گلایه و شکایت برخی کاربران از وضعیت اینترنت داستانی است که در ایران قدمتی چندین ساله دارد و در تمام این سالها همواره توپ این مشکل در زمین شرکت ارتباطات زیرساخت و شرکتهای ارائه کننده اینترنت پاسکاری شده است تا جایی که شاید اکنون هیچ کاربر و کارشناسی نتواند با قطعیت بگوید مشکل اصلی کجاست.
طی سالهای گذشته بحثهای مختلفی در این زمینه وجود داشته و گاهی شرکتهای ارائه کننده اینترنت به گلایه از شرکت زیرساخت پرداخته و این شرکت را مسوول کاستیها دانستهاند. در موارد مختلفی نیز توپ به زمین خود این شرکتها افتاده و مشکل کار به مواردی مانند کم فروشی شرکتها یا رعایت نکردن قوانین خاص اشتراک گذاری اینترنت ربط داده شده است.
البته در کنار این اختلاف بحثهای توسعهای هم تا حدی دنبال شده و کار در این حوزه شرایط را به گونه ای رقم زده که به گفته معاون وزیر ارتباطات با مسیرهای مختلفی که برای ترانزیت پهنای باند اینترنت راهاندازی شده، دیگر قطعی اینترنت در ایران نخواهیم داشت.
به گفته محمود خسروی – مدیر عامل شرکت ارتباطات زیرساخت – با افزایش تعداد درگاههای بینالمللی تلاش شده شرایطی ایجاد شود که اختلالی در زمینه اینترنت کشور ایجاد نشود.
زمانی تنها راه ارتباطاتی ایران با اینترنت خط جاسک بود اما سال گذشته مدیر عامل شرکت ارتباطات زیرساخت با تاکید بر این که اینک 14 درگاه بینالمللی فعال داریم یادآور شده بود: در حال حاضر برای تامین پهنای باند اینترنت در جنوب کشور مسیرهای مختلفی چون جاسک، چابهار و بندرعباس وجود دارد. علاوه بر این مسیرها در شمال کشور هم از طریق مرز بازرگان با ترکیه، مرز ارمنستان و از طریق مرز آستارا با کشورهای آذربایجان و روسیه پهنای باند وارد کشور میشود که این موضوع قابلیت اطمینان شبکه دیتای کشور را فوق العاده بالا برده به گونهای که دیگر به هیچ عنوان در زمینه اینترنت قطعی نداریم.
اما با این وجود طی هفته گذشته برخی شرکتهایPAP به گلایه از وضعیت زیرساختهای انتقالی اینترنت پرداخته و از قطعیهای چند ساعته خود گلایه کرده و این گونه عنوان کردند که این موضوع هر روز در حال تکرار است و از بهمن ماه سال 92 نسبت به گذشته بیشتر احساس میشود.
محمدعلی یوسفی زاده به عنوان مدیرعامل یکی از شرکتهای PAP با بیان این موارد یادآور می شود که در هفته گذشته گاه باید در برخی استانها دو گیگ پهنای باند تحویل میگرفته اما بیشتر از 150 مگابایت به دست شرکت او نمیرسیده که آن هم کیفیت پایینی داشته است.
او در ادامه از عدم پاسخگویی شرکت زیرسخت گلایه کرده و می گوید: مشتریها از این وضعیت به شدت گلایهمند هستند ولی ما عامل این وضعت نیستیم.
این در حالی است که معاون بهره برداری و مدیریت شبکه شرکت ارتباطات زیرساخت می گوید: یکی از نکات بسیار مهمی که در حوزه دیتا و اینترنت وجود دارد آنست که سرویسها بر اساس سطحی که دارند متفاوت هستند.
حسن کریمی در ادامه با اشاره به کیفیت سرویسهای مختلف می گوید: به عنوان مثال اینترنت جزو سرویسهایی است که ارزانتر از صدا و تصویر به حساب میآید. اما در همین بخش هم در ایران هیچ شرکتی سرویسی بالاتر از سرویسهای حداقلی خریداری نکرده است به عبارت دیگر تمام شرکتها پایینترین سطح کیفیت را خریداری میکنند و وقتی که شما خریدی در این سطح انجام دادهاید نمیتوانید انتظار داشته باشید که کیفیت آن در حد بهترین شرایط باشد.
