سود و زیان واگذاری همراه اول،مخابرات و پست بانک
اقتصادایران آنلاین-بیتا کریمی: ارتباطات و فناوری اطلاعات کشور در آذرماه امسال درگیر و دار ماندن و نماندن، بودن و نبودن و انحلال و ادغام بود و برکناری رضا تقی پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از مسندش و سپردن سرپرستی این وزارت خانه به علی نیکزاد وزیر راه و شهرسازی و نیز زمزمه های ادغام با وزارت خانه هایی چون راه و شهرسازی یا نیرو به این بلاتکلیفی مهر محکم تری زد. براین اساس و با وجودی که مشخص نیست آیا وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ادغام می شود یا این وزارت خانه کلیدی از حیث سکوی توسعه و جذب درآمد همچنان به فعالیت خود ادامه می دهد بررسی وضعیت شرکت های واگذار شده از سوی این وزارت خانه در بورس و فرابورس و تحقق سیاست های اصل ۴۴ قانون اساسی در این بخش شاید خالی از لطف نباشد.
شرکت های دولتی با حضور در بازار بورس اوراق بهادار و واگذاری سهام خود به بخش خصوصی در پی افزایش بازدهی تولید، افزایش کمیت و تنوع کالا و خدمات، توسعه بازار سرمایه و گسترده شدن مالکیت سهام هستند.
همچنین این شرکت ها با جلب سرمایه های پراکنده و پس اندازهای کوچک مردم به وسیله بازار معاملات اوراق بهادار می توانند سرمایه هایی عظیمی فراهم آورند. این امر علاوه بر جذب سرمایه های اندک باعث افزایش سرمایه های مولد شده و به رونق اقتصادی منطقه و کشور کمک کنند.
در حالی که در نبود این گونه امکانات جهت سرمایه های کوچک، سرمایه ها به فعالیت های غیرمولد و دلال بازی هدایت می شوند که موجب ایجاد تورم و دیگر مشکلات اقتصادی نظیر عدم اشتغال، پایین آمدن تولید ناخالص ملی و غیره خواهد شد.
در این گزارش به وضعیت سهام عرضه شده در بازار بورس و فرابورس سه شرکت ارتباطات سیار، پست بانک و مخابرات ایران در شش ماهه اول سال ۱۳۹۱ و مقایسه با مدت مشابه سال قبل پرداخته شده تا میزان موفقیت این شرکت ها در جذب سرمایه های متقاضیان خرید سهام بررسی شود.
اما درکل باید اذعان داشت، عرضه سهام شرکت مخابرات ایران از ابتدای سال جاری با نوسانات نزولی قیمت مواجه بود اما با افزایش نسبی قیمت در روزهای پایانی شهریورماه در وضعیت مناسبی قرار گرفته و انتظار می رود تا اندازه ای شاهد معاملات بیشتر و صف خرید مناسب تری با توجه به قیمت پایین و وجود ریسک پایین در آینده نزدیک باشد. شرکت پست بانک ایران نیز به رغم روند صعودی قیمت پایانی از ابتدای سال با توجه به تعدیل پیش بینی درآمد هر سهم، متوقف شد اما شرکت ارتباطات سیار با نماد همراه، از ابتدای سال با نوسانات نزولی مواجه بود و در نیمه مرداد ماه با یک روند ملایم افزایش قیمت مواجه شد که پیش بینی می شود این روند ادامه یابد.
بررسی حضور شرکت ارتباطات سیار در بازار فرابورس
شرکت همراه اول از زیرمجموعه های شرکت مخابرات ایران با تغییر اساسنامه، از سهامی خاص به سهامی عام، در ۲۱ آذر ماه سال ۱۳۸۹ به عنوان نهمین شرکت در بازار اول فرابورس ایران با نماد معاملاتی «همراه» عرضه شد. سرمایه اولیه شرکت ۲ هزار و۶۴میلیارد ریال بود که ۵ درصد سهام آن معادل ۱۱۳میلیون و ۲۵۰ هزار سهم در ۲۸آذرماه در فرابورس (به عنوان بزرگ ترین عرضه خرد بازار سرمایه ایران) عرضه شد. این سهام در کمتر از یک دقیقه به فروش رسید. همچنین نیم درصد از سهام شرکت نیز برای کارکنان خود شرکت خریداری شد.
