فاطمه محمدنژاد – سرپرست معاونت فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات گفت: تعرفه‌ی کاهش ‌۵۰ درصدی قیمت اینترنت قبل از پایان سال اعلام و از ابتدای سال آینده اینترنت با کاهش قیمت به ICPها، ISPها و بخش‌های دولتی ارائه خواهد شد.

دکتر «صدری» رییس مرکز تحقیقات مخابرات ایران در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس ارتباطات خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، ضمن مقایسه‌ی نحوه‌ی ارائه‌ی خدمات اینترنت در ایران و سایر کشورها، درباره‌ی این که کاربران اینترنت در کشور بیشتر از چه مواردی در اینترنت استفاده می‌کنند، گفت: دسته‌بندی از فعالیت‌های اینترنتی در کشور در حال بررسی است تا ارزیابی مشخصی در این حوزه ارائه شود، اما به طور کلی می‌توان گفت بیشتر فعالیت مردم به ارتباطات ایمیل در سطح گسترده باز می‌گردد، به این معنی که از ‌۵/۶ یا ‌۷ درصد ضریب نفوذ اینترنت، تقریبا بالای ‌۹۰ درصد از کاربران اینترنت از ایمیل استفاده می‌کنند.

وی ادامه داد: حدود ‌۲۵ درصد از این مجموعه به استفاده از سایت‌های علمی و دانشگاهی و تحقیقاتی مربوط شده و ‌۳۵ الی ‌۴۰ درصد بر فعالیت‌های تجاری و رجوع‌های اینترنت برای آگاهی از قیمت‌ها، تجهیزات و امکانات برمی‌گردد، همچنین حدود ‌۲۰ تا ‌۳۰ درصد هم به مراجعات متفرقه مربوط می‌شود.

وی تصریح کرد: سعی می‌کنیم این آمار و برآوردهای غیررسمی دسته‌بندی از فعالیت‌های اینترنتی تا فروردین ماه از طرف وزارتخانه اعلام و مشخص شود، که چه نوع فعالیت‌هایی در اینترنت در حال انجام است.

صدری ادامه داد: عناوینی مانند ISP، ICP یا PAP در سایر کشورها مانند آمریکا نیز با همین ترکیب وجود دارد که هر یک با تعریف و محدوده‌ی فعالیت نسبت به ارائه‌ی سرویس اقدام می‌کنند، اما شاید تعداد ISPها به کثرت ISPهای ایران نباشد.

وی درباره‌ی علت آن گفت: دیر جنبیدن و کندی دولت در سال‌های ابتدایی در این مساله موجب شد تا نظم بازار مقداری دچار خدشه شود اما با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، فعالیت‌ها در قالب ISPها و با رقابت شدید آغاز شد.

صدری ادامه داد: ارائه‌ی خدمات اینترنت در کشورهای دیگر اعم از توسعه‌یافته و غیره توسط ‌۲ تا ‌۴ اپراتور اصلی صورت می‌گیرد، به این معنی که یک اپراتور اصلی همراه با لایه‌های دیگری که در مقایسه با ایران محدود هستند، در جهت ارائه‌ی خدمات فعالیت می‌کنند.

در این سیستم، اقتصادی بودن کار، مدیریت و توزیع آن با هماهنگی و انسجام بیشتر‌ انجام می‌شود، در حالی که در ایران، زیرساخت اصلی به عهده‌ی دولت بود که با توجه به مشکلات و گستره‌ی جغرافیایی، انجام آن به درازا کشیده شد تا نهایتا در برنامه‌ی سوم توسعه، زیرساخت‌ها تکمیل و در وضعیت مطلوب‌تری قرار گرفتند. در هر صورت به نظر می‌رسد این سیستم در ایران مدل خاص خودش را داشته که علاوه بر حفظ حریم شرکت‌های خصوصی می‌تواند در توسعه‌ی ICT نقش مهمی ایفا کند.

وی، تصریح کرد: آیین‌نامه‌های مربوط به مواردی شامل PAP، ICP، ISP و VOIP، از چهار سال گذشته طی برنامه‌ای در راستای خصوصی‌سازی و آزادسازی شکل گرفت اما پیاده‌سازی هر یک مقداری به درازا کشیده شد. در هر صورت برنامه‌های مذکور برای تقویت بازار بخش خصوصی در این عرصه بوده و منظم‌سازی و ترکیب بهینه‌ی آن باید برای پنج سال آینده‌ نیز در نظر گرفته شود.

صدری ادامه داد: ارائه‌ی مجوز در حوزه‌ی دیتا، IT و در حوزه‌های دسترسی و ارائه‌ی سرویس‌های متنوع، فعلا شامل همین موارد است، زیرا می‌تواند پوشش دهنده‌ی بخش وسیعی از سرویس‌ها در این حوزه باشد. بنابراین به نظر نمی‌رسد مورد دیگری قابل طرح باشد اما چنانچه قرار بر ایجاد سرویس‌های دیگر باشد در چارچوب همین مجوزها قابل پیگری و توسعه خواهد بود.

وی درباره‌ی حق لایسنس که در ازای اعطای مجوز و امتیاز از شرکت‌های ICP، PAP یا غیره دریافت می‌شود، گفت: حق امتیاز برای منظم و ضابطه‌مند کردن هر فعالیت دریافت می‌شود، که بعضا در حوزه‌ی ICT جنبه‌ی منظم کردن فعالیت‌ها را داشته و برخی از موارد نیز جنبه‌ی در اختیار قراردادن، بخشی از بازار به شرکت‌ها دارد، در موارد اخیر بحث حق امتیاز و اخذ پول مطرح می‌شود، زیرا بازار حق ملی به شمار می‌رود، در نتیجه در مواردی مانند اپراتور دوم طبیعی است که حق امتیاز گرفته شود.

