ساحره چمنی – فناوران : صنعت تلفنهمراه در چهل سال گذشته با مشکلات و موانع زیادی مواجه بوده است اما این روزها شاهد رشد پدیدهای در این بازار هستیم که شاید بتوان آن را بزرگترین چالش تاریخ این صنعت نامید.گوشیهای تقلبی حالا به فاصلهای چند روزه از تولید نسخه اصلی روانه بازار میشوند و به سرعت و گاه بیآنکه حتی فروشنده و خریدار نیز متوجه شوند سهم بالایی از فروش گوشیها را میبلعند.
اگرچه در گذشته گوشیهایی شبیه به نسخه اصلی به تعداد محدود تولید و روانه بازار میشد، اما حالا به نظر میرسد توجه سودجویان بیشتری به ارزش نهفته در این بازار جلب شده است.حالا به نظر میرسد کارخانههایی در دنیا وجود دارند که از طریق شبکههای توزیع زیرزمینی و قدرتمند به سرعت وارد عمل شده و نسخههای کپی و جعلی خود را به بازار میرسانند. آمارها نشان میدهد تنها در سال گذشته بیش از 148 میلیون دستگاه گوشی تقلبی به ارزش 6 میلیارد دلار در دنیا توزیع و به فروش رسیده که در مجموع باعث ضرر و زیانی حدود 85 میلیون دلار به شکل مستقیم و 460 میلیون دلار به شکل غیر مستقیم داشته است. شما هم اگر سری به بازار موبایل زده باشید پشت ویترین بسیاری از فروشگاهها میتوانید این گوشیها را به وفور مشاهده کنید. حتی در بسیاری از موارد این گوشیهای تقلبی هستند که به جای گوشیهای اصلی به دست مشتری میرسد.اما چه عواملی موجب رشد سریع پدیدهای با رشدی سرطانی به نام تولید گوشیهای تقلبی شده است؟ و آثار و تبعات رشد این پدیده در دنیا چیست؟
چه کشورهایی
در حالی که همه مردم دنیا بر این تصورند که منشاء گوشیهای تقلبی کشور چین است، اما هنوز انگشت اتهام به سوی کشور خاصی نشانه نرفته است. در واقع از همه برندها نمونههای تقلبی در بازار موجود است که با نمونههای واقعی اختلافی ندارند.
اگرچه شرکتهای چینی در ساخت همه محصولات Fake یا تقلبی شهرت بسیاری دارند و توانستهاند این محصولات را به همه جای دنیا ارسال کنند. از سوی دیگر هنگکنگ و تایوان هم دستی در ساخت و تولید چنین گوشیهایی از این دست دارند و به تازگی حمل محمولههای بزرگی از این گوشیها را علاوه بر کشورهای آسیایی به اروپا نیز آغاز کردهاند.
چه گوشیهایی
علاوه بر همه گوشیهای ریز و درشتی که در بازار موجود است، کپیکاران معمولا نمونههایی را شبیهسازی میکنند که در ردههای پرفروش و پرتبلیغات قرار میگیرد. این گوشیها نیز معمولا گرانترین گوشیهای دنیا هستند که فروش بیشتری دارند و از طرفداران بیشتری برخوردارند.
مثلا بیشترین گوشیهای تقلبی را نمونههای مختلف آیفون اپل تشکیل میدهند. از سوی دیگر گوشیهای خوش فروش سامسونگ از سری Galaxy و Note نیز در این رده قرار میگیرند. البته نباید مشتریان را نیز از یاد برد. این گوشیها معمولا قیمت بالایی دارند و بسیاری از مردم قدرت خرید چنین گوشیهایی را ندارند، بنابراین به نمونههای تقلبی روی میآورند.
کدام بازارها
پیشتر کشورهایی همچون هند، پاکستان، افغانستان و در نهایت ایران هدف این محصولات بود، اما این روزها اخباری درباره ورود گوشیهای تقلبی در بازارهای آفریقا نیز منتشر شده تا آنجا که آمارها نشان میدهد بیش از 50 درصد بازار کشورهای آفریقا این روزها در اختیار گوشیهای تقلبی است و به دلیل قیمت کمی که این گوشیها نسبت به گوشیهای اصل دارند، مردم از آنها استقبال بیشتری میکنند.
