روزنامه ایران: اگر تاكنون در اينترنت عبارت «فروش سيمكارتهاي خارجي» را جستوجو كرده باشيد با سايتهاي مختلفي در زمينه فروش اين سيمكارتها آن هم با برندهاي همچون Turkcell، Vodafone و... روبهرو ميشويد كه فعاليت اصلي آنها متمركز بر ارائه خدمات به تجار، مسافرين، دانشجويان، نمايندگان كالا و خدمات از كشورهاي تركيه، آذربايجان، سوريه، عراق، گرجستان، انگليس و امريكا است. طبق گفته مسئولان اين سايتها، اين سيمكارتها قابل استفاده در ايران و با آنتندهي كامل در سراسر كشور است و مشتركان آن ميتوانند هزينه مكالمات خود را تا ۵برابر افزايش دهند.
شايد به دليل بازار داغ فروش اين سيمكارتها است كه اين روزها و بنابر مصوبه سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي، قرار است فروش سيمكارتهاي خارجي در ايران رنگ و بوي قانوني به خود بگيرد. بر همين مبنا، موضوع افزايش تقاضا براي خريد سيمكارتهاي تلفن همراه خارجي در كشور، حمايت از حقوق مشتركين و افزايش رضايت آنها، جلوگيري از بروز مشكلات فني و امنيتي احتمالي ناشي از فروش سيمكارتهاي خارجي و همچنين ضابطهمند شدن فعاليت عاملين فروش و امكان كنترل و نظارت بر فعاليت آنها سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي را بر آن داشت تا در اواخر خرداد ماه موضوع ضوابط و دستورالعمل فروش سيمكارتهاي خارجي را در دستور كار خود قرار دهد.
چرا سيمكارت خارجي
هــدف مصوبــه كميســيون تنطيم مقررات ارتباطات، فروش سيمكارتهاي خارجي تلفن همراه در داخل كشور و ارائه خدمات پشتيباني و اطلاعرساني مربوط به آن است كه داراي استثنائاتي است كه بر مبناي آن فروش سيمكارتهاي ماهوارهاي، فروش سيمكارتهايي كه با استفاده از رومينگ از طريق شبكههاي ماهوارهاي نظير ثريا، اينمارست و مانند اينها امكان ارائه خدمات دارند، ممنوع است.
بر اساس اين مصوبه، مدت اعتبار مجوز دو سال از تاريخ صدور است و پس از انقضاي آن با تشخيص سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي، اعتبار آن هر بار به دفعات تا دو سال ديگر به درخواست متقاضي و با موافقت سازمان قابل تمديد خواهد بود، متقاضي هم بايد شركت غيردولتي بوده و در ايران به ثبت رسيده باشد و تا پايان مدت اعتبار مجوز بايد اين ماهيت حقوقي خود را حفظ كند و اعتبار مجوز تا زمان حفظ ماهيت حقوقي مذكور خواهد بود. همچنين در تمام مدت اعتبار مجوز، دارنده مجوز موظف به ارائه خدمات تقاضا، رسيدگي به شكايات و پاسخگويي به مشتركين به صورت ۲۴ ساعته در تمام ايام هفته در داخل كشور است.
در همين راستا لطفالله سبوحي، معاون بررسيهاي فني و صدور پروانه سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي درباره هدف اصلي از فروش سيمكارتهاي خارجي در ايران گفت: «هرساله تعداد كثيري از مردم به سفرهاي زيارتي و ديگر نقاط دنيا جهان ميروند كه اين تعداد علاقهمند به خريد و استفاده از سيمكارت اپراتورهاي كشورهاي ديگر هستند لذا با توجه به اينكه اكثريت قريب به اتفاق متقاضيان استفاده از اين سيمكارتها را مسافران خارج از كشور تشكيل ميدهند، در راستاي حمايت از حقوق مشتركين و افزايش رضايت آنها و به منظور ضابطهمندشدن فعاليت عاملين فروش و امكان كنترل و نظارت بر فعاليت آنها، ضوابط و دستورالعمل فروش سيمكارتهاي تلفن همراه خارجي در كشور توسط سازمان تدوين و در جلسه شماره ۱۶۷ كميسيون تنظيم مقررات ارتباطات مورد تصويب قرار گرفت.»
معاون بررسيهاي فني و صدور پروانه سازمان در پاسخ به اين سوال كه آيا فروش سيمكارتهاي داخلي با افت فروش روبهرو خواهد شد يا نه و اينكه اصولاً فضاي رقابتي جديدي ميان اپراتورهاي داخلي و خارجي ايجاد خواهد شد، گفت: «موضوع بهرهبرداري از سيمكارتهاي خارجي موضوعي كاملاً مشخص است و استفاده كنندگان خاص خود را دارد و اصولاً در برابر انبوه بهرهبرداران از خدمات اپراتورهاي داخلي قابل قياس نيست.»
