بعد از نگارش دو مطلب در رابطه با دلایل افول محبوبیت گوشیهای الجی و HTC، در این مطلب به عوامل کاهش فروش گوشیهای سونی نگاهی میاندازیم. مانند الجی، سونی هم همچنان گوشیهای هوشمند باکیفیتی را روانهی بازار میکند اما به نظر میرسد این گوشیها فقط برای مدت محدودی توجه کاربران را جلب میکنند و در نهایت این افراد تصمیم میگیرند گوشیهای ساخت دیگر برندها را خریداری کنند. اما چرا شاهد چنین روندی هستیم؟
غرور یک برند بینالمللی
سونی با موفقیت در صنعت گوشی ناآشنا نیست. طی دهه ۲۰۰۰، تعدادی از موفقترین گوشیهای این بازار، توسط برند سونی اریکسون روانهی بازار شدند. در سال ۲۰۰۷، سهم بازار جهانی گوشیهای سونی اریکسون حدود ۹ درصد بود. در سال ۲۰۱۰، سونی اریکسون عرضهی گوشیهای اندرویدی مانند اکسپریا X10 و اکسپریا Arc را آغاز کرد.
در سال ۲۰۱۱، سونی سهام اریکسون را در بخش موبایل خرید و در نتیجه، بخش موبایل سونی به تکنولوژیهای شرکت مادر و بخش تحقیق و توسعه آن دسترسی کامل پیدا کرد. در سال ۲۰۱۳، گوشیهای این شرکت موفق شدند ۵ درصد از بازار جهانی را از آن خود کنند و مدیران بخش موبایل سونی قصد داشتند این شرکت را به سومین تولیدکننده بزرگ گوشیهای هوشمند تبدیل کنند. در عوض، بخش موبایل سونی در سراشیبی افتاد.
یکی از دلایل این روند افول، استراتژی کلی این شرکت در قبال بازار موبایل بود. سونی که یک غول تکنولوژی محسوب میشود، میخواست فقط با عرضهی گوشیهای ردهبالا، به «اپل» اکوسیستم اندروید بدل شود. در سال ۲۰۱۲، مدیرعامل بخش موبایل سونی گفت: «در این بخش ارزش و پول قرار دارد.» که به گوشیهای رده بالا اشاره دارد و خاطرنشان کرد برند سونی به عرضه محصولات رده بالا شهرت دارد و آنها میخواهند از این موضوع بهره ببرند. با این حال، جذابیت اپل برای مصرفکنندگان به این سادگیها قابل انتقال به بازار اندروید نبود، حداقل نه در سالهای اولیه این اکوسیستم، و روی هم رفته کاربران این دو پلتفرم تفاوتهای زیادی با یکدیگر داشتند.
سونی میخواست «اپل» اکوسیستم اندروید شود
کاربران اندروید برای انتخاب گوشی هوشمند موردنظر خود، حق انتخاب گستردهای داشتند و به همین خاطر، گوشیهای گرانقیمت باید از ویژگیهای بسیار جذابی بهره میبرند وگرنه کاربران گوشی ارزانتری که واجد ویژگیهای نسبتاً مشابهی بود، انتخاب میکردند. یکی دیگر از مشکلات مهم گوشیهای سونی در آمریکا، ارتباط نهچندان ایدهآل این شرکت با اپراتورهای مخابراتی بود. اگرچه جزئیات این اختلافات فاش نشده، اما ظاهراً به سرپیچی سونی برای اعمال تغییرات موردنظر اپراتورها برمیگردد. همچنین یکی دیگر از موضوعهای مورد اختلاف، احتمالاً اختلافنظر در زمینهی تقسیم سود حاصل از فروش گوشیها از طریق اپراتورها بوده است.