جالبتر آنکه به تازگی نیز اخباری درباره ورود این مدل گوشیها و محمولههای قاچاق به قلب اروپا یعنی آلمان نیز سر و صدای زیادی به پا کرده است. این موضوع نشان میدهد که تولیدکنندگان تقلبیها بیکار ننشستهاند و در حال نفوذ به بازارهای بزرگ دنیا هستند. با این اوضاع به نظر میرسد توزیع این محصولات به زودی به شبکهای گسترده و قدرتمند تبدیل میشود و تمام جهان را فرا میگیرند.
پیامدها
اما در نتیجه افزایش گوشیهای تقلبی در بازار، اعتماد مردم حتی به برندهای معتبر گوشیساز کم میشود و کمکم اثری از آثار برندهای اصلی در بازار دیده نمیشود. از سوی دیگر از آنجا که این محصولات ظاهری شبیه گوشیهای اصلی دارند، اما به دلیل کیفیت پایین، باعث بروز آسیبهایی به کاربران میشوند که گاه اثرات جبرانناپذیری روی سلامتی آنها میگذارند.با افزایش گوشیهای تقلبی در بازار و گسترش این مدل گوشیها، تولیدکنندگان بزرگ نمیتوانند گوشی خوب تولیدکنند و کمکم قدرت رقابت خود را از دست میدهند. زیرا ممکن است به سرعت میزان فروش و سهمشان در بازار دنیا کاهش یابد تا آنجا که هماکنون در بازارهایی مثل آفریقا و هند این اتفاق افتاده و جایی برای برندهای معتبر باقی نمانده است.
به این ترتیب انتظار میرود اگر این اوضاع ادامه پیدا کند مثل جنگ کپیرایت که سالهاست در اروپا و آمریکا ادامه دارد، جنگی به راه افتد که جلوی آن را حتی دولتها نیز نمیتوانند بگیرند.
البته هماکنون اروپاییها به سرعت در حال جلوگیری از ورود این گوشیها هستند، اما در کشورهای آسیایی و آفریقایی برخورد جدی با ورود این گوشیها نمیشود. تا آنجا که در ویترین بسیاری از فروشگاهها بدون برخورد قانونی این گوشیها به فروش میرسند و هیچ قانونی برای جلوگیری از عرضه آنها وضع نشده است. از این رو بازار کشورهای آسیایی و آفریقایی که بخش اصلی جمعیت جهان را نیز در خود جای دادهاند در صدر این تهدید جدید هستند.بدیهیست در چنین حالتی تمام چرخه تولید و توزیع گوشیهای اصلی نیز دچار صدمات شدیدی شده و از بازار رقابت خارج خواهند شد.
راه چاره
با وجود گسترش چنین گوشیهایی ، ظاهرا فقط یک اتحاد جهانی یا تشکیل یک کنسرسیومهای بینالمللی برای مبارزه با این موضوع لازم است تا ریشه گوشیهای تقلبی را بخشکاند.
ظاهرا فقط راه چاره همکاری شرکتهای بزرگ گوشی ساز در دنیاست که با یکدیگر متحد شده و جلوی تولید چنین گوشیهایی را بگیرند و به جای تولید گوشی در کارگاههای زیرزمینی از نیروهای انسانی در کارخانههای بزرگ استفاده کنند. کسانی که به کپیکاری میپردازند مخترعان و ایدهپردازان کوچکی هستند که میتوان از ایدههایشان استفاده کنند.از سوی دیگر شاید تولیدکنندگان بزرگ دنیا همانند کارآگاههان خصوصی مایکروسافت که وظیفه مبارزه با کپی محصولات استخدام کرده و مامورانی را برای سرکشی و بازرسی از مراکز تولید گوشیهای تقلبی بگمارند.