۳۰ درصد کاربران پس از جنگ سرمایه خود را از پلتفرم‌های طلای دیجیتال خارج کردند
۳۰ درصد کاربران پس از بحران ۱۲ روزه سرمایه خود را از پلتفرم‌های طلای دیجیتال خارج کردند، اما حفظ ۷۰ درصد باقی‌مانده نشان می‌دهد که اعتماد نسبی به این بازار وجود دارد. کارشناسان معتقدند در صورتی که این پلتفرم‌ها بدون مانع‌تراشی و با حمایت نهادهای مالی و حاکمیتی فعالیت کنند، می‌توانند مسیر رشد پایدار و تقویت بازار طلای دیجیتال در ایران را رقم بزنند.
ایرج نیازی، مدیرعامل بانک کارگشایی، در پنلی با عنوان «مرزهای طلایی؛ چه فرصت‌هایی در مرز طلا و فناوری نهفته است» با اشاره بر اینکه طلای ۲۸ پلتفرم تحت پوشش بانک کارگشایی قرار دارد، گفت: اقتصاد دیجیتال مسیر خود را طی خواهد کرد و ورود بانک می‌تواند حمایت قابل توجهی از حوزه طلا و جواهرات باشد. پلتفرم‌های آنلاین، در صورت توسعه و شکوفایی، می‌توانند نقش موثری در تقویت صنعت طلا ایفا کنند. پیش از بحران جنگ، ۲.۳ تن طلای پلتفرم‌ها به ارزش ۲۰ همت نزد بانک بود و اکنون این میزان به ۱.۶ تا ۱.۷ تن به ارزش ۱۴ همت کاهش یافته است.
به گفته او بانک، با توجه به ویژگی‌های خاص خود، بیشتر بر جریان نقدی و درآمدهای غیرمشاع تمرکز دارد. از سوی دیگر برخلاف بورس، رفتار آن با نظارت بانک ملی متوازن‌تر است.
طبق گفته مدیرعامل بانک کارگشایی، در شرایط بحرانی، ۳۰ درصد مردم سرمایه خود را از پلتفرم‌ها خارج کردند و ۷۰ درصد آن را حفظ نمودند. این مساله نشان‌دهنده نگاه مثبت به پلتفرم‌ها است.
او ادامه داد: بانک امکانات بانکداری باز را در اختیار پلتفرم‌ها قرار می‌دهد و در صورت ورود جریان نقدینگی، کارمزد آنها صفر خواهد شد. تمام طلای سپرده‌گذاری شده بیمه میشود و هزینه کارمزد بانک ۰.۴ درصد ارزش فعلی طلا به صورت سالیانه محاسبه میشود. چراکه تمرکز بانک بر جذب جریان نقدی و حمایت از بازار است.
نیازی اضافه کرد: در کشور حدود ۱۰ هزار واحد تولیدی طلا فعالیت دارند که برخی با ۱۰ تا ۲۰ درصد ظرفیت و امکانات کامل تولید می‌کنند. مشکل اصلی آنها سرمایه در گردش است و طلا می‌تواند آن را تامین کند. بر این اساس ما به این فکر کردیم که سپرده‌گذاری طلا در بانک را به سمت تولید هدایت کنیم تا امنیت سرمایه مردم حفظ شود و از سوی دیگر زنجیره ارزش صنعت طلا فعال شود.
حاکمیت باید به جای تقابل، بازار را سامان دهد
سعید امیرخانی، مدیر امور اتحادیه‌های کشوری اتاق اصناف ایران، با توضیح اولیه‌ای در خصوص اتاق اصناف و صدور مجوزها گفت: اتاق اصناف ایران به عنوان بازوی اجرایی وزارت صمت و ناظر اصلی فعالیت‌های صنفی، مسئولیت سیاست‌گذاری و نظارت بر بازار داخلی را بر اساس قانون نظام صنفی بر عهده دارد. از سال ۱۳۹۹، صدور مجوز فعالیت پلتفرم‌های آنلاین طلا آغاز شد و درگاه ملی مجوزهای کشور این امکان را برای همه اشخاص حقیقی و حقوقی فراهم کرد.
او با اشاره بر افزایش حساسیت نهادهای حاکمیتی، از جمله بانک مرکزی و وزارت اقتصاد به دنبال رشد پلتفرم‌ها و جذب کاربران گسترده اضافه کرد: نگرانی‌ها شامل امکان فروش خالی طلا، بلوکه شدن پول مردم و حفظ امنیت سرمایه بود. برای حل این چالش، جلسات کارشناسی متعددی با حضور پلتفرم‌ها، اتحادیه و نهادهای ذی‌ربط برگزار شد و ضوابط فعالیت این سکوی‌ها تدوین شد تا ضمن حمایت از نوآوری و جذب کاربران، حفاظت از حقوق مصرف‌کنندگان تضمین شود.
به گفته امیرخانی، در جریان بحران ۱۲ روزه اخیر، بانک مرکزی بر ضرورت عرضه طلای پلاک‌دار به جای طلای آب شده تاکید کرد تا به صنعت تولید ضربه‌ای وارد نشود و این رویکرد با هدف حفظ زنجیره ارزش و ثبات بازار، مورد تقدیر قرار گرفت.
