سقوط بزرگ؛ پایان رویای اپل؟
شرکت اپل در یکی از مهمترین سقوطهای سهام تاریخ خود تنها طی یک هفته 57 میلیارد دلار خود را از دست داد. بسیاری از تحلیلگران که چنین وضعیتی را برای اپل پیشبینی میکردند اعتقاد دارند که بخش مهمی از رویای اپل وابسته به مهارتهای فردی استیو جابز بود که پس از فقدان وی از افق محو شده است.
ارزشمندترین شرکت دنیا جایگاهش را از دست میدهد؟
سقوط اپل از پلههای موفقیت
آنچه اپل به خاطر سقوط قیمت سهام طی یک هفته از دست داد برابر با کل ارزش خودروسازی فورد است.
وبلاگها و وبسایتهای فعال در حوزه تکنولوژی به سرعتها خبرها را پوشش میدهند و کارشناسان در حال ارائه پیشبینیهایشان هستند، اما گویا این بار این اپل نیست که با معرفی یک محصول جدیدش توجه همه را در سرتاسر دنیا به خودش جلب کرده و گزارشگران زیادی را معطوف نوآوریهای خود کرده است.
این جنجال و هیاهو این بار برای آخرین گوشی موبایل گلکسی شرکت سامسونگ است که قرار است در ماه مارس آینده به صورت رسمی معرفی شود. رقابت در بازار موبایلهای هوشمند و تبلتها با شرکتهایی مانند سامسونگ شکل جدیتری به خودش گرفته است و این موضوع باعث نگرانی سرمایه گذاران اپل شده است. ترس و نگرانی بعدی برای این سرمایهگذاران در روز بیست و سوم ماه ژانویه و زمانی اتفاق افتاد که اپل آخرین سود فصلی خودش را با مبلغ 13 میلیارد دلار اعلام کرد.
این میزان به دنبال افزایش هزینههای ساخت ثابت و بدون تغییر باقی ماند. این اتفاق بعد از چند ساعت در بازار بورس جنجالهایی را به راه انداخت و در نهایت به از دست دادن 57 میلیارد دلار از کل سرمایه بازار اپل منجر شد تا به این ترتیب آنچه اپل از ارزش بازار خودش از دست میدهد برابر با کل ارزش بازار خودروسازی فورد شود.
سهام شرکت اپل در گذشته بارها و بارها دچار افت و رکود شده بود، اما این شرکت همیشه توانسته بود روند بازیابی و بهبود را به سرعت از سر بگیرد. در حال حاضر سوال بزرگ بسیاری از سرمایهگذاران این است که آیا اپل میتواند دوباره به جایگاه و شرایط اولش بازگردد.
در این میان دو چیز میتواند اشتیاق و میل دوباره را در سرمایهگذاران زنده کند: اول اینکه با وجود مرگ استیو جابز موسس خلاق اپل و نابغه محبوب دنیای تکنولوژی، موبایلهای آیفون و تبلتهای آیپدی که او ابداع کرد همچنان سود عظیم و چشمگیری را نصیب این شرکت میکند. البته جانشین او «تیم کوک» هم سعی دارد ثابت کند که میتوانند محصولات جنجالی جدیدی را به بازار عرضه کند. دوم اینکه متوسط نرخ سود اپل که با 6/38 درصد از فروش 55 میلیارد دلاری رقم قابل توجهی است، میتواند نظر بسیاری از رقبای بزرگ را به خودش جلب کند.
در روز بیستوسوم ژانویه امسال وقتی میزان درآمد اپل از فروش هر سهم خودش در بازار بورس به 6/11 دلار رسید، اوضاع این غول دنیای تکنولوژی چندان تفاوتی با شرایط شرکت بزرگ مایکروسافت در بازار سهام نداشت. اما بر خلاف مایکروسافت که وابستگی زیادی به صنعت رو به رکود کامپیوترهای شخصی دارد، اپل بیشتر روی بخشهای پررونق و با روند رشد سریعی مانند موبایلهای هوشمند و تبلتها تمرکز دارد.