بر اساس تعاریف سازمان تنظیم مقررات ارتباطات مشخص است که هر شرکت بر اساس سرویسی که خریداری کرده تا چه میزان دسترسی خواهد داشت. حال اگر شرکتی تمایل دارد که میزان دسترسی خود را افزایش دهد طبیعی است که باید سرویسهای سطحهای بالاتر را خریداری کند. چرا که قرار نیست حداقل سرویس را بخریم و انتظار بهترین کیفیت را داشته باشیم.
از سوی دیگر اعضای سازمان نظام صنفی رایانه استان تهران و فعالان صنفی بر این باور هستند که با توجه به این که انحصار خطوط انتقال متعلق به شرکت زیرساخت است باید این شرکت پیگیری جدیتری در این حوزه داشته باشد.
یوسفیزاده یکی از فعالان صنفی در این حوزه اعتقاد دارد: مشتری برای چند دقیقه هم از ما شکایت میکند حال ما چگونه باید جواب صد هزار سرویس را بدیم، خواهش می کنم مسوولان به این موضوع رسیدگی کنند چراکه ایراد از ما نیست.
اما شرکت زیرساخت بحث قطعیهای مکرر از بهمن ماه را رد کرده و درباره قطعی های هفته گذشته توضیح می دهد: در حال حاضر ما برای دسترسی به اینترنت در هر نقطهای حداقل دو مسیر را در نظر گرفتهایم که گاه این مسیرها به سه و یا در نقاط مهم به چهار مسیر هم افزایش پیدا میکند. هفته گذشته به دنبال عملیات توسعهای یکی از کابلهای مهم در منطقه اسلامشهر دچار اختلال شد و ما ظرفیت آن را به فیبری که از مخابرات استان تهران اجاره کرده بودیم منتقل کردیم اما در همان زمان فیبر استان تهران هم دچار قطعی شد و برای مدتی ما دچار مشکل شدیم و متاسفانه 30 گیگ ظرفیت ما با توجه به این که این مسیر از مسیرهای اصلی بود تحت تاثیر قرار گرفت و برای مدتی در برخی نقاط با قطعیهایی مواجه بودیم.
به گفته او نکته مهم در این رخدادها این است که برخی شرکتهای ارائه دهنده خدمات اینترنتی، هیچ ظرفیت اضافه ای را برای خود پیش بینی نمیکنند و با از دست رفتن حتی یک بیت اطلاعات، بلافاصله دچار مشکل می شوند. شرکت ارتباطات زیرساخت همواره حداقل 15 درصد ظرفیت اضافه را در شبکه خود پیش بینی میکند که قادر به جلوگیری از اثرگذاری برخی رخدادهای شبکه بر روی مشتریان باشد.
حال در این شرایط کاربران این سوال را مطرح می کنند که با این تفاسیر در نهایت چه زمانی می توانند امید داشته باشند که سرویسی مناسب و با کیفیت دریافت خواهند کرد؟
در این باره چندی پیش وزیر ارتباطات آب پاکی را بر روی دست کاربران ریخته و با صراحت اعلام کرد که برای دسترسی به اینترنتی با شرایط مناسب کاربران باید حداقل 18 ماه تا دو سال صبوری پیشه کنند. با این حال محمود واعظی چندی پیش نیز مهلتی یک ماهه برای شرکت ارتباطات زیرساخت در نظر گرفته و از این شرکت خواست تلاش کند ظرف این مدت تا حد ممکن به رفع مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد بپردازد.
بر همین اساس کمیتهای متشکل از نمایندگان شرکت ارتباطات زیرساخت، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و شرکتهای ارائه کننده اینترنت تشکیل شده و گفته میشود در جلسات این کمیته برای هر یک از این بخشها وظایفی تعریف و در نظر گرفته شده که امید میرود با اجرایی شدن این مسائل ظرف یک تا دو ماه آینده حداقل درصدی از مشکلات کاربران اینترنت کشور برطرف شود.