فناوری‌های جام جهانی ۲۰۱۸ را بشناسید
این روزها، روسیه میزبان بیست و یکمین دوره جام جهانی فوتبال است. فوتبالی که اگر چه پیش از این صرفا محبوب‌ترین بازی جهان بود، اما امروزه به یک صنعت چند میلیارد دلاری تبدیل شده و اخبار، مسابقات و حتی اتفاقات و حواشی آن از سوی میلیاردها نفر در اقصی نقاط جهان دنبال میشود. از طرفی، رویدادهایی مانند جام جهانی باعث میشود هیجان این صنعت پولساز بیش از هر زمان دیگر باشد. بنابراین تعجب‌آور نیست که در این میان مجریان این رویداد مهم جهانی بخواهند با توسل به امکانات دنیای دیجیتال جذابیت این بازی‌ها را دو چندان کنند.
برای نمونه، در جام جهانی ۲۰۱۴ در برزیل، برای نخستین بار تکنولوژی خط دروازه برای تشخیص به ثمر رسیدن گل‌های بازی دیده شد. داوران در جام جهانی ۲۰۱۸ نیز از این تکنولوژی بهره‌مند هستند چرا که تمامی استادیوم‌های میزبان مسابقات جام جهانی به فناوری خط دروازه مجهزند. در این فناوری، اطلاعات توسط ۱۴دوربین پرسرعت دریافت شده و در صورت گذشتن توپ از خط دروازه ظرف یک ثانیه پیامی به ساعت مچی داور ارسال میشود. این ساعت دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است و داوران را ۱۵دقیقه قبل از آغاز بازی خبر کرده و همچنین پیغام ثبت گل، کارت زرد و قرمز و تعویض را نیز به آنها می‌دهد. هنگام به ثمر رسیدن گل، روی صفحه ساعت، کلمه گل ظاهر شده و در طول مسابقه تعداد گل‌ها، تعداد کارت‌ها، اسامی گلزنان، بازیکنان و زمان بازی را نشان می‌دهد. در این دوره از جام‌جهانی، علاوه بر این فناوری، طرفداران فوتبال شاهد حضور کمک داور ویدئویی(VAR) هستند. اما این تنها تکنولوژی نیست که در جام جهانی ۲۰۱۸ شاهد آن خواهیم بود. در ادامه به پنج نوآوری در مسابقات فوتبال روسیه اشاره خواهیم کرد.
کمک داور ویدئویی(VAR)
کمک داور ویدئویی(VAR) مانند چند تغییر اخیر فوتبال محل بحث موافقان و مخالفان به‌کارگیری تکنولوژی در فوتبال بوده است و درخواست برای آن برای مدت طولانی وجود داشت. موافقان آن برای متقاعد کردن مسوولان فیفا، همواره به موفقیت کاربرد تکنولوژی مشابه در راگبی، تنیس، لیگ ملی راگبی آمریکا و حتی کریکت اشاره می‌کردند. از نظر آنها، این یک اتفاق ساده بوده و دور از ذهن نیست که داوران می‌توانند در شرایط حساس و تعیین‌کننده بازی مانند گل، پنالتی، اخراج بازیکن و تشخیص شماره بازیکنان به یک داور ویدئو برای کمک گرفتن، رجوع کنند. البته پیش از این، VAR در چند مسابقه از جمله جام حذفی فوتبال انگلیس آزمایش شده، با این حال، واکنش‌ها متفاوت بود. در نهایت، فیفا با به‌کارگیری VAR در تمام بازی‌های جام جهانی ۲۰۱۸ موافقت کرد. در این سیستم، یک تیم کمک داور ویدئویی اختصاصی متشکل از یکVAR و سه دستیار VAR بوده که در اتاق فرمان ویدئویی (VOR)در مرکز پخش بین‌المللی مسکو مستقر است.
VARها با استفاده از یک سیستم رادیویی فیبری با داور صحبت می‌کنند، در حالی که ۳۳دوربین پخش و دو دوربین ویژه آفساید به‌طور مستقیم تصاویر را از همان شبکه به VOR می‌فرستند. هشت دوربین برای حرکت‌های فوق آهسته(super slow) و چهار دوربین برای حرکت آهستهتر(ultra-slow) است. در بازی‌های حذفی، دو دوربین حرکت آهستهتر(ultra-slow) اضافی به‌کار خواهد رفت. در این فرآیند مقرر شده هر VAR به یک دوربین مختلف نگاه کند، درباره اطلاع‌رسانی هرگونه اشتباه یا صحنه‌ای که داور از دست داده یا زمانی که داور خواست، کمک کنند. فیفا قول داده این فرآیند را با «سیستم اطلاعاتیVAR» بهتر کند تا اطمینان حاصل شود به پخش‌کنندگان، مفسران، خبرنگاران، رسانه‌ها و واحدهای خبری داخل استادیوم اطلاع‌رسانی خواهد شد. این اطلاع‌رسانی شامل دلیل بررسی‌ها و نتایج آن است. سیستم مبتنی بر تبلت نیز به‌طور خودکار گرافیک‌‌های تلویزیونی را برای پخش‌کنندگان ایجاد می‌کنند. با این حال، بزرگ‌ترین مساله این خواهد بود که اطمینان حاصل شود سرعت بازی تحت تاثیر این تکنولوژی قرار نگیرد و حضور داواران محسوس نباشد.