به این ترتیب قیمت سهام اپل در روز بیست و سوم ژانویه امسال به بیشترین کاهش در چهارم سال گذشته مواجه شده و به حدود 460 دلار برای هر سهم رسید. این در حالی است که قیمت سهام این شرکت در بیشترین میزان خودش به 702 دلار برای هر سهم در روز نوزدهم ماه سپتامبر گذشته رسید، تا ارزش بازار این شرکت به 658 میلیارد دلار برسد.
البته بعد از این اتفاق این شرکت شاهد کاهش تدریجی 35 درصدی ارزش بازار خودش بود که به عقیده بسیاری از فعالان و کارشناسان بازار به دلیل فروش نهچندان جالب توجه موبایل آیفون 5 این شرکت در فصل تعطیلات کریسمس بوده است. تا قبل از سقوط ناگهانی قیمت سهام اپل در روز پنجشنبه گذشته یعنی بیستوسوم ژانویه، از میان 60 تحلیلگر بلومبرگ تنها یک نفر سهامداران این شرکت را به فروش سهام خودشان تشویق میکرد.
این اخبار منفی باعث فروکش کردن تب داغ سهامداران برای خرید سهام اپل شده است و کارشناسان معتقدند که معرفی اپلیکیشن نقشه اپل و به دنبال آن شایعاتی که درباره کاهش تعداد قطعات به کار رفته در ساخت آیفون 5 منتشر شد، در نهایت فضای نه چندان مناسبی را علیه اپل به وجود آوردند که به کاهش چشمگیر قیمت سهام این شرکت منجر شد.
این در حالی است که مدیران اپل گویا چندان نگرانی بابت این افت بی سابقه قیمت سهام اپل نداشته و آنها امیدوارند که در سال 2013 بازارهای جدیدی را فتح کرده و نتایج خوبی بهدست میآورند، تا جایی که تیم کوک مدیرعامل این شرکت در گردهمایی کارمندان اپل در هفته گذشته گفته است که در حال حاضر افت قیمت سهام اپل موضوع مورد تمرکز ما نیست. او درباره سقوط اپل از جایگاه ارزشمندترین شرکت جهان و جانشینی شرکت نفتی Exxon Mobil گفته است: «این روزها تنها شرکتهای نفتی بهترین نتایج مالی فصلی را بهدست میآورند. شما را نمیدانم، اما من نمیخواهم در این شرکتها کار کنم.»
این در حالی است که اپل به تدریج در حال از دست دادن قدرت و محبوبیتش در بازارهای در حال رشد و بزرگی مانند چین است. عرضه آیفون 5 گویا ضربه بزرگی به ساختار پر قدرت اپل بوده است. در بازارهای در حال رشد و پررونقی مانند چین که همیشه سود قابل توجهی را نصیب شرکتهای بزرگی مانند اپل میکند، آیفون 5 در اولین هفته معرفی و عرضهاش دو میلیون دستگاه فروخت.
این در حالی است که روند فروش این گوشی در هفتههای بعد به تدریج کاهش پیدا کرد و تمایل و تقاضای خریداران چینی به خرید موبایلهای هوشمند ارزانتر معطوف شد. یک صندوق سرمایهگذاری به نام Barclays اخیرا تخمین زده بود که اپل میتوانست یک گوشی آیفون را با قیمتی کمتر از 150 دلار تولید و عرضه کند تا طرفداران و به دنبال آن خریداران بیشتری را در سطح جهان بهدست بیاورد.
حالا اپل با عرضه آیفون 5 جنجالی و گران قیمت، جایگاهش را در بازارهایی مانند چین و هندوستان به تدریج از دست میدهد و به این ترتیب میتواند به روندهایی مانند کاهش قیمت سهامش سرعت بدهد.
یکی از طرفداران جلوی یکی از فروشگاههای اپل برای خرید آیفون 3G در صف ایستاده است. او و بسیاری دیگر در آن زمان پیشبینی میکردند که قیمت سهام اپل در سالهای آینده به سرعت افزایش پیدا میکند.