قیمت هر سهم ۳۴۹۵ تومان کشف شد و ۱۰۹ میلیون از آن فروش رفت و ارزش روز این شرکت به بیش از ۷.۲ هزار میلیارد تومان رسید و با پیش بینی سود ۴۰۷ تومان هر سهم، نسبت P/E آن ۸.۵ مرتبه محاسبه شد؛ با عرضه سهام همراه اول، ارزش فرابورس در پایان آذرماه سال ۸۹ از ۸۰۰ میلیارد تومان به بیش از ۱۰ برابر رسید و از طریق ۶۳۱ ایستگاه معاملاتی و ۷۲ شرکت کارگزاری انجام شد.
وضعیت سهام واگذار شده شرکت ارتباطات سیار
در روز پایانی فعالیت بازار فرابورس در سال ۱۳۹۰ قیمت پایانی سهام شرکت ارتباطات سیار نسبت به روز قبل ۱۰۶۳ تغییر مثبت داشت و در نهایت نماد همراه با قیمت ۵۵۵۲۲ ریال در آخرین روز سال بسته شد.
در این میان، از پنجم فروردین ماه سال ۹۱ که اولین روز کاری بازار محسوب می شود روند قیمت پایانی شاخص نزولی بوده و از ۵۶۰۷۵ ریال به ۵۴۰۵۰ ریال در پایان ماه کاهش یافته است. این روند در اردیبهشت ماه ادامه یافته و در اولین روز خرداد ماه به ۴۶۷۷۱ ریال رسیده است که با نوساناتی اندک در اولین روزهای ماه بعد به ۴۵۷۹۹ ریال کاهش یافته است.
از روزهای ابتدایی مرداد ماه با ادامه روند کاهشی در نیمه ماه به کمترین قیمت یعنی ۴۰۵۳۲ رسیده و سپس با یک افزایش ملایم به ۴۲۳۰۰ ریال افزایش یافته است و در ادامه قیمت پایانی در بازه زمانی نیمه دوم مرداد ماه تا دو هفته اول شهریور با نوساناتی ملایم مواجه شده است.
اما در روز ۲۱ شهریور ماه با یک افزایش نسبتا قابل توجهی به رقم ۴۵۱۷۲ رسیده ولی سه روز بعد به قیمت ۴۴۰۴۰ نزول می کند و در نهایت در انتهای شهریور ماه به قیمت ۴۴۹۲۳ ریال می رسد.
بیشترین حجم معاملات در روزی که سهام بیشترین قیمت پایانی (به استثنای قیمت ابتدای سال) را داشته اند یعنی ۴۵۷۹۹ ریال مبادله شده که تعداد ۱۶۲۱۵۳۱ سهم است. ارزش این سهام در این روز به ۷۳۲۴۷ میلیون ریال رسیده که تقریبا در هر دو ماه یک افزایش قابل ملاحظه در حجم معاملات به وجود آمده است.
مقایسه میانگین حجم معاملات سهام شرکت ارتباطات سیار
مقایسه میانگین حجم معاملات انجام شده در شش ماهه اول سال ۹۱ و ۹۰ نشان می دهد که میانگین حجم معاملات در شش ماهه اول سال ۹۰ به مراتب از سال ۹۱ بیشتر بوده و بیشترین اختلاف در ماه اردیبهشت صورت گرفته است. از دلایل مهم افزایش ناگهانی حجم معاملات در این ماه برگزاری اولین مجمع عمومی عادی سالانه همراه اول با حضور بیش از ۹۱ درصد سهامداران در ۶اردیبهشت بود که برای هر سهم، ۵۰۰ تومان سود در نظر گرفته شد.
بررسی سهم شرکت ارتباطات سیار از کل بازار
شرکت ارتباطات سیار در دوره مورد بررسی، حجم معاملاتی معادل ۱۹۹۷۰۸۶۴ داشته که سهمی بیش از ۰.۱۹ درصد از کل حجم معاملات بازار را به خود اختصاص داده است. این معاملات ارزشی بیش از ۹۵۳۵۷۴ میلیون ریال داشته اند که سهم ۲.۵۴ درصد از کل ارزش بازار را دارند. بیشترین سهم حجم معاملات این سهام از کل بازار در اردیبهشت ماه ۰.۸۴ درصد بوده و بیشترین سهم ارزش این سهام از کل ارزش بازار در فروردین ماه ۵.۴۸ درصد است.