وی ادامه داد: طرح حق امتیاز در فعالیت‌های معنی‌داری که بخشی از امکانات کشور را در عین فراهم کردن چارچوب منظم در اختیار می‌گیرد، امری طبیعی است که میزان آن طبق برآورد بازار، براساس کشش و منافعی است که ایجاد خواهد کرد، در واقع این پارامترها در حوزه‌ی وزارتخانه و شرکت‌ها توسط کارشناسان بررسی و نهایتا پایه‌ی تعیین شده، به مزایده و مناقصه گذاشته می‌شود.

صدری درباره‌ی اینکه چند درصد از مردم از ISPها و یا ICP خط می‌گیرند، یادآور شد: در حال حاضر ISPها و ICPهایی که ISP دارند نسبت به ارائه‌ی خدمات اینترنت به مردم اقدام می‌کنند اما این نکته که چند درصد مردم از ISPها و یا ICP خط می‌گیرند انجام نشده و برای اوایل سال آینده در نظر داریم تا مواردی از قبیل ضریب نفوذ اینترنت، نحوه‌ی کاربری از اینترنت و میزان کاربران ISPها مشخص شود.

وی تصریح کرد: همه‌ی ICPها از ماهواره استفاده نمی‌کنند و اکثر آن‌ها روی خط دیتا آمدند، طبق برنامه‌ریزی‌ و تعیین نرخ‌ها، تقریبا به سوی کنار گذاشتن دیش‌های ماهواره، گرایش خواهند داشت. همچنین یک شرکت PAP بدون داشتن مجوز ISP یا ICP حق ارائه‌ی سرویس اینترنت را ندارد، اما اگر ICP داشته باشد، می‌تواند از ماهواره برای ارائه‌ی سرویس استفاده کند و در صورت داشتن ISP از خود ICP یا خود دیتا اینترنت دریافت و توزیع خواهد کرد.

سرپرست معاون فناوری اطلاعات وزارت ICT درباره‌ی اعطای مجوز VOIP به چند شرکت محدود، گفت: آیین‌نامه‌ی مذکور و مرتبط با ارتباطات بین‌الملل در حال نهایی شدن است که در آن بحث محدود کردن شرکت‌های Voice کار، مطرح نیست بلکه هدف کمک و تسهیل فعالیت آن‌ها در راستای رقابت جدی‌تر با مخابرات است.

وی ادامه داد:‌ چارچوب آیین‌نامه چند بار رد شد اما براساس آنچه نهایتا مطرح شد، یک یا دو اپراتور اصلی کار را به عهده گرفته و با حفظ فعالیت‌های شرکت‌های ISP، زیرساخت‌های اصلی برای آن‌ها را تسهیل خواهد شد.

صدری درباره‌ی آیین‌نامه‌ای که در مورد فعالیت VOIP به مجلس فرستاده شده است، گفت: اطلاعی از جزئیات آن ندارم، اما این لایحه‌ توسط شرکت دیتا و مجاری ذی‌ربط آن در وزارتخانه به مجلس رفت و تا جایی که مطلع هستم به محدود کردن مجوزها ربطی نداشته و در راستای منظم‌تر کردن فعالیت‌های Voice و برخورد با کسانی است که نسبت به قاچاق اقدام می‌کنند.

وی با تاکید بر این که کاهش قیمت پهنای باند اینترنت در شورای فناوری اطلاعات وزارتخانه تایید شده و در حال طی مراحل نهایی خود در شرکت مخابرات ایران به سر می‌برد گفت: طبیعی است که شرکت‌های خصوصی و مردم سرویس‌های خود را از طریق ISP و ICP خواهند گرفت و شرکت دیتا با این کاهش ‌۵۰ درصدی به ارائه‌ی سرویس به ISP و ICPها منحصر شده است.

صدری درباره‌ی موافقت وزارت ICT برای تبدیل به اتحادیه شدن انجمن صنفی کارفرمایان شبکه‌های اینترنتی، با وجودی که تعداد اعضای آن کمتر از میزان واقعی، اعلام شده، تصریح کرد: این شرایط آن‌ها به ما مربوط نشده و به وزارت بازرگانی برمی‌گردد اما موافقت خود را در بحث کلی تبدیل به اتحادیه شدن آن‌ها، در صورت رعایت مقررات وزارتخانه، اعلام کرده و نامه‌نگاری نیز با وزارت بازرگانی انجام داده‌ایم.

رئیس مرکز تحقیقات مخابرات درباره‌ی تشکیل شورای عالی فناوری اطلاعات در وزارت ارتباطات گفت: این بحث در حال طی مراحل نهایی خود در دولت است، اما مقدمات تشکیل آن در وزارتخانه انجام شده و در حال پیگیری است.

سرپرست معاونت فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره‌ی مذاکره‌ی شرکت دیتا با شرکت گلدلاین در راستای اعطای مجوز VOICE به شرکت‌ها گفت: اطلاعی از آن ندارم اما علی‌الاصول چنین اتفاقی نمی‌تواند بیفتد، زیرا گلدلاین اپراتور نبوده و تنها یک شرکت VOICE کار و ISP در کانادا و آمریکاست که چیزی برای فروش به ما ندارد که بخواهیم با آن ارتباطات داشته باشیم.