بازار رمزارز در آستانه تکرار تلخ بورس ۱۴۰۰ است؛ کانال‌های تلگرامی و صرافی‌های بی‌مجوز با وعده‌های فریبنده، سرمایه‌های مردم را نشانه گرفته‌اند.

بازار رمزارز ایران به نقطه‌ای رسیده است که کارشناسان آن را «تکرار بورس 1400» می‌خوانند؛ همان سالی که هزاران سرمایه‌گذار با وعده سودهای نجومی راهی خیابان ضرر شدند، این بار، کانال‌های تلگرامی فروش تتر و صرافی‌های فاقد مجوز نقش محوری در سناریوی تازه کلاهبرداران ایفا می‌کنند؛ بستری که نه‌تنها اعتماد کاربران را به‌سادگی می‌رباید، بلکه حجم پرونده‌های پلیس فتا را به سطوح بی‌سابقه‌ای رسانده است.

با گسترش معاملات رمزارزها، طی ماه‌های اخیر پلیس فتا با موجی کم‌سابقه از پرونده‌های کلاهبرداری در بستر کانال‌های تلگرامی و صرافی‌های غیررسمی روبه‌رو شده است. سودجویان با وعده‌هایی نظیر فروش تتر و سایر رمزارزها ارزان‌تر از نرخ بازار، یا تضمین سودهای سریع، اعتماد قربانیان را جلب می‌کنند، اما در عمل، پس از دریافت وجه، انتقالی صورت نمی‌گیرد و کاربران تنها با وعده‌های توخالی و حساب‌های مسدودشده مواجه می‌شوند.

بر اساس اعلام سردار وحید مجید رئیس پلیس فتای فراجا، تعداد پرونده‌های مرتبط با رمزارز از سال 1399 تاکنون از 205 مورد به بیش از 4هزار مورد رسیده است؛ رشدی نزدیک به 20 برابر که به‌گفته کارشناسان نشانه انفجار فعالیت‌های کلاهبردارانه در این حوزه است، بخش قابل‌توجهی از این پرونده‌ها «کثیرالشاکی» هستند، یعنی دامنه قربانیان در آن‌ها گسترده و پراکنده در سراسر کشور است.

طی روزهای اخیر هیئت عالی بانک مرکزی نیز به‌منظور محدودسازی مخاطرات، محدودیت خرید و نگه‌داری برای رمزارزهایی چون تتر و موارد مشابه را اعمال کرده است.

برهمین اساس و با مصوبه جدید بانک مرکزی؛ سقف سرانه مجموع خرید رمزپول‌های پایه‌ثابت (stable coin) برای هر کاربر حقیقی و حقوقی متناظر با کد شناسه ملی یکتا در کلیه سکوهای معاملاتی کارگزاران رمزپول برابر با 5 هزار دلار یا معادل آن به واحد رمزپول پایه‌ثابت در طول یک سال تعیین شد، همچنین سقف نگهداری مجموع رمزپول‌های پایه‌ثابت برای هر کاربر اعم از حقیقی و حقوقی متناظر با کد شناسه ملی یکتا برابر با 10 هزار دلار یا معادل آن به واحد رمزپول پایه‌ثابت خواهد بود،

با این حال، نبود نظارت مجازی در فضای غیرمجاز و گستردگی تبلیغات در تلگرام، همچنان راه را برای فعالیت آزادانه این شبکه‌های سودجو باز گذاشته است.

تسنیم پیش‌تر گزارش‌های متعددی درباره ریسک‌های معامله تتر، مسدود شدن بی‌هشدار دارایی‌های ایرانیان و هماهنگی برخی کانال‌های ارزی با گردانندگان خارج‌نشین منتشر کرده بود. یافته‌ها نشان می‌دهد؛ همان الگوهای روانی که در سال 1400 بسیاری از سهامداران را به بورس کشاند، اکنون با بزک دیجیتالی در بازار رمزارز به‌کار گرفته می‌شود.

کارشناسان بر این باورند که آگاهی و احتیاط مهم‌ترین ابزار کاربر در دفاع از سرمایه خود است. تجربه بورس 1400 به‌روشنی ثابت کرد که اعتماد کورکورانه به تبلیغات، راهی جز تهی‌شدن حساب‌ها ندارد. رسانه‌های رسمی، پلیس فتا و نهادهای مالی باید با همکاری یکدیگر، هشدارهای گسترده و برنامه‌های تخصصی برای مقابله با این موج تازه کلاهبرداری طراحی کنند.