ویدئو ۴K UHD
به نظر می‌رسد هر جام جهانی ورود یک تکنولوژی جدید پخش را اعلام می‌کند و امسال آن تکنولوژی وضوح بسیار بالاUHD)۴K) است. تست‌های ۴K در برزیل در سال ۲۰۱۴ صورت گرفت، اما این اولین بار است که ۴K برای پخش‌کنندگان در دسترس بوده و با تلویزیون تعداد قابل توجهی از بینندگان سازگاری دارد.
سیستم‌های نمایش الکترونیکی و ردیابی
دیگر نوآوری بزرگ سیستم‌های نمایش الکترونیکی و ردیابی(EPTS) است. یک سیستم مبتنی بر تبلت که برای مربیان هر ۳۲ تیم امکان دسترسی به آمار بازیکنان و فیلم‌های خام ویدئویی را بی‌درنگ فراهم می‌کند. برای هر تیم با سه تبلت، یکی برای تحلیلگر در جایگاه استادیوم، یکی برای تحلیلگر روی نیمکت و دیگری برای تیم پزشکی عرضه میشود. فیلم خام بازی با یک تاخیر ۳۰ ثانیه‌ای همراه با آمار مانند داده‌های مکانی بازیکن، پاس، پرس کردن، سرعت و تکل است. EPTS با سیستم‌های مبتنی بر دوربین و تکنولوژی پوشیدنی که توسط فیفا در سال ۲۰۱۵ تایید شد، کار می‌کند. برای جام جهانی، داده‌ها از طریق دو دوربین ردیابی اپتیکی مستقر در جایگاه اصلی جمع‌آوری می‌شوند و تیم‌ها نیز به دوربین‌های تاکتیکی انتخاب شده دسترسی خواهند داشت.
۵G در روسیه
اگرچه جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه برای ورود تکنولوژی ۵G زود است، با این حال دو شرکت TMS و Megafon، شریک رسمی ارتباطات برای جام جهانی، در جریان این مسابقات تست‌های این تکنولوژی در روسیه را انجام خواهند داد. انتظار می‌رود شبکه‌های ۵G در سال ۲۰۱۹، با سرعت‌های بالا‌تر، ظرفیت بیشتر و حداقل زمان تاخیر به‌طور تجاری در دسترس قرار بگیرد. این به معنای امکان اتصال برای تماشاگران حاضر در ورزشگاه در آینده است. پیش از این، یک شبکه اینتل در بازی‌های المپیک زمستانی ۲۰۱۶ پیونگ‌چانگ کره جنوبی به ارائه ویدئوی واقعیت مجازی ۳۶۰ درجه به پخش‌کننده‌ها کمک می‌کرد. در اوایل این هفته، اریکسون و MTS(بزرگ‌ترین اپراتور تلفن همراه در روسیه) نشان دادند جام جهانی ۲۰۱۸ میزبان بزرگ‌ترین استقرار فناوری Massive MIMO تاکنون است. Massive MIMO یک فناوری کلیدی است که به‌طور قابل توجهی باعث افزایش ظرفیت شبکه و راندمان طیفی میشود، همچنین با کاهش تداخل شبکه‌های بی‌سیم، در نهایت کیفیت سیگنال نهایی را که به کاربر می‌رسد، بهبود می‌بخشد. علاوه بر این، تجهیزات رادیویی ۵G در بیش از ۴۰ سایت در هفت شهر از ۱۱ شهر میزبان نصب شده است. این شبکه استادیوم‌ها، مراکزی که در آنها رویدادهای مربوط به جام جهانی برگزار میشود، مراکز پرتردد حمل و نقل شهری و همچنین مکان‌های معروف شهرهای میزبان(مانند میدان سرخ مسکو) را پوشش می‌دهد.
توپ Telstar آدیداس
آدیداس توپ فوتبال رسمی همه جام‌های جهانی را از سال ۱۹۷۰ تولید کرده است. بنابراین، این رویداد ورزشی فرصتی و به عبارتی نمایشگاهی برای رونمایی از آخرین تکنولوژی‌های فنی این تولیدکننده وسایل ورزشی است. «Telstar ۱۸» محصول جدید آدیداس در جام جهانی سال جاری بوده و به ادعای سازندگانش، طراحی آن به شکلی است که بیش از گذشته منجر به بهبود دوام عملکرد بازیکنان در ورزشگاه و حتی در خیابان میشود. اما جالب‌ترین بخش توپ Telstar، وجود یک تراشه ارتباطی نزدیک(NFC) در آن است. NFC همان تکنولوژی است که در Apple Pay و Android Pay به کار رفته و اجازه می‌دهد توپ با گوشی هوشمند ارتباط برقرار کند. اگرچه عملکرد هنوز محدود به اطلاعات محصول است، با این حال، انتظار می‌رود با توجه به تراشه تعبیه شده، راه برای توسعه و محاسبات دقیق‌تر در آینده هموار شود. البته Adidas قبلا یک توپ فوتبال به نام توپ هوشمند miCoach معرفی کرد که از سنسورها برای ردیابی شاخص‌هایی مانند سرعت و مسافت استفاده کرد، اما هرگز به اندازه کافی دوام نیاورد که در یک بازی استفاده شود.