عضو هیئت علمی دانشگاه مالک اشتر: شرکت های دانش بنیان وارد موضوعاتی با ریسک بالا می شوند
دکتر محمد مهدی نژاد در برنامه "گفت‌وگوی اقتصادی" رادیو گفت‌وگو، بخشی از ریزش های دانش بنیان را طبیعی دانست و گفت: شرکت های دانش بنیان وارد موضوعاتی با ریسک بالا می شوند. در شرکت های دانش بنیان با فناوری جدید سر و کار دارند و بعد باید بازار را به دست بیاورند، بنابراین از ابتدا تا آخر ریسک است.
برنامه "گفت‌وگوی اقتصادی" با موضوع نقش شرکت های دانش بنیان در تحقق اقتصاد مقاومتی و با حضور دکتر محمد مهدی نژاد مشاور پژوهشی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی و عضو هیئت علمی دانشگاه مالک اشتر، دکتر محمود تولایی رئیس انجمن ژنتیک ایران و عضو هیئت علمی دانشگاه، دکتر علیرضا میر محمد صادقی رئیس گروه صنایع و مرکز فناوری و مهندسی سیستم های دانشگاه امام حسین و معاون مدیر و منابع انسانی سابق وزارت نفت و دکتر قاسم احمدی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی روانه آنتن شد.
دکتر محمد مهدی نژاد در ابتدا با بیان اینکه موضوع شرکت های دانش بنیان در دنیا موضوع جدیدی نیست، اظهار داشت: البته این بدان معنا نیست که هیچ وقت از دانش استفاده نمی شده، بلکه در تعریف مشخصی که امروزه از آن به عنوان شرکت دانش بنیان تعبیر می شود، استفاده نمی شده است.
وی با اشاره به سابقه 30 ساله شرکت های دانش بنیان گفت: در کشور ما گام های نخست، در سال های 75 برداشته شد و شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان بنا نهاده شد. از سال 81 اتفاق خاصی افتاد و آن اینکه برای توسعه شرکت های دانش بنیان، هفت پژوهشکده توسط سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران دایر کرد که تبدیل به پارک های علمی و فناوری در سراسر کشور شدند.
مشاور پژوهشی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: در ابتدا این شرکت ها نه تاثیری داشتند و نه مخاطبی داشتند و تنها به صورت اسمی بودند اما کم کم خودشان را پیدا کردند. بعد از سال 84 این تعداد شرکت دانش بنیان که هفت عدد بود تا سال 93 به 30 پارک علم و فناوری و 115 مرکز رشد علم و فناوری رسید. در این مکان ها نزدیک به سه هزار شرکت فناور مستقر شدند که 21 هزار شغل مستقیم ایجاد شدند.
مهدی نژاد درباره وضعیت حال حاضر این شرکت ها و پارک های فناوری بیان داشت: بر اساس آخرین گزارش سازمان مدیریت برنامه ریزی دارای 39 پارک علم و فناوری و 180 مرکز رشد علم و فناوری هستیم که 30 هزار شغل مستقیم ایجاد شده است. در این حوزه عملکرد مالی 41.6 میلیون دلار صادرات است.
مشاور پژوهشی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با بیان اینکه شرکت های دانش بنیان بر اساس ضوابطی بنیان شده اند، ابراز داشت: این ضوابط در سال 90 و 91 که آئین نامه حمایت از شرکت های دانش بنیان تاسیس شد، تغییر دادند و با این تغییر آئین نامه، بیش از دو هزار شرکت مجوز گرفته اند. البته بدیهی است که همه این شرکت ها در یک تراز نیستند، مثلا آن شرکت هایی که در اصفهان و قبل از سال 81 کار را شروع کردند، هم بازار داخلی و هم صادرات خارجی دارند.
وی از بالا بودن میزان ریزش و رویش در شرکت های دانش بنیان خبر داد و گفت: دلیل این موضوع این است که بخش زیادی از این شرکت ها را جوانان تشکیل می دهد و بر اساس آرزوهایی که در دل دارند، با شور و نشاط وارد عرصه می شوند ولی بعضاً به دلیل نداشتن مهارت لازم جهت ماندگاری در بازار، مجبور می شوند کنار بکشند.