سبوحي در مورد نحوه توزيع سيمكارتهاي خارجي خاطرنشان كرد: «شركتهاي متقاضي پس از كسب مجوز ميتوانند نسبت به فروش سيمكارتهاي خارجي تلفن همراه در داخل كشور و ارائه خدمات پشتيباني و اطلاعرساني با ثبت اطلاعات مشتركين اقدام كنند. لذا به متقاضيان استفاده از اين نوع سيمكارتها توصيه ميشود از عوامل مجازي كه داراي پروانه از سازمان هستند نسبت به تهيه اين سيمكارتها اقدام كنند.»
رومينگ وطني يا سيمكارت خارجي
فروش قانوني سيمكارتهاي خارجي در ايران در حالي مطرح شده است كه در حال حاضر 2 اپراتور ايران شامل همراه اول و ايرانسل، سرويس مكالمات بينالمللي يا همان رومينگ را عرضه ميكنند. در حال حاضر همراه اول با حدود ۲۷۰ اپراتور در ۱۱۰ كشور جهان ارتباط رومينگ داشته و ايرانسل هم به نوبه خود گستردهترين شبكه رومينگ كشور را عرضه ميكند.
بر همين اساس، محمد مهدي عطوفي، معاون بازاريابي، فروش و خدمات مشتريان همراه اول با اشاره به ضابطهمند شدن موضوع فروش سيمكارتهاي خارجي در كشور ميگويد: «اپراتورهاي خارجي در داخل كشور، تحت عنوان پديده رومينگ فعاليت ميكنند كه رومينگ اپراتورهاي خارجي در ايران داراي مقررات خاص خودش هست و ساليان سال است كه اين موضوع با ميهمان شدن اپراتور خارجي در يكي از اپراتورهاي داخلي كشور صورت ميگيرد و عمل شارژينگ آن طبق يك سري پروتكلهايي بين اپراتورها و كشورها، اجرا ميشود.»
معاون بازاريابي، فروش و خدمات مشتريان همراه اول با بيان اين نكته كه «ما هنوز اطلاعيه سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي را مورد بررسي و نقد قرار ندادهايم و برداشت ما اين است كه تمام رگولاتورها سعي ميكنند يك فضاي كسب و كار مناسب را براي اپراتورها چه در داخل و چه در خارج فراهم كنند» گفت: «اينكه سازمان تنظيم مقررات در تلاش است تا فروش سيمكارتهاي خارجي در ايران را ضابطهمند كنند خبر خوبي است منتها شرايط و نحوه آن و اينكه چگونه از بيزنسهاي داخلي حمايت ميكنند، همچنان مبهم است، چون فضاي مطرح شده صرفاً فضاي خريد است و ما نميدانيم كه آيا فرايند بيزنسي فراهم شده كه با ساير اپراتورها رقابت كنيم.»
وي افزود: «همراه اول و ايرانسل اپراتورهايي هستند كه حق لايسنس پرداخت ميكنند و اين حق ايجاب ميكند كه مسئولان ذيربطي كه در خصوص فروش سيمكارت خارجي در ايران برنامهريزي ميكنند، با در نظر گرفتن مانند اپراتور داخلي، مشتري و اپراتور خارجي، منافع دو اپراتور كشور و مشتريان را در نظر گرفته و به عنوان حافظان منافع، تلاش كنند كه حقوق و منافع مشترك اپراتورهاي داخلي و مشتركين اجحاف نشود.»
عطوفي در ادامه افزود: «اپراتور همراه اول از سه الي چهار سال پيش با تكيه بر قدرت تعداد بالاي مشتريانش، با طرف مقابل در عربستان وارد بحث و گفتوگو شده و توانسته است با تعهد برقراري يك ميليون دقيقه مكالمه تلفني، از آنها تخفيفهاي خيلي خوبي براي رومينگ سيمكارتهاي همراه اول در ايام حج بگيرد
وي تصريح كرد: «در ايام حج امسال مكالمات رومينگ تمام مشتركين همراه اول با قيمت دقيقهاي ۶۹۰ تومان انجام شد كه اين تماسها از عربستان به ايران، از ايران به عربستان و همچنين از يك مشترك همراه اول به يك مشترك همراه اول در عربستان صورت گرفته بود در حالي كه قيمت يك دقيقه مكالمه با سيمكارت عربستاني سه هزار تومان و كمترين هزينه خريد سيمكارت سي هزار تومان است و در اين بين ممكن است در برخي از مواقع سيمكارت سوخته به مشتركين ايراني تحويل داده شود يا با استفاده از اسام اس، شارژ سيمكارت خريدار را صفر كنند.»
