سرنوشت مبهم تماس صوتی تلگرام
ارائه تماس صوتی تلگرام برای برخی کشورها و موانعی که درصورت متضرر شدن اپراتورها برای گشودن راه این سرویس به ایران وجود دارد، موجب شده باز هم زمزمه‌هایی مبنی بر وجود اما و اگرهایی درباره راه‌اندازی این سرویس تلگرام در کشور به گوش برسد و تنور شایعات را داغ نگه دارد.
در حال حاضر کمتر کسی حداقل در ایران وجود دارد که با داشتن گوشی هوشمند، پیام‌رسان تلگرام را در گوشی‌اش نصب نکرده باشد. بدین ترتیب پس از نرم‌افزارهای مشابه دیگر مانند ویچت، وایبر و واتس‌اپ که هر کدام به تدریج کاربران خود را در ایران از دست دادند، تلگرام به پیام‌رسانی بی‌رقیب تبدیل شده و قابلیت‌هایی مانند سرعت و امنیت بالا این پیام‌رسان را به محبوبیت بالایی رسانده است.
تلگرام نهایتا به انتظارها درباره اضافه کردن تماس صوتی به دیگر قابلیت‌های خود پایان داد و روز دهم فروردین با انتشار پستی در وبلاگ خود قابلیت تماس صوتی را در به‌روزرسانی ۳.۱۸ خود آشکار کرد. البته در حال حاضر این قابلیت تنها برای کاربران ساکن غرب اروپا فراهم شده و شایعاتی هم درباره راه‌اندازی آن در برخی کشورها در آسیا به گوش می‌رسد و آنچنان که مسوولان تلگرامی اظهار کرده‌اند، به زودی کاربران سایر کشورها هم قادر خواهند بود از این قابلیت استفاده کنند.
بنابر ادعای سازندگان تلگرام، تماس صوتی این برنامه بسیار امن خواهد بود و برای بهتر شدن کیفیت آن، از هوش مصنوعی ساخت تلگرام در آن استفاده شده است. همچنین کلیه مکالمات صوتی تلگرام به صورت دوسویه رمزنگاری شده است. این بدان معناست که نه فقط سازندگان اپلیکیشن بلکه هیچ شخص ثالث دیگری قادر به شنود آنها نیست. همچنین کاربران می‌توانند دسترسی مخاطب‌ها به برقراری تماس صوتی را برای مخاطبان خود محدود یا غیرفعال کنند.
اگرچه پیش از این هم نرم‌افزاری برای برقراری تماس صوتی در تلگرام وجود داشت اما به صورت رسمی متعلق به تلگرام نبود بلکه یک شرکت نرم‌افزاری پیش از این با ایجاد تغییراتی در تلگرام، امکان مکالمه صوتی را نیز در آن گنجانده، با نام کالگرام عرضه کرده و خلا تماس صوتی را پر کرده بود. با وجود این با اضافه شدن قابلیت تماس صوتی به تلگرام به صورت رسمی، خیال کاربران بار دیگر از امنیت پیام‌هایشان جمع میشود.
با فراهم شدن تماس صوتی برای کاربران اروپایی تلگرام، محمود واعظی -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- از بررسی این امکان برای کاربران ایرانی خبر داد و اظهار کرد که مسئولان تلگرام موضوع راه‌اندازی تماس صوتی رایگان برای کاربران ایرانی را با مسوولان در میان گذاشتند و همچنین کمیته‌ای برای بررسی اثرات رایگان بودن تماس صوتی روی اپراتورهای داخلی تشکیل شده و قرار است این کمیته اثرات راه‌اندازی تلگرام صوتی را روی اپراتورهای داخلی مشخص کند.
تماس صوتی تلگرام، مشروط بر رضایت اپراتورها
واعظی درباره سرویس صوتی جدید تلگرام اظهار کرده بود: سیاست ما همواره این بوده که خدماتی که مورد نیاز مردم است و به لحاظ اقتصادی لطمه‌ای به کار دیگران نمی‌زند را آزاد بگذاریم. تعداد کاربران تلگرام در ایران قابل مقایسه با کشورهای دیگر نیست، بنابراین تلگرام آرام آرام خدماتش را در ایران توسعه می‌دهد.
وی همچنین خاطرنشان کرد: این‌گونه خدمات از طریق شبکه‌هایی که اپراتورها در آن‌جا سرمایه‌گذاری کرده‌اند ارائه میشود، یعنی اگر اپراتورها راضی به ارائه خدمات نباشند ارائه این سرویس‌ها با مشکل روبرو میشود. ما اکنون اجازه داده‌ایم اپراتورها بررسی کنند که سرویس‌های جدید تلگرام چه تاثیری بر وضعیت اقتصادی آنها می‌گذارد. ما دنبال اقدامی هستیم که هم مردم راضی باشند و هم اپراتورها، البته ما نمی‌توانیم اپراتورها را اجبار کنیم که صوت را سرویس کنند.
این اظهارات واعظی در حالی مطرح میشود که برخی از کارشناسان فنی حوزه IT معتقدند با فراهم شدن امکان تماس صوتی تلگرام در سراسر جهان، هیچ کشوری نمی‌تواند برای استفاده از آن با تلگرام مذاکره کند. درواقع در صورت عدم رضایت عوامل داخلی با این قابلیت، امکان فیلتر آن در تلگرام وجود ندارد بلکه علت راه‌اندازی فاز به فاز تلگرام برای امکانات صوتی رایگان در اروپا، آمریکا و آسیا، احتمالا رفع اشکالات احتمالی است و نه رایزنی مسوولان تلگرام.
با توجه به سابقه کمرنگ شدن پیامک از طریق اپراتورها با ظهور پیام‌رسان‌های اینترنتی و سرنوشت مشابهی که با رایگان بودن تماس‌های صوتی تلگرام در انتظار تماس‌های اپراتوری است، این احتمال مطرح شده که شاید تاثیر این قابلیت تماس صوتی بر وضعیت اقتصادی اپراتورهاست که موجب شده درباره ارائه این سرویس اما و اگر هایی مطرح شود.
اگرچه هنوز مشخص نیست که مسوولان تلگرام هم مطابق نظر اپراتورهای ایرانی و با موافقت آنها به گسترش این قابلیت بپردازند و یا با ارائه این قابلیت در دیگر کشورهای آسیایی، تماس صوتی تلگرام برای همه ایرانیان فراهم شود.
بنابراین با توجه به اظهارات وزیر ارتباطات و تاکید بر لزوم عدم متضرر شدن اپراتورها، شاید راهکارهایی از جمله فیلتر کلی این پیام‌رسان، همان‌طور که پیش از این هم شایعات بسیاری درباره آن وجود داشته است، فیلتر تماس صوتی، که کارشناسان فناوری اطلاعات آن را غیرممکن می‌دانند و یا وضع هزینه‌هایی برای تماس صوتی تلگرامی در مسیر ارائه این سرویس وجود داشته باشد اما صحت این احتمالات تنها در صورت ارائه قابلیت تماس صوتی برای کاربران ایرانی مشخص خواهند شد.