در هر صورت، بخش موبایل سونی همکاری خود را با اپراتورهای آمریکایی متوقف کرد که منجر به کاهش قابل توجه فروش این گوشیها و کنار رفتن از مرکز توجه کاربران آمریکایی شد. علاوه بر این، این اقدام بخش موبایل سونی یک پیامد منفی دیگر را هم برای این شرکت به همراه داشت. برای سالها، این کمپانی برای فروش گوشیهای خود در آمریکا به ناچار یا باید حسگر اثر انگشت این گجتها را غیرفعال میکرد یا اینکه از خیر فروش گوشیهای خود در این کشور میگذشت. دلیل اصلی این موضوع هیچوقت بهروشنی اعلام نشد ولی ظاهراً مربوط به بندی از قرارداد بین سونی و یکی از اپراتورهای آمریکایی برمیگردد.
علاوه بر موارد ذکر شده، سونی همچنان به اصول قیمتگذاری گوشیهای خود پایبند مانده و به همین خاطر گوشیهای دیگر برندها که از قابلیتهای مشابهی بهره میبرند، معمولاً قیمت پایینتری نسبت به گوشیهای سونی دارند. البته، ما بهخوبی میدانیم که اگر یک برند میخواهد وجهه خود را بهعنوان یک برند ردهبالا نگه دارد، باید قیمتهای بالایی را برای محصولاتش در نظر بگیرد. اما وقتی که برای چند سال متوالی چنین رویکردی جواب نمیدهد، یک فرد عادی هم به این نتیجه میرسد که چنین رویکردی باید تغییر پیدا کند. ظاهراً سونی ترجیح میدهد تعداد اندکی از گوشیهای گرانقیمت خود را به فروش برساند ولی به هیچ عنوان برای رقابت با دیگر برندها، قیمتهای آنها را کاهش ندهد.
طراحیهای خستهکننده
علاوه بر مشکلات متعدد بخش موبایل سونی در آمریکا، استراتژیهای بینالمللی این شرکت هم ظاهراً چندان کارآمد نیستند. این کمپانی برای شاخص کردن گوشیهای خود نسبت به رقبا تلاش چندانی نمیکند. در نخستین گوشیهای اندرویدی این شرکت که تحت برند سونی اریکسون روانهی بازار میشدند، این کمپانی برای طراحی آنها دست به آزمونوخطا میزد. ولی زمانی که برند اریکسون کنار رفت، به نظر میرسد مدیران سونی تصمیم گرفتند فقط گوشیهایی با ظاهر جدی عرضه کنند که این رویکرد عمدتا به معنای خستهکننده شدن ظاهر گوشیهای این شرکت بود. سالبهسال شاهد عرضهی گوشیهای مشابه و تجربهی نرمافزاری یکسانی بودیم و این تصور را به کاربر القا میکرد که مدیران این بخش دیگر برای بهبود وضعیت بخش موبایل شرکت سونی تلاش چندانی انجام نمیدهند.
البته اگر بخواهیم صادقانه اظهارنظر کنیم، این شرکت گاهی اوقات محصولات نوآورانهای هم عرضه میکرد که مشهورترین آن، تبلت P است. طراحی این گوشی-تبلت که از دو نمایشگر بهره میبرد، این روزها آشنا به نظر میرسد اما باید بگوییم که این محصول در سال ۲۰۱۱ عرضه شده است. البته در آن زمان تکنولوژیهای مورد نیاز چندان قابل توجه نبودند و به همین خاطر، این محصول صرفاً یک محصول پر زرقوبرق ولی غیرکاربردی باقی ماند.
شکست در بهرهگیری از میراث خود
یکی از عجیبترین نکات مربوط به رویکرد بخش موبایل این شرکت این است که کمپانی سونی یکی از مهمترین تولیدکنندگان سنسورهای دوربین گوشیهای هوشمند محسوب میشود. تقریباً تمام گوشیهای هوشمند جدید از جمله آیفون XS مکس از سنسورهای این شرکت بهره میبرند.
