تحقیقات مؤسسه پژوهشی eMarketer نشان میدهد امسال برای نخستین بار میزان فروش تعطیلات کریسمس در امریکا از مرز یک تریلیون دلار گذشت که این، قویترین فروش این کشور از سال 2011 تاکنون محسوب میشود چرا که این رقم نسبت به سال گذشته افزایشی 6 درصدی داشته و پرسودترین کریسمس را در امریکا رقم زده است. اما دلیل این موضوع را در چه میتوان جست و جو کرد؟ محققان مؤسسه eMarketer رشد چشمگیر تجارت الکترونیک در این کشور و افزایش خرید آنلاین کاربران از فروشگاههای بزرگ این کشور ازجمله آمازون، eBay و… را دلیل اصلی رکوردشکنی امسال در تعطیلات منتهی به کریسمس میدانند.
نبرد بازارهای سنتی و آنلاین
آنچه مسلم است امروزه نحوه خرید مردم در جهان تغییر کرده و بسیاری از کاربران کامپیوترهای خانگی، تلفنهای هوشمند، تبلت و سایر وسایل دیجیتال سیار ترجیح میدهند خرید خود را بهصورت آنلاین انجام دهند چرا که به این ترتیب هم در زمان و هم در هزینه حمل و نقل آنها صرفهجویی میشود. در این میان با توجه به افزایش ضریب نفوذ تلفن همراه در جهان میزان خرید آنلاین و تجارت الکترونیک ازطریق تلفنهای هوشمند رشد چشمگیری داشته است به صورتی که گفته میشود در دو ماه منتهی به کریسمس، 61درصد از ترافیک خریدهای آنلاین امریکا در اختیار گوشیهای هوشمند قرار داشته است.
تحقیقات مؤسسه eMarketer همچنین نشان میدهد که میزان خرید مردم امریکا از فروشگاهها افزایش فروش سالانه 4.4درصدی داشته درحالی که این رقم رشد برای تجارت الکترونیک به 16.6درصد رسیده است. این میزان رشد نشان میدهد که آمازون، eBay و… گوی سبقت را از فروشگاههای معمولی ربودهاند و همین موضوع نگرانی فروشندگان این فروشگاهها را بهدنبال داشته و حتی برخی از آنها در کنار فروشگاه معمولی به فروش آنلاین نیز میپردازند. البته همه این فروش به روزهای منتهی به کریسمس مربوط نمیشود و بخش عمده آن به حراجهای روز جمعه سیاه و همچنین Cyber Monday بازمی گردد تا نبرد بین کسب و کارهای سنتی و فروشگاههای آنلاین وارد فاز تازهای شود.جمعه سیاه، هفته Cyber Monday و روز مجردها از تعطیلاتی هستند که به کریسمس و سال نو میلادی مرتبط هستند و در کریسمس امسال 37درصد از کل خریدهای امریکاییها به این روزها مربوط بوده است.
این تحقیقات نشان میدهد که خریداران امریکایی در دو ماه پایانی سال 2018 میلادی یعنی نوامبر و دسامبر حدود 119.99میلیارد دلار خرید آنلاین انجام دادند که این رقم نسبت به مدت مشابه سال 2017 میلادی افزایش 16.6درصدی دارد، اما چرا این جهش دیده میشود؟ همه چیز به رشد مطلوب تجارت الکترونیک در امریکا بازمی گردد چرا که هر سال تعداد بیشتری از مردم امریکا به خرید آنلاین روی میآورند. بهعنوان مثال امسال 76درصد خریداران امریکایی عنوان کردند که حداقل 25درصد خریدهای خود در فصل خرید یعنی در نوامبر و دسامبر از طریق آنلاین انجام دادهاند. 66 درصد از مردم هم عنوان کردند که قبل از خرید آنلاین یا حضوری، نیازهای خود را با جست و جو در وب دنبال و رصد کردهاند. همچنین این آمار نشان میدهد جست و جو گران در فضای مجازی هزینه بیشتری برای خرید آنلاین انجام دادهاند، حدود 78درصد از کسانی که خرید کریسمس خود را زودتر از ماههای پایانی سال انجام داده بودند عنوان کردند که امسال خرید آنلاین بیشتری نسبت به سال قبل از آن داشتهاند.
برگ برنده در دستان آمازون
اما با توجه به سودآور بودن کریسمس امسال برای امریکا کدام یک از شرکت های فناوری از بازار کریسمس امسال بیشترین سود را برده است؟ در پاسخ باید گفت که بیشتر این سود به سوی آمازون سرازیر شده است؛ شرکتی که بزرگترین زنجیره فروش آنلاین را در سراسر جهان در اختیار دارد. آمازون، این غول تجارت الکترونیک در جهان، رکورد فروش را در تعطیلات کریسمس امسال به جای گذاشت چرا که کاربران سراسر جهان امسال تعداد بیشتری محصول نسبت به سال گذشته از این شرکت خریداری کردند. اسپیکرهای هوشمند آمازون یعنی اکو(Echo) و دستیار صوتی این غول فناوری یعنی الکسا نیز از دیگر عوامل موفقیت این شرکت در ترغیب کاربران به خرید آنلاین بودهاند.
