چرا درددل کردن با روبات راحت تر است؟
با اینکه انسان ها به راحتی با روبات ها درد دل می کنند و از آنها به عنوان یک گوش شنوا استفاده می کنند، اما در انتها روبات ها توانایی ابراز همدردی و کمک عاطفی ندارند و نمی توانند جای یک انسان را پرکنند.
اگر شما وارد یکی از لابراتورهای دانشگاه MIT شوید، ممکن است با یک جعبه مقوایی کوچک روبه رو شوید که دو تا چشم گرد و مشکی و جای پا، دو چرخ کوچک دارد. این روبات کوچک که «باکسی» نام دارد، از رهگذران کمک می خواهد تا به او کمک کنند تا از پله ها بالا برود یا در سالن را برایش باز کنند.
باکسی در واقع پروژه دانشجویی الکساندر روبن است. او دانشجوی دکترا در روباتیکس در دانشگاه MIT است و با این پروژه می خواهد بفهمد که آیا انسان ها به روبات ها کمک می کنند؟ آیا می توان روبات هایی ارزان تر ساخت و از انسان ها خواست به آنها کمک کنند؟
اما مسیر تحقیق روبن با یک اتفاق جالب تغییر کرد. روزی باکسی، روبات کوچک، در راهروهای MIT در حال عقب و جلو رفتن بود که به مردی برمی خورد. این بار ولی به جای اینکه مرد به باکسی در باز کردن در راهرو کمک کند، این مرد بود که شروع به درد دل کردن با روبات کوچک کرد. مرد به باکسی گفت که پروازش به خاطر هوای بد کنسل شده است و حالا مجبور است شب را اینجا بگذراند.
این مکالمه بین یک مرد بالغ که روی زمین نشسته بود تا هم قد باکسی شود و یک روبات کوچک که هیچ شباهتی به انسان نداشت برای الکساندر روبن بسیار جالب بود. او به این نتیجه رسید که همان ویژگی هایی که باعث می شود تا انسان ها به روبات ها کمک کند، انسان ها را نیز به حرف زدن و ارتباط برقرار کردن وامی دارد.
روبن با همکاری یک هنرمند و فیلم ساز، برنت هاف، یک روبات جدید طراحی کردند و صدای پسر هشت ساله هاف را روی روبات جدید گذاشتند. روبات جدید که «روبات فضول» نام داشت به دستگاه ضبط صدا و تصویر مجهز بود.
آزمایش جدید این گونه تعریف شد. یک خبرنگار در مراسم افتتاحیه یک گالری و روبات فضول در یک فستیوال فیلم، سوال های از پیش تعیین شده ای را از شرکت کنندگان می پرسند و جواب ها را ضبط می کنند. در انتها جواب های مصاحبه انسانی و روباتی با هم مقایسه می شوند.
مازور به سوال «چه چیزی را در این دنیا از همه بیشتر دوست داری؟» این گونه پاسخ داد: همسرم و بعد درباره رابطه اش با همسرش و اینکه چقدر همدیگر را درک می کنند صبحت می کند.
از خانم هفلاند پرسیده شد که «اگر می توانستی به کسی هر چیزی که در دنیا می خواهی بدهی، به چه کسی چه هدیه ای می دادی؟». او در حالی که به گریه افتاده بود گفت: به مادر در احتضارم هدیه آرامش را می دادم.
خانم دکتر شری ترکل، استاد علم و تکنولوژی دانشگاه MIT که سال هاست در زمینه روابط انسان و ماشین تحقیق و مطالعه می کند، مصاحبه های انجام شده را گوش داد. از نظر او هیچ تفاوتی بین جواب هایی که به خبرنگار داده شده بود و جوابی هایی که روبات ضبط کرده بود، وجود نداشت. مازور به یک انسان پاسخ داده بود و هفلاند از افسردگی ناشی از مریضی مادرش با یک روبات درد دل کرده بود.
اما خانم دکتر ترکل معتقد است که با اینکه انسان ها به راحتی با روبات ها درد دل می کنند و از آنها به عنوان یک گوش شنوا استفاده می کنند، اما در انتها روبات ها توانایی ابراز همدردی و کمک عاطفی را ندارند و نمی توانند جای یک انسان را پرکنند.
آزمایش با روبات فضول نقایص خودش را داشت اما روبن را متقاعد کرد که در آینده جایی برای روبات هایی از این دست در زندگی انسان وجود خواهد داشت. او معقتد است که انسان ها با روبات ها صادق تر هستند و خجالت نمی کشند. بنابراین می توان از روبات ها برای پرسیدن سوال های خجالت آور پزشکی قبل از ملاقات با پزشک استفاده کرد. روبن می گوید: روبات ها دارند می آیند.
پس باید برای پیدا کردن جای شان در جامعه آماده شویم.
فراتر از کلمات
هنگامی که انسان ها با یکدیگر صحبت می کنند، مطلب بیان شده تنها بخش کوچکی از اطلاعاتی است که توسط مخاطب دریافت می شود؛ از حالات چهره گرفته تا تن صدای گوینده، می تواند موجب تاثیرپذیری بیشتر مطلب شود.
دانشمندان و مهندسان سازنده روبات در محصولات آینده خود باید به این نکته توجه ویژه ای داشته باشند که استفاده از کلمات تنها راه برقراری ارتباط با مخاطب نیست و راه های دیگری نیز برای انتقال پیام وجود دارد.شرکت ری سینک روباتیک، در پروژه بکستر با استفاده از قرار دادن یک جفت چشم روی یک نمایشگر، به مخاطبان نشان می دهد که اقدام بعدی روبات چیست. نمایشگر روی یک مفصل گردان قرار گرفته است که به روبات این امکان را می دهد تا پیش از انجام کاری با یکی از دستانش با حرکت نمایشگر به سمت آن، توجه خود را به آن معطوف کند؛ کاربر با این ویژگی از اقدام بعدی روبات آگاه می شود. این ویژگی دو جنبه مثبت به همراه دارد؛ علاوه بر اینکه روبات اهداف خود را به مخاطبان منتقل می کند، جایگاه اجتماعی از دست رفته خود را به عنوان ابزاری موثر احیا می کند.انسان ها در مکان های شلوغ به راحتی مسیر حرکت خود را مشخص می کنند و به ندرت دچار مشکل می شوند، اما در یک بیمارستان شلوغ حضور یک روبات می تواند موجب بروز اختلال در کار همه کارکنان شود. گروهی از بخش روباتیک تعاملی دانشگاه MIT، با استفاده از روش های یادگیری ماشین به روبات ها آموزش می دهند تا با مشاهده نشانه های حرکتی انسان، مسیر حرکتی آن را پیش بینی کنند.