بررسی حضور شرکت پست بانک در بازار بورس
شرکت پست بانک ایران در آخرین روزهای مهرماه سال ۸۹ از طرف بورس اوراق بهادار تهران پذیرش شد و چهارصد و هفتاد و پنجمین شرکت پذیرفته شده در بورس بود که از تاریخ ۳ آبان ماه ۱۳۸۹ در فهرست نرخ های تابلوی فرعی بازار اول قرار گرفت. نماد این شرکت «وپست» است که در همان اولین روز ورود به بورس در فقط ۶ دقیقه، ۲۸ میلیون و ۵۷ هزار و ۱۵۰ سهم به قیمت هر سهم ۲ هزار و ۳۰۱ ریال آن واگذار شد که با قیمت هر سهم ۲۳۰۱ ریال آغاز و پس از کشف قیمت ۳ درصد دیگر از سهام شرکت در بورس اوراق بهادار واگذار شد. واگذاری سهام شرکت پست بانک تا ?اریخ هفتم تیرماه ۱۳۹۱ با افت و خیز فراوان ادامه یافت تا در نهایت بسته شد که در این بخش گزارش وضعیت این شرکت تا این تاریخ مورد بررسی قرار می گیرد.
بررسی سهام واگذار شده شرکت پست بانک
اولین مبادلات سهام شرکت در پنجم فروردین ماه سال ۹۱ به حجم ۱۵۶۹۱ و به قیمت پایانی ۴۲۰۴ صورت گرفت پس از آن تا روز نوزدهم همین ماه روند نزولی قیمت پایانی ادامه یافته و پس از آن تا پایان ماه با افزایش ملایمی به ۴۴۰۶ ریال رسید. اما در ادامه و شروع ماه اردیبهشت روند افزایش قیمت آغاز شد به طوری که از ۴۳۹۷ ریال در ابتدای ماه به ۵۸۱۴ ریال در انتهای ماه افزایش یافت. حجم معاملات در آخرین روز این ماه ۸۰۹۷۵۱ بود.
در خرداد ماه مبادله سهام با قیمت پایانی ۶۰۳۹ ریال و حجم معاملاتی برابر با ۱۱۰۱۸۳۱ سهم آغاز شد، اما در ادامه با یک روند نزولی قیمت به ۵۹۱۷ و حجم معاملات به ۷۸۹۱۹۵ سهم کاهش یافت. تیرماه آخرین ماهی بود که در سال ۹۱ سهام پست بانک عرضه شد و با کاهش قیمت محسوس نسبت به ماه قبل با قیمت ۵۵۹۴ ریال و حجم معاملات ۳۶۹۷۳ سهم عرضه سهام به پایان رسید. دلیل توقف عرضه سهام از سوی بازار بورس اوراق بهادار تعدیل درآمد ناشی از هر سهم مطرح شده است.
بیشترین قیمت پایانی سهام در سوم خرداد ماه ثبت شد که ۶۱۷۰ ریال بود و بیشترین حجم معاملات ۱۶۱۶۰۴۴۲ سهم در ۱۲ اردیبهشت ماه ثبت شده است که به علت عدم تایید مصوبه مجلس مبنی برحذف نام پست بانک از فهرست واگذاری ها توسط شورای نگهبان بود که موجب شد سهام این شرکت مشمول اصل ۴۴ بعد از مدت ها با رشد قیمت و حجم بالا معامله شود.
نماد شرکت پست بانک با ۵۶ میلیارد و ۱۱۴میلیون و ۳۰۰ هزار تومان سرمایه با عدم برگزاری مجمع سالانه دو سال مالی ۸۹ و ۹۰ از هفتم تیر ماه سال۹۱ بسته شد که سهامداران را تا حدودی با مشکل مواجه کرد. در سال مالی ۸۹ برای هر سهم در اولین پیش بینی مبلغ ۳۳۰ ریال عایدی خالص به ازای هر سهم در نظر گرفته شده بود که بعد به مبلغ ۳۹۲ ریال افزایش یافت و طبق صورت های مالی حسابرسی شده همان سال مبلغ ۳۶۴ ریال سود خالص برای هر سهم محقق شد.
این شرکت برای سال مالی ۹۰ ابتدا مبلغ ۳۵۵ ریال عایدی خالص برای هر سهم خود پیش بینی کرده بود که طبق صورت های مالی حسابرسی شده سال ۹۰ توانست مبلغ ۱۱۳ ریال از آن را محقق کند. همچنین برای سال مالی ۹۱ در مجمع ۲۶ مرداد مبلغ ۱۳۰ ریال سود خالص پیش بینی شده بود که در دوره سه ماهه اول سال، ۴۲ ریال از آن را محقق کرد.