آمازون همچنین برای ارسال مرسولههای پستی هم چشم به فناورانهترین راهکارها دارد و میخواهد محصولات خریداری شده را با کمک پهپادها به دست مصرفکننده برساند. هرچند هنوز پروژه پهپادهای آمازون پیشرفت کاملی نداشته و درواقع از برنامه ارائه شده عقب مانده است ولی در کریسمس امسال تعدادی از کالاها با کمک پهپادها به دست مصرفکننده رسیدند و جف بزوس مدیرعامل آمازون معتقد است مشکلات بزودی برطرف میشود و میتواند یک خط هوایی ویژه برای خریداران آنلاین خود ایجاد کند. این شرکت در دو ماه پایانی سال 2018 ارسال رایگان کالا را نیز بهعنوان آپشن جدید خود اعلام کرد و این امکان را در اختیار کاربران در 10هزار شهر و روستای امریکا قرار داد. ارسال سریع، دامنه گسترده محصولات موجود روی پلتفرم و کم بودن خطا امسال باعث شد آمازون به یک رکورد فروش مناسب دست یابد.
این شرکت در پایان سال 2018 میلادی همچنین اعلام کرد که این سال از نظر پیوستن اعضای جدید به این غول دنیای تجارت الکترونیک بسیار خوب و موفقیتآمیز بوده است و تعداد بیشتری از مردم به خرید آنلاین روی خوش نشان دادهاند. در تعطیلات کریسمس امسال بیشترین فروش آمازون به هدفونهای وایرلس، تبلت، لپ تاپ، اسپیکر Echo وعروسکهای شخصیت کارتونی اختصاص یافت.
رشد جهانی تجارت الکترونیک
مطالعات مؤسسه eMarketer همچنین نشان میدهد که در سال 2018 حدود 16.7درصد از تمام هزینههای مربوط به خرید تعطیلات ازطریق تجارت الکترونیک انجام شده است که این رقم نسبت به سال 2017 رشدی چشمگیر نشان میدهد. اما فقط امریکا نیست که رشد بالای تجارت الکترونیک را در سال 2018 تجربه کرده است و تحقیقات مؤسسه eMarketer نشان میدهد که میزان تجارت الکترونیک از طریق وسایل سیار بویژه تلفنهای هوشمند در سراسر جهان روند رو به رشدی دارد بهگونهای که این رقم از 1.36تریلیون دلار در سال 2017 به 1.80تریلیون دلار در سال 2018 معادل 63.5درصد از کل فروش حاصل از تجارت الکترونیک جهان رسیده است.
این مؤسسه پیشبینی میکند اگر وضع به همین منوال پیش برود، این رقم در سال 2019 به 2.32تریلیون دلار معادل 67.2 درصد از کل تجارت الکترونیک جهان میرسد. تخمین زده میشود که تجارت الکترونیک در سال 2020 نیز فروشی 2.91تریلیون دلاری ثبت خواهد کرد که معادل 70.4درصد از کل تجارت الکترونیک جهان است. همچنین محققان مؤسسه eMarketer پیشبینی کردهاند که میزان فروش حاصل از تجارت الکترونیک در سال 2021 به 3.5تریلیون دلار میرسد که این رقم معادل سه چهارم کل تجارت الکترونیک جهان(72.9درصد) است.
اما کدام کشورها در تجارت الکترونیک موفقتر بودهاند؟ طبق مطالعات این مؤسسه، 42درصد کل تجارت الکترونیک جهان در چین صورت میگیرد و در حال حاضر ارزش بازار تجارت الکترونیک در این کشور 672 میلیارد دلار است در حالی که این رقم برای امریکا به 340میلیارد دلار و در بریتانیا به 99میلیارد دلار میرسد. ژاپن با 79میلیارد دلار در رتبه بعدی قرار گرفته و در ردههای بعد هم نام آلمان با ارزش تجارت الکترونیک 73میلیارد دلار، فرانسه با بازار 43میلیارد دلاری و کره جنوبی با بازار تجارت الکترونیک 37میلیارد دلاری دیده میشود. همچنین طبق مطالعات مؤسسه eMarketer ارزش بازار تجارت الکترونیک در کانادا 30میلیارد دلار، در روسیه 20میلیارد دلار و در برزیل 19 میلیارد دلار است.