آیا بازار سنتی تلفن همراه بازی رقابت را به حریف واگذار می‌کند
سوسن صادقی – روزنامه ایران : بازارهای سنتی تلفن همراه بخصوص در مراکز خرید اصلی در خیابان جمهوری به‌رغم اتفاقاتی نظیر مذاکره هسته‌ای در لوزان سوئیس و در پی آن کاهش اندک نرخ ارز، همچنان راکد است اما این رکود فقط ریشه در روابط خارجی ایران ندارد بلکه بازار سنتی تلفن یک حریف تازه‌نفس و مدعی در پهنه اینترنت پیدا کرده است حریفی که هر روز با ارائه ابتکارهای تازه مثل خدمات پس از فروش مشتریان بازار سنتی را به تور می‌اندازد.
نوسان قیمت ارز علت رکود
ولی چرا با این خبر خوش و کاهش نرخ ارز، بازار تلفن همراه هیچ تکانی نخورد؟ حسینی یکی از فعالان فروش تلفن همراه در حالی که از بیکاری خسته و کسل است، می‌گوید: این اتفاق فقط برای خریداران و فروشندگان بزرگ ارز سود داشت و از این اتفاق زودگذر سودی عاید صنف‌ها بخصوص فروشندگان تلفن همراه نشد. همین نوسان ارز باعث شده مردم به نتیجه مذاکره لوزان اکتفا نکرده و تا توافق نهایی صبر کنند.
جمالی دیگر فعال بازار تلفن همراه نیز با بیان اینکه به دلیل راکد بودن بازار، مغازه خود را در جای دیگر بسته و آمده تا در مرکز تلفن همراه فروشندگی کرده و هزینه زندگی را درآورد، می‌گوید: مردم ما همه آگاه شده‌اند و می‌دانند که تا توافق نهایی صورت نگیرد، تغییری در بازار روی نمی‌دهد و قیمت ارز در نوسان خواهد بود از این رو در این شرایط مردم تن به خرید نمی‌دهند، هر چند که با اینکه قیمت‌ها را نیز پیش از عید کاهش داده بودیم ولی بازار مانند سال‌های قبل نبود. آشتیانی مدیر فروش یکی از سایت‌های شناخته شده کالاهای دیجتیالی نیز از راکد بودن فروش تلفن همراه در روزهای اخیر حتی در سایت‌های فروش اینترنتی خبر می‌دهد و در خصوص چرایی آن می‌گوید: بحث اصلی این است که ارز و در پی آن کالا ارزان نشده است تا خریدار اقدام به خرید کند. وقتی وارد‌کننده کالا مانند تلفن همراه کاهش قیمت ندارد حتی اگر سایتی مانند ما که به صورت مستقیم از وارد‌کننده جنس می‌خرد و با قیمت پایین‌تر از بازار به دلیل حذف واسطه‌ها به مشتریان می‌فروشد، باز می‌بینیم در این شرایط (نوسان ارز) مشتری ندارد ولی وقتی قیمت ارز ثابت میشود خرید از سایت‌ها هم افزایش می‌یابد.
سایت‌های فروش اینترنتی رقیب بازار سنتی
سایت‌های فروش اینترنتی بخصوص در برخی سایت‌ها که نام آنها به برند تبدیل شده و در بین خریداران و فروشندگان شناخته شده است، خود رقیب جدی بازار سنتی تلفن همراه به شمار می‌روند. با گذری در بازارهای سنتی می‌توان دریافت که روزهای راکدی را پشت سر می‌گذارند و به نوعی باید گفت این روزها بازار فروش اینترنتی روی خط صعود است تا آنجا که حتی فروش روزانه 2 هزار رقمی را در سال قبل تجربه کرده‌اند. براستی در کل مراجعه به سایت‌ها برای خرید افزایش یافته است یا نه!