او در ادامه ادامه داد: اتاق اصناف ایران معتقد است حاکمیت باید به جای تقابل، بر اساس قانون موجود و ضوابط تعیین‌شده، بازار را سامان دهد و از ایجاد قوانین جدید غیرضروری جلوگیری کند. چراکه هدف نهایی، تقویت محیط کسب‌وکار، رعایت حقوق کاربران و تسهیل توسعه اقتصاد دیجیتال در حوزه طلا و جواهرات است.
مقدار خطا در پلتفرم‌های طلا کمتر از یک درصد است
به گفته مهدی فدایی، مدیرعامل طلاسی، طلا به عنوان یک دارایی امن و استراتژیک در سراسر جهان شناخته میشود و در خرید و فروش آن، امنیت و شفافیت اهمیت ویژه‌ای دارد.
او گفت: رعایت فرآیند احراز هویت کاربران (KYC) و شفافیت مالی در تمامی پلتفرم‌های طلای دیجیتال در جهان الزامی است و افرادی که هویت خود را کامل ارائه نکنند، با محدودیت‌هایی مواجه می‌شوند. مالیات بر سود سرمایه نیز در کشور، مانند آمریکا، رعایت میشود و نگهداری طلا در خزانه‌های معتبر و مورد تایید، نشان‌دهنده اهمیت استانداردسازی در پلتفرم‌های ایرانی است. هرچند که با وجود پایبندی به مقررات اما حمایت کافی از سوی نهادهای نظارتی دریافت نشده است.
فدایی با تاکید بر اینکه میزان خطا در پلتفرم‌های طلا بر خلاف بورس، کمتر از یک درصد است اضافه کرد: پلتفرم‌های آنلاین طلا، به خلق نوآوری و به‌روزرسانی مستمر محصولات خود توجه دارند و این اختیار را به کاربران می‌دهند که انتخاب کنند. اما علیرغم تلاش‌ها، برخی نهادها، مانند بورس و بانک مرکزی، فعالیت پلتفرم‌ها را تهدیدی برای کسب‌وکار خود می‌دانند.
به گفته آرمان فرج‌زاده، مدیرعامل اینوی، بورس به عنوان بازاری شفاف و قابل دسترس شناخته میشود، اما پلتفرم‌های آنلاین طلا توانسته‌اند مزیت مهم فهم آسان و در دسترس بودن برای همه کاربران را فراهم کنند. او اضافه کرد: نقدشوندگی بالاتر نسبت به بازار سرمایه، دسترسی بیشتر نسبت به بازار سنتی و اجرت کمتر، از دیگر ویژگی‌های این پلتفرم‌ها است.
او با اشاره بر اینکه در حال حاضر، حدود ۱.۷ تن طلا در پلتفرم‌های طلای دیجیتال وجود دارد که متعلق به ۱۳ تا ۱۴ میلیون کاربر است، ادامه داد: اغلب کاربران بدون پرداخت پول مستقیم و با میانگین خرید یک گرم، وارد بازار شده‌اند. بیشترین گروه سنی کاربران نیز در پلترفم اینوی بین ۳۵ تا ۴۵ سال است. همچنین افرادی که تجربه استفاده از پلتفرم آپ را دارند، به استفاده از اینوی روی می‌آورند.
ارزش بازار جهانی طلا ۱۱ برابر رمزارزها است
طبق گفته عبدالرضا عسگرخانی، مدیرعامل داریک، نیز در اکوسیستم خرید و فروش آنلاین طلا، حدود ۴۲۰ مجوز صادر شده که ۲۰ تا ۳۰ مورد از آنها فعالیت قابل توجهی دارند و نزدیک ۱.۵ تا ۱.۲ تن طلا در گردش است.
به گفته او داده‌ها نشان می‌دهد از میان حدود ۱۷ میلیون کاربر در بازار فعال هستند.
به باور عسگرخانی، طلا باید از سه منظر مورد توجه قرار گیرد. او اضافه کرد: بانک مرکزی به عنوان نهاد ناظر، به دلیل پشتوانه پول کشور و کنترل تورم، باید بر طلا نظارت کند. از سوی دیگر گردش مالی طلا در نهادهای مالی بسیار جذاب است. به گونه‌ای که ارزش بازار جهانی طلا ۱۱ برابر رمزارزها است. همچنین باید توجه داشت که پلتفرم‌های آنلاین بر اساس فناوری‌های نوین شکل می‌گیرند.
مدیرعامل داریک همچنین بر اهمیت نظارت شخص ثالث برای این پلتفرم‌ها تاکید دارد و معتقد است دخالت برخی نهادهای نظارتی و بورس، اغتشاش‌هایی ایجاد کرده که روند طبیعی بازار را مختل کرده است. هدف داریک خلق زنجیره ارزش در بازار طلا است. این مساله به معنای ورود به مسکوکات زیر نظر بانک مرکزی و اوراق بهادار بورس نبود و به معنای ایجاد ارزش واقعی حضور طلا در بازار است.