در این میان مشکلات مدیریتی، عدم برگزاری مجمع سالانه دوسال مالی ۸۹ و۹۰، تلاش برخی نمایندگان مجلس در حذف نام این شرکت از فهرست واگذاری ها، زیان سهامداران و نبود تصویری روشن از آینده، توقف نماد معاملاتی از ۷ تیر و غیره حاشیه های تازه دیگری را برای شرکت به وجود آورد.این شرکت مجمع فوق العاده ای در ۲۶ مرداد برای انتخاب هیات مدیره برگزار کرد و اولین سود هر سهم سال مالی جاری در مجمع فوق، ۱۳۰ریال پیش بینی و اعلام شد. اما پیش بینی سود ۱۳۰ریالی پست بانک برای سال مالی جاری، دامنه حاشیه های این شرکت را افزایش داد و آن را با چالش هایی مواجه کرد. البته انتظار می رفت که سود هرسهم بیش از سود سال۸۹ باشد، اما سود هر سهم کاهش یافت و به طور کلی بازدهی سهام آن تا قبل از توقف نماد معادل منفی شد.
بر اساس گزارش سازمان خصوصی سازی تا پایان شهریورماه حدود ۲۵ درصد از سهام پست بانک به سبد سهام عدالت واگذار و حدود ۱۱ درصد نیز به بخش خصوصی فروخته شد و حدود ۱۳ درصد دیگر نیز باقی مانده است که باید تعیین تکلیف شود که بنا به همین گزارش تا پایان آبان ماه نحوه واگذاری باقی مانده سهام توسط هیات واگذاری مشخص خواهد شد.
مقایسه میانگین حجم معاملات سهام شرکت پست بانک
واضح است که امکان مقایسه بین میانگین حجم معاملات انجام شده فقط در سه ماهه اول سال ۹۱ و ۹۰ وجود دارد. براساس آمارهای موجود میانگین حجم معاملات در فروردین ماه سال گذشته از سال جاری بیشتر بوده، اما در اردیبهشت ماه به دلایل ذکر شده این حجم معاملات به مراتب از سال ۹۰ بیشتر بوده و در خرداد ماه اختلاف بین حجم معاملات ما بین دوسال کاهش یافته اما مجددا حجم معاملات سال ۹۰ بیشتر شده است.
بررسی سهم شرکت پست بانک از کل بازار
شرکت پست بانک در سه ماهه اول سال جاری حجم معاملاتی معادل ۴۵۴۳۱۲۸۴ سهم داشته که درصد سهمی بیش از ۰.۳۹ درصد از کل حجم معاملات بازار را به خود اختصاص داده است. این معاملات ارزشی بیش از ۲۲۴۶۸۵ میلیون ریال داشته اند که سهم ۰.۶۶ درصدی از کل ارزش بازار دارند. بیشترین سهم حجم معاملات این سهام از کل بازار در اردیبهشت ماه ۰.۷۸ درصد بوده و بیشترین سهم ارزش این سهام از کل ارزش بازار نیز در همین ماه ۱.۱۸ درصد است.
بررسی حضور شرکت مخابرات ایران در بازار بورس
شرکت مخابرات ایران در سال ۱۳۸۶ چهارصد و چهل و هفتمین شرکت پذیرفته شده در بورس بود که هر سهم آن با نماد اخابر و قیمت اسمی ۱۰۰۰ ریال ارائه شد. در مهرماه سال ۱۳۸۸ پنجاه به علاوه یک درصد سهم شرکت مخابرات ایران به وسیله کنسرسیوم اعتماد مبین خریداری شد. پیش از این صددرصد سهام این دولتی بود اما پس از عرضه ۵ درصد سهام برای کشف قیمت، ۲۰ درصد به سهام عدالت و ۵درصد دیگر به عنوان سهام ترجیحی به کارکنان این شرکت واگذار شد و تنها ۲۰درصد سهام در مالکیت دولت ماند. بزرگ ترین خصوصی سازی در تاریخ بورس ایران مربوط به این شرکت است و استقبال از این سهام توسط سرمایه گذاران در بورس باعث حرکت صعودی شاخص های بورس شده است.