در گفت‌و‌گو با خریداران، عده‌ای خرید اینترنتی را ترجیح می‌دهند ولی هنوز بیشتر مردم برای مراجعه به بازار گرایش دارند. حاتمی یکی از خریداران در حالی که آرم یکی از شرکت‌های تلفن همراه معتبر روی کیسه نایلونی که در دست دارد نقش بسته است، آهسته از جلوی ویترین مغازه‌ها در مرکز خرید تلفن همراه رد میشود. علت خرید از بازار را می‌پرسم که او مانند دیگر خریداران لمس کردن و تماس فیزیکی با کالا را دلیل خرید از بازار سنتی می‌داند و می‌افزاید: احساس می‌کنم هنوز برای ما خرید اینترنتی جا نیفتاده است و چون هرازگاهی خبرهای کلاهبرداری به گوش می‌رسد از این رو برای خرید جنس‌های با قیمت بالا ترجیح می‌دهیم از بازار خرید کنیم. حسین ریاضی دیگر خریدار معتقد است فرهنگ خرید اینترنتی بین ما ایرانی‌ها هنوز باب نشده چون این کار بسیار نوپا است و از این رو با اینکه به سایت فروش اینترنتی مراجعه می‌کنیم و انواع تلفن همراه‌ها را رصد می‌کنیم ولی باز تردید می‌کنیم به بازار رفته و آن را از نزدیک ببینیم.
مدیر فروش یکی از سایت‌های معتبر اینترنتی که آمار فروش بالای تلفن همراه را در کارنامه کاری خود دارد، در خصوص نحوه اعتماد کردن کاربران به سایت‌های اینترنتی می‌گوید: اولویت کار باید اطمینان دادن به مردم باشد که یک راه آن پرداخت در محل و ارائه گارانتی معتبر است. البته تحویل پول در محل موجب میشود شائبه‌هایی که برای مردم وجود دارد، رفع شود. از طرف دیگر سایت ما نه تنها حسن‌های کالای خود مانند گوشی تلفن همراه را به مشتری بلکه معایب را نیز ارائه می‌دهد تا مشتری خود با مقایسه تصمیم درستی بگیرد. از سوی دیگر چون به صورت مستقیم از وارد‌کننده جنس می‌خریم قیمت ارزانتر تمام میشود. افزون بر همه اینها، در مدت تعیین شده که 7 روز است خیلی راحت و رایگان جنس را حتی اگر باز کند و از رنگ آن خوشش نیاید تعویض می‌کنیم.
جهانگیری که از مدیران فروش یکی از برند‌های معتبر گوشی تلفن همراه است، معتقد است کسانی که آگاه‌تر هستند براحتی خرید اینترتی انجام می‌دهند. او اعتقاد دارد هنوز فروش در بازار سنتی بیشتر است ولی گرایش مردم به خرید اینترنتی با گذاشتن خدمات پس از فروش رو به فزونی دارد و اگر همین طور پیش برود روز به روز بر خریداران از طریق اینترنت افزوده میشود. البته باید گفت وجود سایت‌های فروش اینترنتی باعث شده مغازه‌ها هم اقدام به راه‌اندازی سایت کنند. البته بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد ولی بحث خرید آنلاین را نیز گنجانده‌اند و فعلاً فروش اندکی دارند.
مدیر فروش یکی از سایت‌های فروش اینترنتی معتبر درباره این سؤال که به صورت تقریبی میزان خرید اینترنتی از سایت‌ها چقدر است، می‌گوید: از آنجا که کسب و کار اینترنتی جوان است از این رو به نظر می‌رسد در بحث تلفن همراه بین 30 تا 40 درصد باشد و 70 تا 60 درصد فروش همچنان در دست بازار سنتی است. به هرحال با توجه به اینکه بازار فروش اینترنتی نسبت به بازار سنتی جان تازه‌ای گرفته است و طبق گفته فعالان فروش کالاهای آی تی و صاحبان سایت‌های فروش اینترنتی کالاهای دیجیتال، انتظار می‌رود در چند ماه آینده (احتمالاً اوایل تیرماه)، بازار این نوع کالاها در پی توافق احتمالی هسته‌ای دوباره فعال شده و فروش خوبی را تجربه کند.