قائم‌مقام وزیر در امور ارتباطات و رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، در گفت‌وگو با برنامه تلویزیونی صف اول با تشریح ابعاد طرح ملی فیبر نوری، این پروژه را تحولی بنیادین در زیرساخت‌های ارتباطی کشور دانست و تأکید کرد که «آینده ارتباطات ایران، در گرو مهاجرت از زیرساخت مسی به فیبر نوری است».
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، حمید فتاحی، در این برنامه با اشاره به دو برنامه موازی در حوزه توسعه فیبر نوری گفت: «یک پروژه زیرساختی در قالب برنامه هفتم پیشرفت کشور تعریف شده که بر اساس آن، تا پایان سال ۱۴۰۷ باید بیست میلیون پوشش و ده میلیون اتصال فیبر نوری در کشور ایجاد شود. این طرح با مشارکت ده اپراتور اصلی کشور در حال اجراست و ما در سازمان تنظیم مقررات به‌صورت مستمر روند پیشرفت آن را پایش می‌کنیم.»
وی افزود: «در کنار این طرح، پروژه‌ای با عنوان «مهاجرت از شبکه مسی به فیبر نوری» توسط شرکت مخابرات ایران آغاز شده که هدف آن جایگزینی کامل کابل‌های مسی با فیبر نوری و جمع‌آوری زیرساخت‌های قدیمی است. با اجرای این پروژه، نه‌تنها خدمات اینترنت بلکه تلفن ثابت نیز به‌صورت کامل روی بستر فیبر نوری ارائه خواهد شد.»

افزایش کیفیت خدمات و ارزش افزوده برای کاربران
قائم‌مقام وزیر ارتباطات با اشاره به آثار این تحول گفت: «فیبر نوری فقط به معنی افزایش سرعت اینترنت نیست، بلکه کیفیت مکالمات تلفنی، پایداری شبکه و امکان ارائه خدمات جدیدی مانند تماس تصویری از طریق تلفن ثابت نیز بهبود چشمگیری خواهد یافت. در این شبکه جدید، سرعت دسترسی کاربران می‌تواند تا بیش از صد برابر افزایش یابد.»

تضمین رقابت و جلوگیری از انحصار
فتاحی در پاسخ به پرسشی درباره نگرانی اپراتورها از انحصار احتمالی شرکت مخابرات ایران در پروژه گذار از سیم مسی به فیبر نوری تأکید کرد: «انحصار، یکی از موانع اصلی رقابت و کیفیت در حوزه ارتباطات است و ما در رگولاتوری اجازه نخواهیم داد این انحصار تقویت شود. شرکت مخابرات ایران مالک زیرساخت‌های قدیمی است اما خصوصی اداره می‌شود، و وظیفه ما تنظیم‌گری و تضمین رقابت سالم بین همه اپراتورهاست.»
وی با اشاره به مصوبه اخیر کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات گفت: «در مصوبه مهاجرت از مس به فیبر نوری تصریح شده که مشترکانی که از سرویس‌دهندگان دیگر اینترنت می‌گیرند، پس از مهاجرت شبکه نیز باید بتوانند از همان شرکت خدمت بگیرند. در صورت نقض این حق انتخاب، برای شرکت متخلف اخطار و جریمه در نظر گرفته شده است.»

همکاری مستمر با اپراتورها و نظارت دقیق
رئیس سازمان تنظیم مقررات تصریح کرد: «با همه اپراتورهای ارتباطی جلسات هفتگی داریم تا از نزدیک روند اجرای پروژه‌ها، مشکلات فنی و دغدغه‌های رقابتی را بررسی کنیم. هدف ما دفاع از منافع همه ذی‌نفعان این زیست‌بوم است؛ از جمله شرکت مخابرات ایران، اپراتورها، ارائه‌دهندگان خدمات ثابت و در رأس آن مردم.»
به گفته فتاحی، «کوچک‌ترین نارضایتی مردم در فرآیند مهاجرت، می‌تواند مانع اجرای کل طرح شود. بنابراین مهم‌ترین اصل در نظارت ما، حفظ کیفیت خدمات و رضایت کاربران است.»

ضرورت تحول زیرساختی برای آینده دیجیتال ایران
فتاحی با اشاره به قدمت شبکه مسی کشور گفت: «بیش از ۹۰ سال است که ارتباطات کشور بر پایه کابل‌های مسی بنا شده است. اکنون زمان یک تغییر اساسی فرا رسیده است. فرسودگی تجهیزات، هزینه بالای نگهداری، و نیاز روزافزون به پهنای باند بالا باعث شده است که توسعه فیبر نوری به ضرورتی اجتناب‌ناپذیر تبدیل شود.»
او با تأکید بر پیوند این طرح با آینده فناوری گفت: «توسعه هوش مصنوعی، شهرهای هوشمند و خدمات نوین دیجیتال بدون زیرساخت پرسرعت ممکن نیست. اگر امروز برای نوسازی زیرساخت اقدام نکنیم، در سال‌های آینده با ناترازی ارتباطی مشابه ناترازی برق مواجه خواهیم شد.»

منابع مالی و زمان‌بندی اجرای طرح
فتاحی یکی از مهم‌ترین چالش‌های پروژه را تأمین منابع مالی دانست و گفت: «پروژه مهاجرت از مس به فیبر نوری طرحی پرهزینه و سنگین است و طبق برنامه اولیه شرکت مخابرات ایران، اجرای آن بین پنج تا هفت سال زمان می‌برد. با این حال، رئیس‌جمهور در همایش ملی مخابرات بر لزوم تسریع اجرای پروژه و رفع موانع تأکید کرده است.»

تضمین نقش‌آفرینی بخش خصوصی
در پاسخ به پرسشی درباره نگرانی فعالان بخش خصوصی، فتاحی گفت: «ما دو سازوکار برای حفظ جایگاه اپراتورهای خصوصی طراحی کرده‌ایم. نخست، اجرای هم‌زمان پروژه اف‌تی‌اچ با مشارکت اپراتورهای یو‌اس‌پی که در حال توسعه شبکه‌های مستقل خود در شهرهای مختلف هستند؛ و دوم، مصوبه عمده‌فروشی که نقش اقتصادی و تجاری هر اپراتور را به‌صورت شفاف مشخص می‌کند.»
وی افزود: «هدف ما انحصارزدایی از لایه خدمات و ایجاد حق انتخاب برای مردم است. کاربران باید بتوانند از میان چند ارائه‌دهنده مختلف سرویس بگیرند تا رقابت، کیفیت و رضایت افزایش یابد.»

گام هم‌زمان برای توسعه نسل پنجم ارتباطات
فتاحی در پایان به توسعه نسل پنجم ارتباطات سیار (۵G) اشاره کرد و گفت: «در کنار توسعه فیبر نوری، سه اپراتور سیار کشور نیز فرکانس‌های نسل پنجم را دریافت کرده‌اند و هم‌اکنون مراحل اجرای آن در حال انجام است. برای نمونه، شهر بابل به‌عنوان نخستین شهر کشور تحت پوشش کامل نسل پنجم قرار گرفته است.»
وی تأکید کرد: «پروژه‌های فیبر نوری و نسل پنجم مکمل یکدیگرند و با تحقق کامل آن‌ها، مردم ایران به‌تدریج افزایش محسوس کیفیت و سرعت در ارتباطات دیجیتال را تجربه خواهند کرد.»