخی کاربران هم مشکل در ثبت گوشی‌های مسافری دارند احتمالا ناشی از همان اختلال بوده است. سامانه‌ها در حال حاضر با سطح امنیتی بالاتری فعالیت می‌کنند و احتمال برخی اختلالات وجود دارد، اما این موارد به‌تدریج برطرف خواهد شد.»
او در پاسخ به اینکه این ۱۲ هزار گوشی خاموش شده تا چه زمانی غیرفعال می‌مانند، گفت: «درباره زمان شناسایی و جمع‌آوری گوشی‌ها، باید توجه داشت که چنین روندی به‌طور کامل قابل اجرا نیست؛ زیرا این کالاها از لایه واردکننده عبور کرده و در زنجیره فروش قرار گرفته‌اند. به همین دلیل، لازم است تصمیمات کلان در سطح دولت اتخاذ شود. هدف ما این است که پس از انجام اقدامات لازم، گوشی‌های موجود در دست فروشندگان و سایر لایه‌های بازار نیز فعال شوند. تمام تلاش اتحادیه‌ها و اتاق اصناف ایران بر این است که از آسیب بیشتر به بدنه صنف تلفن همراه کشور جلوگیری شود و همزمان، با متخلفان اصلی برخورد قانونی صورت گیرد.»
او با تاکید بر اینکه تا مشخص شدن شفاف این اتفاق کاربران در خرید گوشی دقت کنند، پیشنهاد داد: «با توجه به اینکه این موضوع در رسانه‌ها بازتاب یافته و جامعه هدف این کالا نیز همواره استعلام می‌گیرند، مردم باید هنگام خرید، وضعیت فعال بودن گوشی را بررسی کنند. به‌عنوان مثال، اگر یک کاربر برای خرید آیفون به مغازه مراجعه کند، با وارد کردن کد استعلام در سامانه همتا، به‌راحتی مشخص میشود گوشی فعال است یا خیر. در صورتی که گوشی فعال نباشد، در همان فهرست (خاموش‌ها) قرار خواهد داشت. ان‌شاءالله این موضوع به‌زودی برطرف شود.»
همتا یا سامانه هوشمند مدیریت تجهیزات ارتباطی پایگاه داده‌ای زیرمجموعه سامانه جامعه تجارت ایران (متعلق به وزارت صمت) است که کارش ثبت تجهیزات دارای سیمکارت (رجیستری) است و با مشارکت وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، اپراتورهای تلفن همراه، ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و گمرک ج.ا.ا به اجرا گذاشته شده‌است. هدف راه‌اندازی این سامانه جلوگیری از قاچاق موبایل اعلام شده است. با این حال مشخص شده یک باگ در این سیستم باعث شده حداقل از سال گذشته برخی شرکت‌ها با ثبت گوشی‌های لوکس به نام گوشی‌های ارزان‌قیمت سود چند صد میلیاردی به دست بیاورند.