اما برای مدت طولانی، سونی ترجیح داد که برای گوشیهای خود از سنسورهای ۲۳ مگاپیکسلی استفاده کند و این در حالی است که رقبا از سنسورهای ۱۲ مگاپیکسلی بهره میبردند. شاید فکر کنید که مگاپیکسل بیشتر، بهتر است اما در واقعیت، سنسورهای با رزولوشن پایینتر معمولاً نویز کمتری ثبت میکنند که این به معنای ثبت عکسهای شفافتر است. در ضمن عدم بهرهگیری از لرزشگیر اپتیکال هم منجر به تشدید این ضعف میشد. این کمپانی برای مدت طولانی ترند دوربینهای دوگانه را نادیده گرفت و در عوض تمرکز خود را به قابلیتهای نهچندان مفیدی مانند فیلمبرداری با سرعت ۹۶۰ فریم بر ثانیه معطوف کرد.
علاوه بر این، سونی خیلی دیر به ترندهای بازار ملحق میشود و در همین زمینه باید خاطرنشان کنیم اولین گوشی سونی که از نمایشگر اولد بهره میبرد، سال گذشته عرضه شد. در سال ۲۰۱۸، سونی بالاخره اندازه حاشیههای فوقانی و پایینی نمایشگر گوشیهای خود را کاهش داد. با وجود اینکه این شرکت اهمیت چندانی به ترندهای روز نمیدهد، اما در رابطه با حذف جک هدفون خیلی سریع عمل کرد که منجر به اعتراض خورههای موسیقی شد.
اگرچه سونی به خاطر عدم نوآوری در گوشیهای خود با انتقادهایی روبرو میشود، ولی گوشیهای این شرکت برخلاف مثلاً شرکت الجی، هیچوقت با انتقادهای گستردهای روبرو نشدهاند و همواره عملکرد استانداردی را برای کاربران نهچندان پرتعداد خود به ارمغان میآورند. سهم بازار گوشیهای این شرکت آنقدر کاهش یافته که گفته میشود طی سال ۲۰۱۸ این شرکت فقط ۷ میلیون گوشی فروخته است. برای اینکه کوچک بودن چنین آماری را بهتر درک کنید، باید بگوییم هر کدام از ۳ تولیدکننده بزرگ گوشیهای هوشمند، فقط در عرض ۲ هفته چنین تعدادی را به فروش میرسانند.
در حال حاضر، بخش موبایل سونی فقط به لطف عملکرد دیگر قسمتهای موفق این کمپانی پابرجا مانده است. به نظر میرسد این شرکت صرفاً به خاطر غرور و سماجت حاضر نیست سری گوشیهای اکسپریا را رها کند (تقریباً مشابه کاری که الجی انجام میدهد). با توجه به سرعت کاهش فروش گوشیهای این شرکت، سال آینده در چنین تاریخی گوشیهای سونی نایابتر از پانداهای سرخ خواهند بود.
درسهای این سه کمپانی شکستخورده برای دیگر سازندگان
یک موضوع مشترک در بین این سه کمپانی، این است که اعتماد کاربران به سختی به دست میآید و به سادگی هم از دست میرود. اتفاقی که برای الجی، HTC و سونی رخ داده باید هشداری برای تمام سازندگان بزرگ باشد زیرا در این بازار حتی مهمترین شرکتها هم خیلی زود موقعیت خود را از دست میدهند و به حاشیه رانده میشوند.
ما مسلماً امیدواریم که سازندگان بیشتری در این بازار جذاب حضور مثمر ثمری داشته باشند. زیر در نهایت، رقابت بین این شرکتها، به نفع ما کاربران خواهد بود. اما در این میان، قربانی شدن یک یا دو شرکت بزرگ هم چندان بد نیست و به دیگر غولها، «فناپذیری» آنها را یادآوری میکند. در نهایت باید ببینیم که در سال ۲۰۱۹، آیا هرکدام از شرکتهای الجی، HTC و سونی بالاخره شکست را در حوزهی گوشیهای هوشمند میپذیرند یا اینکه سرسختانه همچنان به حضور در این بازار ادامه میدهند.