وضعیت سهام شرکت مخابرات ایران در پایان اسفند ماه سال ۱۳۹۰
مبادله سهام شرکت مخابرات ایران در پنجم فروردین ماه سال ۹۱ به حجم ۸۶۲۴۲۰۶ و به قیمت پایانی ۳۳۶۶ آغاز شد و پس از آن تا پایان ماه با روند نزولی قیمت پایانی به ۳۲۳۴ ریال رسید. با ادامه روند نزولی در ابتدای اردیبهشت ماه از قیمت پایانی ۳۱۹۲ ریال به ۲۵۴۸ ریال در پایان خرداد ماه کاهش یافت. روند نزولی قیمت همچنان ادامه یافت تا در آخرین روز معاملاتی تیر ماه به ۲۳۰۸ ریال، در نیمه مرداد ماه به ۲۲۵۶ ریال و در اول شهریور ماه به ۲۱۹۲ ریال رسید. اما در نیمه شهریور ماه با یک افزایش به قیمت ۲۲۷۵ ریال رسیده و مجدداً روند نزولی در پیش گرفت و در آخرماه به ۲۲۱۷ کاهش یافت. بیشترین قیمت پایانی سهام در پنجم فروردین ماه ثبت شد که ۳۳۶۶ ریال بود و بیشترین حجم معاملات سهم در چهارم مرداد ماه ثبت شده که ۱۹۱۹۴۳۹۴ سهم است.
در اردیبهشت ماه از سوی مدیرعامل وقت شرکت مخابرات ایران اعلام شد که سود سهام مخابرات ایران از ۴۳۰ ریال در سال ۹۰ به ۴۲۰ ریال در سال ۹۱ رسید. سود ۴۲۰ تومانی مخابرات ایران درحالی تصویب شد که تصمیم هیات مدیره برای تقسیم سود ۴۱۵ ریال بود.در پنجمین مجمع عمومی سالانه صاحبان سهام شرکت مخابرات ایران سود پیشنهادی هیات مدیره مخابرات ایران برای سال ۹۱، ۴۱۵ ریال بود که 38.436 ریال آن را قابل توزیع اعلام کرده بودند اما در نهایت ۴۲۰ ریال اعلام شد.
مقایسه میانگین حجم معاملات سهام شرکت مخابرات ایران
در شش ماهه اول سال، میانگین حجم معاملات سهام اخابر روندی با نوسانات تقریبا یکسان داشته که در انتهای این شش ماه نسبت به ماه اول کاهش داشته است. این سهام در مقایسه با مدت مشابه سال قبل کاهش چشمگیری داشته و فقط در تیر ماه سال ۹۱ اندکی افزایش نسبت به سال قبل مشاهده می شود.
بررسی سهم شرکت مخابرات ایران از کل بازار
شرکت مخابرات ایران در شش ماهه اول سال جاری حجم معاملاتی معادل ۳۲۵۳۱۱۰۱۴ سهم داشته که درصد سهمی بیش از ۰.۴۵ درصد از کل حجم معاملات بازار را به خود اختصاص داده است. این معاملات ارزشی بیش از ۸۸۳۴۴۹ میلیون ریال داشته اند که سهم ۰.۴۷ درصدی از کل ارزش بازار را دارند. بیشترین سهم حجم معاملات این سهام از کل بازار در فروردین ماه با ۱.۹۱ درصد بوده و بیشترین سهم ارزش این سهام از کل ارزش بازار نیز در همین ماه با ۲.۰۵ درصد است.
در پایان باید گفت شرکت ها زمانی می توانند کارایی مناسب در بورس داشته باشد که پیوسته جریان منظمی از منابع مالی را به طرف خود جذب کنند و سود مناسبی در اختیار صاحبان سرمایه قرار دهند. شرکت ها برای جلب سرمایه های بیشتر خریداران سهام باید نسبت به اصلاح ساختار مالی و رفع مشکلات خود با استفاده از نظرات مشاوره ای کارگزاران و کارشناسان بورس بیشتر از گذشته اهتمام ورزند. بازدهی سهام این شرکت ها در شرایطی بیشتر خواهد شد که با یک برنامه وسیع اصلاح اقتصادی و بهبود تفکر اجتماعی همراه باشد. یافتن رویه های مناسبی برای کاهش هزینه و افزایش کیفیت منجر به افزایش سود سهام شده و در راستای آن افزایش مشارکت سرمایه گذاران را به دنبال خواهد داشت.