در سند چشمانداز 20 ساله کشور 6 هدف اصلی در کنار یکدیگر به صورت منسجم تصویر ایران آینده را شکل دادهاند. همسویی سند چشم انداز موبایل کشور با چشمانداز 20 ساله نیازمند تعریف کمی، روشن و شفاف برای تکتک اهداف است.
با توجه به اینکه چشمانداز 20 ساله باید به عنوان خطوط راهنما و ورودی اصلی چشم انداز موبایل کشور در نظر گرفته شود لازم است توجه ویژه به عبارت اصلی سند چشمانداز 1404 کشور شود.
در این سند آمده است: «ایران کشوری است توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه، با هویت اسلامی و انقلابی، الهامبخش در جهان اسلام و با تعامل سازنده و موثر در روابط بینالملل.»
تحقق چشمانداز 20 ساله کشور نیازمند ترجمه آن به راهبردها، اولویتها و نهایتا راهکاری اجرایی است. به همین منظور سطح دوم سند چشم انداز در قالب 6 هدف اصلی به شرح زیر تبیین شده است:
در متن اصلی سند چشمانداز 6 هدف اصلی در کنار یکدیگر به صورت منسجم قرار گرفته و تصویر ایران آینده را شکل دادهاند که عبارتند از:
1) توسعه یافتگی
2) دستیابی به جایگاه اول اقتصادی، جایگاه اول علمی و فناوری در سطح منطقه
3) دارای هویت اسلامی و انقلابی
4)الهام بخش در جهان اسلام
5) منطقهگرایی در آسیای جنوب غربی
6) دارای تعامل سازنده و موثر در روابط بینالملل
همسویی و همراستایی سند چشم انداز موبایل کشور با چشمانداز 20 ساله نیازمند تعریف کمی، روشن و شفاف برای تکتک این اهداف است.
با توجه به این موارد، تصویر حوزه مقابل کشور در افق 1404 و با الهام از چشمانداز بیست ساله کشور و بر اساس خطوط راهنمای پیش گفته با جایگاه و ویژگیهای مطلوب زیر توصیف میشود:
حوزه دانش بنیان، نوآور و آینده پرداز، برخوردار از جایگاه برتر در سطح منطقه با نگرش به شاخصهای کلیدی صنعت و فناوری، با ضریب نفوذ بالای دسترسی باند پهن در سراسر کشور، دارای بیشترین تاثیر ممکن بر بهبود کیفیت زندگی شهروندان به ویژه از طریق تحقق «زندگی متصل» با استانداردهای جهانی و بیشترین مشارکت ممکن در توسعه همه جانبه کشور و ارتقای بهرهوری ملی، قطب کار آفرینی و جذب استعدادهای برتر و مبتنی بر مدیریت ملی کلاس جهانی، در چارچوب هویت اسلامی انقلابی.
شاید بتوان این چشمانداز را در عبارت کوتاه و گویای زیر خلاصه کرد: «آیندهپرداز، تزار اول و الگو در سطح منطقه و جهان اسلام».
براساس متن اصلی سند فوق 6 هدف اصلی در کنار یکدیگر به صورت منسجم قرار گرفته و تصویر فناوری/ صنعت آینده موبایل را شکل دادهاند که عبارتند از:
1) دانش بنیان، نوآور و آیندهپرداز
2) دستیابی به جایگاه برتر در منطقه براساس شاخصهای کلیدی صنعت و فناوری
3) اثرگذاری حداکثری بر بهبود کیفیت زندگی شهروندان به ویژه از طریق زندگی متصل
4) مشارکت و اثرگذاری حداکثری در توسعه همه جانبه کشور با تکیه بر ارتقای بهرهوری، قطب کارآفرینی و جذب استعدادهای برتر
5) ارایه خدمات برتر در کلاسهای جهانی
6) حفظ هویت اسلامی انقلابی
دانش بنیان (و به اختصار دانشی) شدن صنایع و کسب و کارها یک الزام بنیادین در موج سوم و جامعه دانش بنیان است که به عنوان آینده مطلوب کشور تعریف شده است.
به نظر میرسد تنها واژه یا مفهوم پرسش برانگیز در چشمانداز پیشنهادی، «آیندهپرداز» (Visionary) باشد، که یکی از کلیدواژههای اساسی در این چشمانداز به شمار میآید.
توضیح مطلب این است که مفهوم آیندهپردازی به طور وسیع در کتاب ارزشمند «ساختن برای ماندن» نوشته کالینز و پوراس جهت ارجاع به ویژگی منحصر به فرد و متمایز شرکتهای برتر تشریح و آزمون شده است. اولین معنایی که از واژه Visionary به ذهن یک فرد فارسی زبان آشنا به مفاهیم مدیریت و برنامهریزی راهبردی خطور میکند «چشمانداز محور» است و شرکتها و کسب و کارهای مبتنی بر چشماندازهای بلند مدت روشن را یادآور میشود. در حالیکه تعبیر آیندهپرداز به مفاهیمی بیش از اینها اشاره دارد. شرکتهای آیندهپرداز شرکتهایی با معماری، فضا و مکانیزمهای درونی ویژه هستند که به آنها پیشاپیش رقبایشان، امکان ابداع و خلق آیندههای جدید، شکوهمند و الهامبخش را میدهد در حقیقت، این گونه شرکتها هستند که دست کم آینده اقتصادی کشورها را میسازند- اگر نگوییم آینده اقتصادی جهان یا مناطق را.
از این رو، امروزه شرکتها و کسبوکارهای آرمانی با ویژگی آینده پردازی مشخص و توصیف میشوند. یک شرکت آیندهپرداز، در اجزای کلیدی خود آیندهپرداز است؛ به این معنا که:
1) سازمانی آیندهپرداز دارد،
2) مدیریتی آیندهپرداز دارد،
3) در عرصه نوآوری نیز آیندهپرداز است (نوآوری آیندهپرداز دارد)
امروزه این ویژگی از حوزه شرکتها فراتر رفته و به عنوان ویژگی آرمانی کشورها، بخشها، حوزهها و حتی افراد شناخته میشود.
بنابراین، وقتی می گوییم که حوزه موبایل در افق 1404 یک حوزه آیندهپرداز خواهد بود، در واقع تاکید میکنیم که مدیریت، ساختار و نوآوریهای آن همه از ویژگی های آیندهپردازی برخوردار خواهند بود. تعیین آیندهپردازی به عنوان یکی از ویژگیهای مطلوب این حوزه در بلند مدت الزامات تحولی جدی و پرچالشی را فرا روی این حوزه قرار میدهد. یکی از آنها به عنوان مثال، ایجاد یک نظام آیندهنگاری در ساختار حوزه است، که در خصوص آن به همین اشاره اکتفا میشود.