افت سرمایه‌گذاری صنعتی در خدمات کامپیوتری
وضعیت لرزان صنعت کامپیوتر در ایران حتی در آمارها نیز ردپای ناخوشایندی باقی گذاشته است.
بررسی آخرین آمارهای وزارت صنعت و معدن و تجارت در بخش ارائه خدمات کامپیوتر و فعالیت‌های مربوط به آن نشان از آن دارد که این صنعت در سال 92 و 93 سال‌های خوشی را تجربه نکرده و در انتهای لیست گروه‌های فعال در حوزه صنعت بوده است و نگاهی به آمار 3 ماهه پایانی سال 94 با مدت مشابه این حقیقت را بیشتر آشکار می‌کند که فعالیت در این بخش رو به کاهش است. همچنین این آمارها نشان از آن دارد که فعالیت مربوط به کامپیوتر و فعالیت‌های آن در بخش صنعت در سال‌های 92 و 93 هم کم رنگ بوده به طوری که در نمودارهای ارائه وضعیت بازارها، صنف رایانه و فعالیت‌های مربوط به آن جزو کم تحرک ترین بازارها بوده است.
البته کارشناسان تحلیل‌کننده این آمارها اعلام می‌کنند به دلیل کم بودن تعداد تقاضا برای دریافت جواز تاسیس و به بهره‌برداری رسیدن در این بخش و به دلیل کوچک بودن ارقام منفی بودن آنها نشانه نگران‌کننده‌ای نیست بلکه نگرانی اصلی در این حوزه است که در آن به طور کلی تقاضا برای دریافت مجوز کم است و هر سال نسبت به سال قبل کمتر هم شده است.
بررسی وضعیت صدور مجوزها
آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت درخصوص جوازهای تاسیس صادره به گروه کامپیوتر و فعالیت‌های مربوط به آن نشان می‌دهد که در 3 ماهه سال 94 یعنی در ماه‌های فروردین و اردیبهشت و خرداد تعداد جوازها تنها 2 مورد بوده است که با پیش‌بینی سرمایه‌گذاری 1/ 9 میلیارد ریالی همراه بوده و همچنین 22 نفر اشتغال به وجود آمده است. همین آمار در مدت مشابه سال قبل یعنی سه ماهه سال 93 نشان از آن دارد که تعداد 4 جواز تاسیس صادر شد که با سرمایه 3/ 13 میلیارد ریالی و 26 نفر اشتغال همراه بوده است.
بنابراین، تعداد مجوزهای صادره در مدت اعلام شده با کاهش 50 درصدی مواجه بوده است، پیش‌بینی سرمایه و اشتغال به ترتیب با 3/ 31 و با 4/ 15 درصد کاهش مواجه بوده‌اند. آمار در بخش طرحهای در دست اجرا همچنین نشان از آن دارد که تعداد آنها به تفکیک گروه فعالیت صنعتی و پیشرفت فیزیکی تا پایان خرداد 94 در بازه پیشرفت 0 تا 20 درصد، 19 مورد بوده که از این 19 مورد تنها یک مورد به مرز 20 تا 40 درصد پیشرفت رسیده است. آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت همچنین نشان می‌دهد که کل فعالیت در زمینه کامپیوتر در سال 93 بر اساس مجوزهای صادره 134 واحد بوده که تقریبا 15/ 0 درصد از کل واحدهای فعال صنعتی را شامل میشود، چیزی نزدیک به صفر.
پیش‌بینی اشغال‌زایی طرح‌ها
درباره میزان اشتغال‌زایی در 134 مورد مربوط به سال 93 نشان از آن دارد که به‌طور متوسط ایجاد شغل برای هر واحد تقریبا 9نفر است. با این حساب این بخش در کل 22/ 0درصد پیش‌بینی اشتغال از کل فعالیت‌های صنعتی را دارد.
اما در بخش پیش‌بینی اشتغال طرحهای در دست اجرا به تفکیک گروه فعالیت صنعتی و پیشرفت فیزیکی تا پایان خرداد 94 در پروژه‌های تا مرز 20 درصد 173 نفر اشتغال‌زایی وجود داشته و پروژه‌های تا مرز 40 درصد نیز 13نفر اشتغال‌زایی کرده‌اند.
آمارها نشان می‌دهد که به‌طور متوسط برای هر واحد کامپیوتری 350 میلیون ریال هزینه مورد نیاز است که دست کم برای 9 نفر شغل ایجاد میشود. این میزان سرمایه‌گذاری می‌تواند متناسب برای متخصصان این بخش باشد که برنامه‌ریزی صحیح می‌توان تقاضا برای راه‌اندازی واحد را بالا برد و به رشد سرمایه‌گذاری در این بخش کمک کرد.