عضو هیئت علمی دانشگاه مالک اشتر بخشی از ریزش های دانش بنیان را طبیعی دانست و عنوان داشت: شرکت های دانش بنیان وارد موضوعاتی با ریسک بالا می شوند. یک نفر سوپرمارکت باز می کند و چون راه و روش آن مشخص است و ابهام خاصی وجود ندارد، ریسک هم ندارد اما در شرکت های دانش بنیان با فناوری جدید سر و کار دارند و بعد باید بازار را به دست بیاورد، بنابراین از ابتدا تا آخر ریسک است.
وی درباره بخش غیر طبیعی ریزش ها توضیح داد و گفت: بر فرض مثال شرکت نفت با برخی شرکت ها قرارداد چند میلیارد می بندد و برخی محصولات آنها را پیش خرید می کند. شرکت کار می کند و به نتیجه می رسد و حتی محصول را هم تحویل می دهند اما ناگهان شرکت های مرتبط با وزارت نفت با مشکل مالی برخورد می کنند و به همین جهت از آنها محصول را نمی خرند.
در ادامه دکتر محمود تولایی برخورداری از نیروهای شایسته و فنی را لازمه دست یابی به افق های تازه دانست و اظهار داشت: خوشبختانه در حوزه های مختلف علوم جوانان شایسته و اساتید برجسته ای را داریم.
وی به حوزه سلامت اشاره کرد و بیان داشت: بعد از غذا و نیاز غذایی یک جامعه مهمترین عرصه سلامت است و چون نیاز مستمر و به روز مردم ما است و کوچکترین کاستی در این عرصه خودش را نشان می دهد. خوشبختانه در حوزه فناوری های نوین مرتبط با حوزه سلامت از دهه 60 پزشکان مان در جبهه های جنگ دوش به دوش زمندگان مان حضور داشتند و امروزه اگر در عرصه های مختلف پزشکی انسان های برجسته ای را می بینیم، همان جوانانی بودند که تلاش شان را با دفاع مقدس شروع کردند و امروز هم نگاه جهادی دارند.
رئیس انجمن ژنتیک ایران وجود زیرساخت های مناسب علمی را باعث حرکت سرمایه های ارزشمند علمی عنوان کرد و خاطرنشان کرد: در این عرصه نیز خوشبختانه حرف های برجسته ای را در حوزه پزشکی داریم می زنیم.
تولایی در عین حال خاطرنشان کرد: حجم بازار سلامت آنچنان زیاد است که متاسفانه همین مقدار قابل توجهی هم که کار شده است، از نظر عدد و رقم شاید درصد بسیار ناچیزی و در واقع زیر ده درصد هزینه های تحمیلی حوزه سلامت به جامعه ما است.
در ادامه دکتر قاسم احمدی با اشاره به شعار امسال گفت: شفاف این شعار این است که حرف بس است و دیگر وقت عمل است. در دوران پسابرجام مهمترین اولویت کشور توجه به شرکت های دانش بنیان است.
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی افزود: یکی از اشکالات بزرگ ما این است که شرکت های دانش بنیان را دچار مسائل بروکراسی و کاغذ بازی می کنیم. در سال گذشته و در بودجه برای نخبگان 850 میلیارد تومان کنار گذاشتیم اما عملا نخبگان ما اندازه کمی از آن را برخوردار شدند.
در ادامه دکتر علیرضا میر محمد صادقی اهداف اقتصاد مقاومتی را رسیدن به چشم انداز 20 ساله عنوان کرد و بیان داشت: باید همه فعالیت هایی که می خواهیم انجام دهیم، رسیدن به چشم انداز 20 ساله باشد. برای رسیدن به این مهم حتما باید رشد اقتصادی 8 درصد را داشته باشیم.
رئیس گروه صنایع و مرکز فناوری و مهندسی سیستم های دانشگاه امام حسین ادامه داد: در مدتی که از برنامه ریزی ها گذشته است، به این رشد نرسیده ایم و شاید نیاز باشد، یا باید هدف را جابجا کنیم و یا اینکه شیوه ها و روش هایمان را تغییر دهیم.
شایان ذکر است؛ برنامه "گفت‌وگوی اقتصادی" هر شنبه تا چهارشنبه ساعت 14:30 از شبکه رادیویی گفت‌وگو پخش می شود و علاقه مندان می توانند برای دریافت فایل صوتی برنامه به سایت شبکه مراجعه کنند.