هوش مصنوعی

September 30, 2025
13:30 سه شنبه، 8ام مهرماه 1404
کد خبر: 202701

کمک هوش مصنوعی GPT-5 به حل سرسخت‌ترین مسائل کوانتومی

منبع: ایسنا

مدل جی‌پی‌تی-۵ به حل یکی از سرسخت‌ترین مسائل حل‌نشده محاسبات کوانتومی کمک می‌کند.

در علوم رایانه، NP به مسائلی اشاره دارد که در آنها می‌توان به سرعت راه‌حل را تایید کرد، حتی اگر یافتن آن راه‌حل زمان بسیار زیادی ببرد. این دسته از نظریه‌ها، بخش زیادی از نظریه پیچیدگی مدرن را هدایت کرده‌اند. همتای کوانتومی آن، نظریه کوانتومی QMA است که در آن، اثبات نه به صورت رشته‌ای از بیت‌ها، بلکه به صورت یک حالت کوانتومی شکننده ارائه می‌شود.

به نقل از آی‌ای، محققان اکنون می‌گویند هوش مصنوعی جی‌پی‌تی-۵ شرکت اوپن‌ای‌آی به اثبات محدودیت‌های سختگیرانه در QMA کمک کرده است. این مدل یک عبارت ریاضی را پیشنهاد کرد که منجر به دستیابی به موفقیت در میزان کاهش خطا شد. این مطالعه ممکن است یکی از اولین مواردی باشد که هوش مصنوعی گامی ملموس در تحقیقات پیچیدگی کوانتومی برداشته است.

تعیین مرزها در QMA

اسکات آرونسون از دانشگاه تگزاس در آستین و فریک ویتیوین از آمستردام مقاله جدیدی در این مورد نوشتند.

در QMA، یک اثبات‌کننده به نام مرلین یک شاهد کوانتومی را برای یک تاییدکننده به نام آرتور ارسال می‌کند. آرتور یک الگوریتم کوانتومی را اجرا می‌کند تا تصمیم بگیرد که آیا آن را بپذیرد یا خیر. دو عدد، این سیستم‌ها را تعریف می‌کنند. احتمال دارد که آرتور یک اثبات معتبر را بپذیرد و به آن کامل بودن، گفته می‌شود. همچنین احتمال دارد که او به اشتباه یک اثبات نادرست را بپذیرد که به این صحت گفته می‌شود.

روش‌های تقویت (Amplification) می‌توانند با تکرار آزمون و ترکیب نتایج، میزان خطا را کاهش دهند. جفری و ویتوین نشان دادند که «کامل بودن» با سرعتی فوق‌العاده زیاد به ۱ میل کند؛ نه فقط با سرعت نمایی، بلکه با سرعتی حتی بالاتر یعنی دوبرابر نمایی. پرسش این بود که آیا می‌توان فراتر از آن هم رفت یا نه.

سهم کلیدی جی‌پی‌تی-۵

آرونسون در تحلیل مشکل داشت و به جی‌پی‌تی-۵ روی آورد. اولین پیشنهادات مدل، اشتباه بود اما بعد از چند بار رفت و برگشت، مدل پیشنهاد کرد که مسئله را با تعریف یک تابع واحد دوباره بازنویسی کنند؛ تابعی که نشان می‌داد احتمال پذیرش (قبول شدن) چقدر به یقین (۱۰۰٪) نزدیک است. این ایده تعیین‌کننده بود. محققان با استفاده از نظریه تقریب نشان دادند که «کامل بودن» به معنای احتمال قبول کردن حالت درست، نمی‌تواند بیشتر از نزدیک شدن دوبرابر نمایی به عدد یک باشد و «صحت» یا (soundness) به معنای رد کردن حالت نادرست، نمی‌تواند کمتر از نمایی کوچک شود.

برخی منتقدان گفتند که بینش جی‌پی‌تی-۵ چیز بدیهی‌ بوده است. آرونسون در پاسخ می‌گوید: پیشنهاد GPT۵-Thinking برای استفاده از آن تابع، باید برای ما بدیهی می‌بود. این برای ما بدیهی می‌شد اگر دانش بیشتری داشتیم، یا زمان بیشتری صرف مطالعه‌ی مقالات و پرسیدن از متخصصان کرده بودیم.

این پژوهش پرسش‌های بزرگی را همچنان باقی می‌گذارد. اما یک نقطه‌ عطف مهم به شمار می‌آید: هوش مصنوعی دیگر فقط در نوشتن مقاله یا کدنویسی خلاصه نمی‌شود. در این مورد خاص، به پر کردن شکافی کمک کرده است که چند دهه در یکی از انتزاعی‌ترین شاخه‌های علوم رایانه وجود داشته است.

  • مشترک شوید!

    برای عضویت در خبرنامه روزانه ایستنا؛ نشانی پست الکترونیکی خود را در فرم زیر وارد نمایید. پس از آن به صورت خودکار ایمیلی به نشانی شما ارسال میشود، برای تکمیل عضویت خود و تایید صحت نشانی پست الکترونیک وارد شده، می بایست بر روی لینکی که در این ایمیل برایتان ارسال شده کلیک نمایید. پس از آن پیامی مبنی بر تکمیل عضویت شما در خبرنامه روزانه ایستنا نمایش داده میشود.

    با عضویت در خبرنامه پیامکی آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ایستنا) به طور روزانه آخرین اخبار، گزارشها و تحلیل های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات را در هر لحظه و هر کجا از طریق پیام کوتاه دریافت خواهید کرد. برای عضویت در این خبرنامه، مشترکین سیمکارت های همراه اول لازم است عبارت 150 را به شماره 201464 و مشترکین سیمکارت های ایرانسل عبارت ozv ictn را به شماره ۸۲۸۲ ارسال کنند. دریافت موفق هر بسته خبری که محتوی پیامکی با حجم ۵پیامک بوده و ۴ تا ۶ عنوان خبری را شامل میشود، ۳۵۰ ریال برای مشترک هزینه در بردارد که در صورتحساب ارسالی از سوی اپراتور مربوطه محاسبه و از اعتبار موجود در حساب مشترکین سیمکارت های دائمی کسر میشود. بخشی از این درآمد این سرویس از سوی اپراتور میزبان شما به ایستنا پرداخت میشود. مشترکین در هر لحظه براساس دستورالعمل اعلامی در پایان هر بسته خبری قادر خواهند بود اشتراک خود را در این سرویس لغو کنند. هزینه دریافت هر بسته خبری برای مشترکین صرفا ۳۵۰ ریال خواهد بود و این هزینه برای مشترکین در حال استفاده از خدمات رومینگ بین الملل اپراتورهای همراه اول و ایرانسل هم هزینه اضافه ای در بر نخواهد داشت.