این روزها موبایلهای هوشمند همه جا هستند؛ اعتیادآور و انقلابی. ظهور موبایلهای هوشمند به ژانویه سال 2007 برمیگردد؛ زمانی که استیو جابز مدیر عامل سابق و درگذشته اپل در مقابل گروه زیادی از طرفداران محصولات اپل وسیلهای پلاستیکی، فلزی و سیلیکونی را نمایش داد که اندازه آن بزرگتر از یک شکلات کیت کت نبود و همانجا قول داد که: «این همه چیز را دگرگون خواهد کرد.» این ادعا تا زمانی اصلا اغراقآمیز نبود. تنها هشت سال بعد آیفون شرکت اپل نمونهای مثالزدنی و سمبلیک از تکنولوژی آغاز قرن بیستویکم بود.
موبایلهای هوشمند حالا به خاطر همهگیر شدنشان اهمیت بیشتری پیدا کردهاند. این ابزارهای هوشمند در سالهای اخیر به پرفروشترین گجت تاریخ تبدیل شدهاند و سرعت رشد آنها حتی از گوشیهای موبایل ساده هم بسیار بیشتر شده است. موبایلهای هوشمند به سرعت کامپیوترهای شخصی را هم پشت سر گذاشتند، تا جایی که به ازای هر یک کامپیوتر شخصی فروخته شده، چهار موبایل هوشمند به فروش میرسد. امروزه حدود نیمی از جمعیت بزرگسال جهان یک موبایل هوشمند دارند و پیشبینی میشود تا سال 2020 حدود 80درصد از جمعیت جهان دست کم یک موبایل هوشمند داشته باشند.
موبایلهای هوشمند همچنین به تدریج به تمام بخشهای زندگی روزمره افراد نفوذ میکنند. اغلب کاربران آمریکایی موبایلهای هوشمند تقریبا بیش از دو ساعت در هر روز را به کار با این ابزارها میگذرانند. جالب اینکه نتایج یک نظرسنجی نشان میدهد جوانان و نوجوانان بریتانیایی هم ابزارهای موبایلشان را به تلویزیونها، کامپیوترهای شخصی و کنسولهای بازی ترجیح میدهند. نزدیک به 80 درصد از کاربران موبایلهای هوشمند پیامها، اخبار و دیگر سرویسهای کاربردی روزانهشان را در طول 15 دقیقه بعد از بیدار شدن از خواب در هر صبح کنترل میکنند.
موبایلهای هوشمند مناسبترین و راحتترین روش برای آنلاین شدن هستند. در واقع به همین دلیل هم هست که امروزه موبایلهای هوشمند به تدریج زندگی روزمره افراد را غنیتر ساخته، صنایع را به کلی تغییر شکل میدهند و جوامع را اصلاح میکنند، در حالی که کاربران جوانتر به شکلی عجیب و جالب توجه از سرویسهایی مانند Snapchat استفاده میکنند.
کاربردی اما نگرانکننده
قدرت متحولکننده موبایلهای هوشمند از اندازه آنها و امکانات ارتباطیشان میآید. اندازه، آنها را به اولین کامپیوتر واقعا شخصی تبدیل میکند. این گوشیها با این اندازه کوچکشان میتوانند پردازشی را که ابرکامپیوترهای گذشته انجام میدادند، بهراحتی انجام بدهند. از آنجا که حالا انتقال و ارسال اطلاعات ارزان شده است، این امکان حتی در حرکت هم برای کاربران در دسترس است. از سال 2005 هزینه ارسال یک مگابایت اطلاعات بهصورت بیسیم از 8 دلار به چند سنت کاهش پیدا کرده است و این روند کاهشی همچنان ادامه دارد. کامپیوترهای شخصی قدیمی که روی میز قرار میگیرند، چیز زیادی درباره شما نمیدانند. اما گوشیها همه جا با شما سفر میکنند و میدانند کجا میروید، چه وبسایتی را میبینید، با چه کسی صحبت میکنید و حتی چقدر بدنتان سالم است.
ترکیب اندازه و امکانات ارتباطی به معنای این است که اطلاعات به شکلی حرفهای و شخصی قابل انتقال هستند. اپلیکیشنی مانند Uber رانندگان در دسترس را به نزدیکترین مسافران و البته با ارزانترین قیمتها مرتبط میکند. در آینده گوشی موبایل شما ممکن است پیشنهاد تغییر شغل یا گرفتن وقت از یک پزشک برای درمان تپش قلبتان را بدهد.
با این همه اما این تکنولوژیها میتوانند نگرانیهایی را در آینده ایجاد کنند؛ نگرانیهایی مانند وابستگی بیش از حد به موبایلهای هوشمند که گاهی حتی باعث میشود کاربران این ابزارها با گم کردن گوشیشان احساس پوچی بکنند یا ترجیح بدهند با گوشی موبایلشان سرگرم باشد تا بخواهند به میهمانی و میان جمع دوستان بروند. نگرانی بزرگتر و مهمتر درباره حریم شخصی است. موبایلهای هوشمند میتوانند باعث بشوند که افراد به حریم شخصی شما بسیار نزدیک شده و حتی به اطلاعات شخصی و مهم شما هم دسترسی پیدا کنند. بسیاری از ارائه دهندگان اپلیکیشن، اطلاعات شما را بدون اطلاع رسانی دقیقی به کاربران، میفروشند و حتی گاهی این دزدی اطلاعات شخصی میتواند از طریق سیم کارتها هم انجام بشود.
مزیتهایی هم در برابر تهدیدات و نگرانیهای موبایلهای هوشمند برای حریم خصوصی کاربران وجود دارد. موبایلهای هوشمند ابزارهایی هستند که میتوانند امکان آنلاین شدن میلیاردها نفر را فراهم کنند. ارزانترین آنها حالا با قیمتی کمتر از 40 دلار فروخته میشود و قیمت این محصولات به سرعت همچنان در حال کاهش هستند. این ابزارهای هوشمند به ابراز احساسات و اظهار نظر افراد در شبکههای اجتماعی هم کمک زیادی میکنند. در عین حال اما این موبایلهای هوشمند میتوانند خوراک اطلاعاتی خوبی برای شرکتها، توسعهدهندگان اپلیکیشن و حتی ارائهدهندگان سرویسهای ارتباطی فراهم بیاورند. با قانون گذاری دقیق و بهتر نگرانیها برای دزدی اطلاعات شخصی کاربران از طریق موبایلهای هوشمند هم کمتر و کمتر میشود. به این ترتیب است که موبایلهای هوشمند در سالهای اخیر توانستهاند به تدریج جوامع و دنیای اطراف خودشان را متحول کنند.