تعداد مجوزهای سال 93
آمارها در بخش تعداد جوازهای تاسیس صادره در بخش کامپیوتر و فعالیت‌های مربوطه بازهم در سال 93 اوضاع خوبی را نشان نمی‌دهد، چراکه در سال 93 تعداد جوازها تنها به 6 مورد می‌رسد که با پیش‌بینی سرمایه 3/ 20 میلیارد ریالی همراه بود و پیش‌بینی 41 نفر اشتغال در پی داشته است. این درحالی است که تعداد جوازهای تاسیس در سال 92، 4 واحد بود که با پیش‌بینی سرمایه 0/ 17 میلیارد ریالی و 55 نفر اشتغال ایجاد همراه بود.
براین اساس درصد تغییر سال 93 نسبت به سال 92 در تعداد 0/ 50 بوده و درصد تغییر در پیش‌بینی سرمایه 4/ 19 میلیارد ریال را نشان می‌دهد و درصد پیش‌بینی اشتغال‌زایی به 5/ 25 درصد کاهش رسیده است. همچنین تعداد پروانه‌های بهره‌برداری ایجادی صادر شده در بخش کامپیوتر و فعالیت‌های مربوطه در سال 93 تنها یک مورد بوده که با پیش‌بینی سرمایه 3/ 0 میلیون ریالی و 9 نفر اشتغال همراه بوده است.
همچنین در سال 92 این آمار نشان از صدور 43 پروانه با سرمایه 2/ 2065 میلیون ریالی داشته و 809 نفر اشتغال ایجاد شده است. نسبت تغییر این دوسال نشان می‌دهد که در بخش صدور پروانه با 7/ 97 درصد کاهش و 0/ 100 میلیون ریال کاهش سرمایه و با تغییر منفی 9/ 98 درصدی روبه‌رو بوده‌ایم.
تعداد پروانه‌های به بهره‌برداری رسیده
اما در گروه کامپیوتر و فعالیت‌های مربوطه تعداد پروانه‌های به بهره‌برداری رسیده در سال 93 صفر بوده است و در بخش تعداد طرحهای در دست اجرا به تفکیک گروه و پیشرفت فیزیکی تا پایان 93 در گروه 0 تا 20 درصد 17 فقره بوده و 20 تا 40 درصد تنها یک مورد بوده است.
در آمار پیش‌بینی سرمایه طرحهای در دست اجرا به تفکیک گروه و پیشرفت فیزیکی تا پایان سال 93 نیز طرح‌هایی که به مرز 20 درصد اجرا رسیده بودند 2/ 51 واحد بود که تنها 983/ 3 از آنها به پیشرفت 40 درصد رسید. آمار پیش‌بینی اشتغال طرحهای در دست اجرا و پیشرفت فیزیکی تا پایان سال 93 نیز نشان از آن دارد که طرحهای صفر تا 20 درصد، 151 نفر و 20 تا 40درصد، 13 نفر بود.
تولید تلویزیون‌های تخت
همچنین در بخش آمار تولید کالاهای منتخب صنعتی، معدنی و پتروشیمی آنچه که ارتباط با بخش ICT پیدا می‌کند در بخش تولید تلویزیون‌های تخت است که در اسفند 93 می‌توان به تعداد 273 هزار و 900 دستگاه اشاره کرد و همین آمار و بهمن همان سال 210 هزار و 600 دستگاه بوده است. بنابراین درصد تغییر در این بخش 1/ 30 درصد رشد را نشان می‌دهد، این درحالی است که همین آمار در سال 93 تعداد 2 میلیون و 398 هزار دستگاه بود.
آمارهای واردات و صادرات اقلام دیجیتال
اما در بین آمارها در میان 10 قلم عمده وارداتی در سال 93 دستگاه‌های فرستنده و گیرنده تلفن همراه دیده می‌شوند که وزن واردات این اقلام در اسفند 93 به 2 هزار تن رسید و این درحالی بود که در بهمن 93 این میزان یک تن برآورد شد. درصد تغییر دو ماه 100 درصد را نشان می‌دهد اما آمار در کل سال 93 برابر با 10 هزار تن بود درحالی‌که در سال 92 نیز 2 هزار تن بود که درصد تغییر آن عدد 1/ 334 را نشان می‌دهد.
در زمینه ارزش 10 قلم عمده وارداتی در سال 93 نیز دستگاه‌های فرستنده و گیرنده تلفن همراه در اسفند 93 با 46 میلیون دلار مواجه بوده و در بهمن همان سال این رقم 27 میلیون دلار برآورد شد. درصد تغییر همین بازه زمانی هم 70 درصد را نشان داد اما ارزش دستگاه‌های فرستنده و گیرنده تلفن همراه وارد شده در کل سال 93 برابر با 533 میلیون دلار بود. همین آمار در سال 92، عدد 167 میلیون دلار را نشان می‌دهد. درصد تغییر بازه زمانی یکساله 219 درصد رشد را نشان می‌دهد.