معاون بازاريابي، فروش و خدمات مشتريان همراه اول در ادامه با طرح اين نكته مهم كه «متأسفانه سيمكارت همراه اول در كشورهاي دنيا به خصوص در عربستان به فروش نميرسد و فقط بحث رومينگ آن براي حجاج فعال است» گفت: «بنده مطمئن هستم كه در ۹۹ درصد از مواقع، فروش سيمكارتهاي خارجي هيچ كاربردي در داخل نداشته و صرفاً براي استفاده هموطنان ما در خارج از كشور است كه اين امر بيشتر براي سفر حج كاربرد دارد تا ساير نقاط جهان.»
شفافسازي يك موضوع مبهم
آرش كريم بيگي، مسئول روابط عمومي ايرانسل هم با بيان اين نكته كه «مشتركان ايرانسل با فعال كردن رومينگ سيمكارتهاي خود، تماسهاي عاديشان را از دست نميدهند» گفت: «در صورت خريد سيمكارت خارجي اين مسأله مطرح ميشود كه همه دوستان و آشنايان آن فرد، شماره تلفن خارجي او را ندارند كه اين امر باعث ايجاد اخلال در روند تماسهاي عادي مشتركين ميشود. ايرانسل همچنين در ايام حج، مركز تماس مستقل براي حجاج ايجاد كرد كه تعرفه رومينگ ايرانسل از تعرفه سيمكارتهاي محلي كمتر بوده و با توجه به تخفيف ۷۴ درصدي آن، مقرون به صرفه است.»
كريمبيگي با اشاره به اين نكته كه «استفاده از رومينگ تلفنهاي همراه در ايران، از خروج ارز جلوگيري ميكند» خاطرنشان كرد: «فعال كردن رومينگ و ارسال و دريافت اسام اس براي مشتركان سيمكارتهاي دائمي و اعتباري ايرانسل رايگان است و در حال حاضر فقط ايرانسل امكان برقراري رومينگ ديتا، رومينگ داخل هواپيما آن هم در هنگام پرواز و استفاده از كارت شارژ در مقصد را داراست.»
مسئول روابط عمومي شركت ايرانسل در ادامه در مورد اين موضوع كه آيا زيرساخت فروش و استفاده از اين سيمكارتهاي خارجي در داخل وجود دارد و اينكه موضوع فروش سيمكارتهاي خارجي باعث ايجاد فضاي رقابت ميان اپراتورهاي داخلي و خارجي خواهد شد يا خير گفت: «بايد بگويم كه اين موضوع ربطي به داخل و يا ايجاد بازار رقابت با اپراتورهاي داخلي ندارد و در حال حاضر اپراتور نسل سوم رايتل 3G و اپراتور ايرانسل هم پيشرفتهترين نوع اينترنت EDGE را در تلفنهاي همراه ارائه ميدهد.»
رضا گرامي، مدير روابط عمومي تاليا نيز درباره موضوع فروش سيمكارتهاي خارجي در ايران با بيان اين نكته كه «اصولاً اپراتورهاي خارجي ميتوانند به صورت رومينگ از شبكه اپراتورهاي ديگر كشورها استفاده كنند» گفت: «اگر اپراتور ارائه دهنده خدمات نسل سوم تلفن همراه يا 3G باشد ميتواند از شبكه رايتل استفاده كرده و اگر هم ارائه كننده نسل دوم تلفن همراه باشد ميتواند از شبكههاي همراه اول، ايرانسل و تاليا در ايران استفاده كند.»
مدير روابط عمومي تاليا با طرح اين موضوع كه «براي برخي از افراد داشتن يك شماره خارجي مهم نيست، بلكه مهم خدمات و سرويسي است كه ميتوانند از آن استفاده كنند كه متأسفانه اين موضوع براي خريداران اين نوع از سيمكارتها شفاف نشده است» خاطرنشان كرد: «در حالي كه دو سال و نيم است كه بحث رومينگ داخلي مطرح شده است كه به وسيله آن اپراتورها بتوانند موقعي كه كيفيت پائين است يا شبكه ندارند از شبكههاي يكديگر استفاده كنند، موضوع فروش سيمكارتهاي خارجي در ايران مطرح شده است. اگر قرار باشد سيمكارت خارجي فروخته شده در محدوده جغرافيايي ايران استفاده شود، چون آن اپراتور خارجي در ايران شبكه ندارد در نتيجه اپراتور ايراني بايد اجازه دهد كه آن اپراتور خارجي به شبكه وصل شود و از خدمات ۴ اپراتور ايراني همراه اول، ايرانسل، تاليا و رايتل استفاده كند كه اين امر در حقيقت يك حساب مشترك كاري بين اپراتور خارجي و اپراتورهاي ايراني بوجود ميآورد.»
به هرحال با توجه به فعال بودن رومينگ اپراتورهاي ايراني در برخي از كشورهاي همسايه و مقرون به صرفه بودن استفاده از آن، اين نكته مطرح ميشود كه آيا فروش سيمكارتهاي خارجي در ايران ميتواند توجيه مناسبي داشته باشد.