سرمایه‌گذاری جدید مایکروسافت در امارات
شرکت مایکروسافت میگوید در طول چهار سال آینده بیش از ۷.۹ میلیارد دلار برای توسعه مراکز داده، رایانش ابری و نیروی انسانی امارات متحده عربی سرمایه‌گذاری خواهد کرد. غول فناوری آمریکا با این اقدام در عین حمایت از تلاش‌های ابوظبی برای تبدیل شدن به قطب فناوری، ظرفیت زیرساخت خود را نیز در منطقه توسعه می‌دهد. رئیس مایکروسافت اعلام کرده که طی چند ماه آینده در راستای اجرای همین تعهد، حدود ۶۰ هزار پردازنده پیشرفته انویدیا را به امارات منتقل خواهد کرد. با این اقدام امارات به یکی از معدود کشور‌هایی تبدیل میشود که چنین حجمی از پردازنده‌های پیشرفته هوش مصنوعی در آن مستقر هستند.
مایکروسافت در راستای توسعه زیرساخت دیتاسنتری در امارات از پردازنده‌های پیشرفته هوش مصنوعی انویدیا استفاده می‌کند که در حال حاضر فروش آنها به شرکت‌های غیرآمریکایی با محدودیت مواجه است. این تعهد جدید باعث میشود تا تعداد پردازنده‌های پیشرفته انویدیا که مایکروسافت در امارات مستقر کرده تا حدود سه برابر افزایش یابد.
برد اسمیت، رئیس مایکروسافت، روز دوشنبه در مراسمی در ابوظبی ضمن اعلام این تعهد گفت: «این پولی نیست که بخواهیم از اینجا جذب کنیم بلکه پولی است که ما در اینجا هزینه و سرمایه‌گذاری می‌کنیم.»
او در گفت‌وگو با بلومبرگ در حاشیه کنفرانس نفت و گاز ADIPEC به افزایش «انفجاری» تقاضا برای زیرساخت و رایانش هوش مصنوعی در منطقه حاشیه خلیج فارس اشاره کرد.
براساس این طرح چند میلیارد دلاری، مایکروسافت قصد دارد تعداد تراشه‌های پیشرفته انویدیا را که در امارات به‌کار گرفته تا حدود سه برابر افزایش دهد. فروش این تراشه‌ها به شرکت‌های غیرآمریکایی تاکنون با محدودیت‌هایی روبرو شده و دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، نیز به تازگی اعلام کرده که جدیدترین نوع پردازنده‌های انویدیا یا Blackwell را در اختیار دیگران نخواهد گذاشت (البته هنوز مشخص نیست که انویدیا دقیقا از چه پردازنده‌هایی در امارات استفاده می‌کند.)
طبق اعلام رسمی شرکت، مایکروسافت در مجموع تا سال ۲۰۲۹ بیش از ۱۵.۲ میلیارد دلار در امارات سرمایه‌گذاری خواهد کرد. از این رقم، حدود ۵.۵ میلیارد دلار صرف سرمایه‌گذاری‌های فیزیکی در زیرساخت‌های ابری و هوش مصنوعی از سال ۲۰۲۶ تا ۲۰۲۹ میشود و حدود ۲.۴ میلیارد دلار دیگر نیز به هزینه‌های عملیاتی و استخدام نیروی کار اختصاص خواهد یافت.
این سرمایه‌گذاری بخشی از همکاری گسترده‌تر مایکروسافت با برنامه‌های امارات برای کاهش وابستگی به درآمد نفتی است. در اوایل سال ۲۰۲۴، مایکروسافت ۱.۵ میلیارد دلار در شرکت هوش مصنوعی G42 امارات سرمایه‌گذاری کرد که البته این قرارداد با حمایت دولت آمریکا و پس از کاهش روابط G42 با چین صورت گرفت.
این شرکت که به عنوان پیشتاز هوش مصنوعی امارات و منطقه شناخته میشود در زمینه امنیت سایبری، خدمات ابری و فناوری فضایی نیز فعالیت دارد و اسمیت نیز براساس قرارداد سال ۲۰۲۴ به عضویت هیئت‌مدیره آن درآمده است.
علاوه بر مایکروسافت، شرکت اوپن‌ای‌آی نیز امارات را به عنوان اولین کشور خارج از ایالات متحده برای میزبانی پروژه بزرگ دیتاسنتری استارگیت انتخاب کرد.
چالش‌های احتمالی انتقال تراشه به امارات
با وجود همکاری‌‌های متعدد میان شرکت‌های آمریکایی و امارات، موضوع دسترسی امارات به تراشه‌های پیشرفته آمریکایی همچنان مساله‌ای حل نشده در واشنگتن است. طبق گزارش بلومبرگ، دولت ایالات متحده در ماه اکتبر مجوز صادرات تراشه‌های هوش مصنوعی به شرکت‌های آمریکایی فعال در امارات را صادر کرده است، اما هنوز فروش مستقیم این تراشه‌ها به شرکت‌های اماراتی مانند G42 تایید نشده است.
با این حال، مایکروسافت در سپتامبر ۲۰۲۵ خبر از دریافت مجوز رسمی مجوز ارسال تراشه‌های هوش مصنوعی به امارات داد و به نخستین شرکت آمریکایی تبدیل شد که امسال چنین مجوزی را از کاخ سفید دریافت کرده است.
اسمیت در این باره گفت: «این تصمیم تنها بر پایه اعتماد نبود. ما مجبور شدیم شرایط بسیار سختی را در زمینه امنیت سایبری، حفاظت فیزیکی و کنترل تراشه‌ها رعایت کنیم تا مطمئن شویم که این تجهیزات کاملا تحت مدیریت مایکروسافت باقی بمانند.»
از تراشه‌های پیشرفته تا نیروی کار
مایکروسافت تاکنون حدود ۲۱ هزار و ۵۰۰ تراشه معادل مدل A100 انویدیا را با مجوز دولت بایدن در امارات مستقر کرده و قصد دارد بیش از ۶۰ هزار تراشه دیگر را نیز که بخشی از آنها نسل جدید GB300 انویدیا هستند، در ماه‌های آینده به امارات ببرد.
اسمیت میگوید ارسال این تراشه‌ها در بازه‌ای کوتاه‌مدت انجام میشود و نه چند سال، بلکه تنها طی چند ماه انجام می‌گیرد.
علاوه بر زیرساخت سخت‌افزاری، مایکروسافت در حال حاضر حدود یک هزار مهندس تمام‌وقت را در امارات استخدام کرده و یک آزمایشگاه اختصاصی هوش مصنوعی نیز در کشور راه‌اندازی کرده است. از ابتدای سال ۲۰۲۳، این شرکت حدود ۵.۸ میلیارد دلار در امارات سرمایه‌گذاری کرده و مجموع تعهدات جدید آن تا سال ۲۰۲۹ تقریبا هم‌سطح با میانگین سرمایه‌گذاری سال‌های اخیر است.
تعهد چند میلیارد دلاری مایکروسافت و انتقال پردازنده‌های کمیاب انویدیا به امارات، نه تنها نقش غول آمریکایی را در خاورمیانه پررنگ‌تر می‌کند، بلکه باعث تقویت جایگاه امارات به عنوان یکی از مراکز صنعت هوش مصنوعی در جهان خواهد شد.