24سال از ورود موبایل به ایران میگذرد. اما شواهد نشان می دهد که با وجود توسعه این فناوری درکشور وعرضه خدمات نسل سه وچهار تلفن همراه از سوی اپراتورهای موبایل ؛با این حال هنوز هم کیفیت ارائه خدمات مبتنی براین فناوری درکشوردرجا می زندو انتقاد از ناپایداری شبکه همچنان از سوی مشترکان پابرجاست و امروزکمتر کسی را می توان یافت که از خدمات ارتباطی رضایت کاملی داشته باشد .
24سال پیش در مرداد 73 با واگذاری چهار سیم کارت به کارکنان نهادریاست جمهوری عرضه سیم کارت تلفن همراه به طور رسمی درایران آغاز شد. در همان سال باایجاد 24ایستگاه رادیویی و با ظرفیت 9200 شماره ؛بهره برداری از اولین فاز شبکه تلفن همراه کشور کلید خورد.طی سال های بعدبا ورود اپراتور های جدیدارتباطی از جمله اپراتور دوم وسوم به این حوزه شمار مشترکان رفته رفته گسترش بیشتری یافت به طوری که هم اکنون وبر اساس آمار منتشرشده از بخش ارتباطات کشورتا پایان سال ۹۶ ؛ بیش از ۵۳ میلیون ایرانی از اینترنت موبایل استفاده میکنند و ضریب نفوذ موبایل به ۱۱۰ درصد رسیده است. همچنین طبق این آمار؛ تا پایان سال ۹۶ تعداد ۱۶۹ میلیون و ۵۴۳ هزار و ۳۶۸ سیمکارت در کشور واگذار شده که از این تعداد ۸۸ میلیون و ۳۴۱ هزار و ۷۲۳ خط موبایل فعال است . براین اساس امروز میلیون ها نفر از خدمات شبکه ارتباطات سیار کشور استفاده می کنند . این آمارها نشان می دهد این فناوری درکشور ما عمدتا از حیث کمی رشد داشته است و با وجود آنکه درسال های اخیر اپراتورهای موبایل تلاش داشته اندبرتعداد مشترکان خود اضافه کنند،اما برای افزایش سطح کیفی خدمات ارتباطی خود به مشترکان تلاش قابل توجهی انجام نداده اند . به همین دلیل هم هست که داستان اختلالات آنتن دهی اپراتورها و قطع و وصلی مکالمات و اختلالات اینترنت موبایل ؛ همچنان بیشترین دلایل نارضایتی و گلایه های مشترکان را به خود اختصاص می دهد. طی این سال ها با وجود صدورکارت زرد از سوی سازمان تنظیم مقررات برای بیکیفیت بودن شبکه های موبایل به اپراتورها؛ اما هنوز اختلالات باقی است و وعدههایی که برای بهبود این شرایط داده شده نه تنها محقق نشده اند بلکه درکنار قطع و وصلی های گاه و بیگاه، ازدسترس خارج شدن، خط رو خطی و قطعی هنگام مکالمه و اشغالی، پیغام های خطادرشماره گیری و به طور کل اختلالات در آنتن دهی، اقدامات توسعه ای اپراتورها برای ورودبه نسل سه وچهار تلفن همراه هم خالی از اشکال نبوده است به طوری که اگر چه چندسالی از عرضه نسل سه وچهار موبایل توسط اپراتورها می گذرد اما بهره مندی مشترکان از این فناوری های ارتباطی معمولا تناسبی با هزینه ای که در قبال آن پرداخت کرده ومی کنند، نداشته است وکیفیت وسرعت پایین سرویس اینترنت موبایل درکنار مباحثی ازجمله کم فروشی اپراتورهابارهاصدای اعتراض کاربران را بلندکرده است . اعتراض مشترکان به اختلالات وناپایداری شبکه تلفن همراه در اردیبهشت ماه امسال که به دنبال قطعی برق ودر عین حال اعمال فرایند مسدودسازی پیامرسان تلگرام بروزوظهور یافته بود؛شاید گسترده ترین اعتراضات از این دست طی سال 97 تاکنون باشد؛موضوعی که ابتدا باعث ورود رگولاتوری واعلام مهلت سه ماهه به اپراتورها برای رفع اختلالات شد، اما ادامه اعتراضات به وضع موجودباعث شدتاجهرمی برای برون رفت از اختلالات ایجاد شده ضربالاجلی 24 ساعته برای اپراتورهای تلفن همراه تعیین کند .
مردم همچنان مطالبه کیفیت دارند
انتقاد از کیفیت خدمات اپراتورها موضوعی است که هراز چندگاهی از سوی مسئولان حوزه ICT هم مطرح می شودبه طوری که محمدجواد آذری جهرمی درمراسم گرامی داشت روزجهانی ارتباطات زمانی که از آخرین وضعیت رشدو ارتقای فناوری اطلاعات و ارتباطات درکشورسخن می گفت بر لزوم بهبود کیفیت خدمات حوزه ارتباطات کشورتاکیدکرد و خطاب به اپراتورها اعلام کرد، گرچه سرعت توسعه خوب است، اماتا رسیدن به استانداردها فاصله زیادی داریم ومردم همچنان مطالبه کیفیت دارند.
توسعه تلفن همراه درکشور به طورهمه جانبه اتفاق نیفتاده است
مهندس سلجوقی عضو هیئت عامل سازمان فناوری اطلاعات ایران با اشاره به گذشت 24 سال از ورود فناوری تلفن همراه به کشوربا بیان این که نگاه توسعه ای به این فناوری درکشوربه طورهمه جانبه صورت نگرفته است، می گوید: همان طور که می دانیدتلفن همراه با چند سال تاخیروارد کشور ما شدو زمانی هم که وارد شدنوعی مقاومت درمقابل آن صورت گرفت ونگاه ما به این فناوری عمدتاسخت افزاری بود تا نرم افزاری ،یعنی به جای آن که ازهمان ابتدا برای توسعه این فناوری برنامه داشته باشیم و بدانیم که چگونه باید ازاین ابزار به عنوان یک ابزار توسعه ای استفاده کنیم ،این فناوری تامدت ها به عنوان یک فناوری لوکس مدنظرقرار گرفت تا جایی که قیمت سیم کارت وگوشی موبایل درکشور ما تقریبانجومی بود. به هرحال نوع نگاه ما به این فناوری همانند آن چیزی نبود که دردنیا وجودداشت به همین دلیل مادرعرصه ورودبه خدمات تلفن همراه و همچنین ارائه نسل های پیشرفته تلفن همراه ازجمله نسل سه وچهار این فناوری همیشه با تاخیر چندین و چند ساله مواجه بودیم حتی اکنون هم با وجود نفوذ110 درصدی تلفن همراه درکشوردرزمینه بهره وری وارائه خدماتی از جمله دولت همراه، دچارعقب ماندگی هستیم این ها بیانگر این است که اگرتابه امروز دراین حوزه با برنامه پیش نرفته ایم ازاین جا به بعدبایدبرنامه داشته باشیم تا بهره وری بیشتری ازاین فناوری حاصل شود.